Μεγάλο προσόν τη σήμερον ημέρα να έχει κανείς υπομονή. Εγώ προσωπικά, λέω ότι δεν έχω υπομονή, αλλά κι εδώ -όπως και σε πολλά άλλα θέματα- οι απόψεις διίστανται.
Κατά την άποψή μου, η υπομονή είναι μια ανθρώπινη αρετή, έμφυτη σε κάποιους και καλλιεργήσιμη σε κάποιους άλλους. Η υπομονή, αν θα θέλαμε να την παραστήσουμε σχηματικά, θα λέγαμε ότι μοιάζει με έλασμα (κοινώς λάστιχο). Όσο λοιπόν τεντώνει κανείς το λάστιχο, τόσο ανοίγουν και συνεπώς αυξάνονται τα όριά του. Το ίδιο συμβαίνει και με την υπομονή…όσο την τεντώνεις τόσο επιμηκύνονται τα όριά της. Έτσι λοιπόν μεγαλώνοντας, φτάνει κανείς στο σημείο να κάνει υπομονή για πράγματα, καταστάσεις, αλλά και για συμπεριφορές ανθρώπων, που κάτω από άλλες συνθήκες δεν θα ανεχόταν. Φυσικά, καλό θα είναι να πούμε ότι η υπομονή είναι αδερφή της ανοχής, διότι υπομονή δίχως ανοχή, δεν υφίσταται.
Ας δούμε όμως μερικά παραδείγματα από την αρχή της ζωής μας, για να διαπιστώσουμε ότι τα όρια της υπομονής άλλοτε αυξάνονται κι άλλοτε φθίνουν (τα όρια της υπομονής είναι ανάλογα ή αντιστρόφως ανάλογα ποσά και είναι εξαρτώμενα τόσο από τον ίδιο τον άνθρωπο όσο και από τις καταστάσεις που θα βιώσει στην ζωή του). Για παράδειγμα, όταν είμαστε μωρά, δεν έχουμε υπομονή, δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει υπομονή. Πεινάμε? Κλαίμε και μας ταΐζουν αμέσως. Έχουμε βραχεί? Κλαίμε και μας αλλάζουν αμέσως. Θέλουμε παρέα? Κλαίμε και μας παίρνουν στην αγκαλιά τους. Όπως αντιλαμβάνεστε από τα παραδείγματα, η υπομονή ενός βρέφους αγγίζει μάλλον το ανύπαρκτο. Μεγαλώνοντας βέβαια, τα παιδιά μαθαίνουν από τον παιδικό σταθμό, από το νηπιαγωγείο και από το δημοτικό σχολείο, να κάνουν μια κάποια υπομονή, επειδή δεν είναι τα μόνα στις τάξεις και επειδή ένας δάσκαλος ή μια δασκάλα δεν μπορεί ταυτοχρόνως να εξυπηρετήσει 20 και πλέον παιδάκια. Έτσι λοιπόν τα όρια της υπομονής επιμηκύνονται και το τέντωμα του ελάσματός της έχει ήδη ξεκινήσει. Ας συνεχίσουμε όμως με τους έφηβους για να δούμε τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται το έλασμα της υπομονής τους. Οι έφηβοι λοιπόν, σπανίως υπομένουν και συνεπώς ανέχονται τη νουθεσία των γονιών τους, ενώ είναι πιο δεκτικοί και άρα πιο υπομονετικοί με τις συμπεριφορές των συμμαθητών και των φίλων τους. Βέβαια, πάντα ακούν τις συμβουλές των γονιών τους και έπειτα έρχονται να αναθεωρήσουν την δική τους στάση απέναντί τους, αφού βλέπουν ότι τελικά οι γονείς τους είχαν δίκιο (τουλάχιστον στις περισσότερες των περιπτώσεων). Συνεπώς, οι έφηβοι κρατούν μια αδιαπραγμάτευτη στάση απέναντι στους γονείς, ενώ μια σχεδόν απολύτως δεκτική στάση απέναντι στους φίλους και ίσως αυτή η συμπεριφορά να βοηθά στην όλη διεργασία της τοποθέτησης των ορίων της ανοχής και της υπομονής του καθενός.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας, στα όρια της υπομονής, συναντούμε τις νεαρές κοπέλες και τους νεαρούς άνδρες είτε φοιτητές-φοιτήτριες είτε εργαζόμενους-εργαζόμενες. Σ’ αυτή την ηλικία, εκτελούνται ακόμα πιο σύνθετες διεργασίες στην τοποθέτηση των ορίων. Έτσι, οι πιο πολλοί έχουν πλέον αρκετή ανοχή και υπομονή απέναντι στους γονείς (αφού έχουν φάει μερικά χαστούκια από την ίδια την ζωή και έχουν μάθει ότι οι γονείς έχουν δίκιο), εξακολουθούν να έχουν κάποια ανοχή και άρα υπομονή απέναντι στους φίλους, αλλά δείχνουν πλέον, μεγαλύτερη ανοχή και υπομονή στο ταίρι τους. Εύλογα λοιπόν, προκύπτει το εξής ερώτημα: Πώς διαμορφώνονται τα όρια της υπομονής και ποιος είναι ο παράγοντας εκείνος που τα επηρεάζει? Μα φυσικά, ο παράγοντας που τα επηρεάζει και τα διαμορφώνει αναλόγως, είναι ο χαρακτήρας του καθενός και οι επιθυμίες του. Αναλογιστείτε λίγο, πόσες φορές κάνατε υπομονή για κάτι που θέλατε και πόσες φορές ξεσπάσατε, για κάτι που δεν θέλατε? Έτσι, η ανοχή και η υπομονή μας επηρεάζονται από τα “θέλω” μας, ενώ συγκρούονται με τα “πρέπει”.
Μεγαλώνοντας λίγο ακόμα και αφού πλέον έχουμε μάθει να κάνουμε υπομονή με τους γονείς μας, να κάνουμε υπομονή με τους φίλους μας, να κάνουμε υπομονή με τον/την σύντροφό μας και αφού έχουμε μάθει να κάνουμε υπομονή με τα παιδιά μας γιατί αξιωθήκαμε να γίνουμε γονείς (όπως διαπιστώνετε τα όρια έχουν επιμηκυνθεί πάρα πολύ), μαθαίνουμε να ανεχόμαστε και να κάνουμε υπομονή με κάποιους ανθρώπους και καταστάσεις. Έτσι, μαθαίνουμε να μην βρίζουμε (όπως κάναμε παλιότερα) τον προπορευόμενο οδηγό που έστριψε χωρίς να βγάλει φλας (για να μην πω ότι τον δικαιολογούμε κιόλας, άλλωστε έχει τόσα στο κεφάλι του ο άνθρωπος) και μαθαίνουμε να χαμογελάμε και να λέμε “δεν πειράζει” σε κάποιον που μας πάτησε στον κάλο του ποδιού κατά λάθος και ζήτησε συγνώμη (μήπως κι εμείς οι ίδιοι δεν το έχουμε κάνει αυτό?) και μαθαίνουμε να μην μας ενοχλεί ο θόρυβος των γειτόνων τις ώρες κοινής ησυχίας (άλλωστε μια στο τόσο κι εμείς μπορεί να γίναμε ενοχλητικοί) και μαθαίνουμε, μαθαίνουμε…και τα όρια της υπομονής αυξάνονται κι αυξάνονται κι αυξάνονται κι εκεί που λες ότι δεν έχεις υπομονή, έρχεται αυτή η καθημερινή πραγματικότητα για να σου ανατρέψει την ως τώρα λανθασμένη αποδεδειγμένα θεωρία σου. Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η υπομονή είναι ακριβή…απλώς την πληρώνουμε σε δόσεις.
