Γράφει ο κ. Μιχάλης Μιτζικός *
Προ ημερών Τούρκοι δουλέμποροι οδήγησαν 52 λαθρομετανάστες, μεταξύ αυτών παιδιά και έγκυες γυναίκες, στη νήσο Γιούρα απέναντι από την Αλόννησο. Ταλαιπωρημένοι άνθρωποι, πολλοί απ’ αυτούς ζώντας ή θέλοντας να αποφύγουν εμπόλεμες καταστάσεις, επέλεξαν το δρόμο προς την Ευρώπη.
Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός ότι η περιβόητη FRONTEX δεν μπόρεσε να τους σταματήσει στα σύνορα, όπως η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου διατυμπάνιζε όταν την καλούσε να έλθει στην Ελλάδα για να «θωρακίσει τα σύνορά μας». Το Λιμενικό Σώμα τους περισύλλεξε, στην ουσία έσωσε ζωές, όπως το πράττει αδιάλειπτα σ’ όλη τη θαλάσσια ελληνική επικράτεια.
Ιστορικά λάθη
Από τη στιγμή που ο Γ. Παπανδρέου ως Υπουργός Εξωτερικών αποδέχθηκε το 2003 το Δουβλίνο ΙΙ ως Ευρωπαϊκό Κανονισμό, άρα με υποχρεωτική απευθείας εφαρμογή στα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυξήθηκαν ετησίως κατά χιλιάδες οι λαθρομετανάστες στη Χώρα μας. Η τότε Ελληνική Κυβέρνηση απεδέχθη το βασικό πυλώνα του Κανονισμού του Δουβλίνο που επιτάσσει την παραμονή και κατανομή των λαθρομεταναστών στην πρώτη χώρα Κράτος Μέλος όπου έχουν εισέρθει. Τούτο σημαίνει ότι ο λαθρομετανάστης που φεύγει από την Ελλάδα για μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα – αν βεβαίως τα καταφέρει διότι το Δουβλίνο ΙΙΙ σε συνδυασμό με τη Συνθήκη Σέγκεν υποχρεώνει τις ελληνικές Αρχές να μην αφήνουν κανένα λαθρομετανάστη να φύγει από την Ελλάδα με προορισμό άλλη ευρωπαϊκή χώρα – η δεύτερη χώρα επαναπροωθεί χωρίς περαιτέρω διαδικασίες τους λαθρομετανάστες πίσω στην Ελλάδα ως πρώτη χώρα υποδοχής. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να συσσωρεύονται και να διαμένουν στην Ελλάδα κάθε χρόνο χιλιάδες λαθρομετανάστες επειδή οι πύλες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης παραμένουν ερμητικά κλειστές ελέω Κανονισμού του Δουβλίνου.
Με την υπογραφή ήδη του Δουβλίνου ΙΙ το 2003, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία φρόντισαν να συνάψουν διμερείς συμφωνίες επαναπατρισμού λαθρομεταναστών με σχεδόν όλες τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, η Ισπανία δε ύψωσε τείχη και φράχτες σε θύλακές της στο Μαρόκο. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να μετακινηθεί ένα μεγάλο μέρος της λαθρομετανάστευσης προς τα ανατολικά της Μεσογείου και δη προς την Ελλάδα. Επιπροσθέτως, η συμφωνία επανεισδοχής με την Τουρκία δεν ανέκοψε ούτε διαφαίνεται ότι θα ανακόψει την λαθρομετανάστευση προς την Ελλάδα, διότι όχι μόνον δεν υπάρχει πραγματική βούληση από τη γείτονα χώρα να την εφαρμόσει αλλά εξαιρεί και τους λαθρομετανάστες που αιτούνται ασύλου.
Κατ’ ουσίαν, με τη Συνθήκη και μετέπειτα Κανονισμό του Δουβλίνου, η βόρειες και κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες μετέφεραν το μεταναστευτικό βάρος στη νότιο περιφέρεια της Ευρώπης. Σημειωτέον, ο Γ. Παπανδρέου, ως Υπουργός Εξωτερικών προώθησε επίσης την επικύρωση της Συνθήκη της Οττάβα με την οποία η Ελλάς υποχρεώθηκε να αποξηλώσει τα χαρτογραφημένα ναρκοπέδια στη συνοριακή γραμμή του Έβρου με συνέπεια – εκτός της μείωσης της αμυντικής θωράκισης της χώρας – να διευκολύνονται οι δουλέμποροι και διακινητές στο να περνούν λαθρομετανάστες στα ελληνικά σύνορα. Εκεί το έργο της λεγόμενης FRONTEX περιορίζεται στην καταγραφή των παράνομων μεταναστών (σύστημα Eurodac) και καθ’ αυτόν τον τρόπο να δυσχεραίνεται de facto η μετακίνηση παρανόμων μεταναστών σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και να παραμένουν στην Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας παροχής ή όχι ασύλου.
Συν αυτώ, πολλές ευρωπαϊκές χώρες, επικαλούνται τον Κανονισμό Δουβλίνο ΙΙΙ και επαναπροωθούν παράνομους μετανάστες στην Ελλάδα ως πρώτη χώρα υποδοχής ή εισδοχής. Βεβαίως υπάρχει απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που αποφαίνεται ότι η Ελλάς παραβιάζει τη Χάρτα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατά τη διαδικασία της διοικητικής κράτησης και απέλασης παρανόμων μεταναστών. Προσφάτως, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα αποφάσισε παρομοίως για την Ιταλία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν τόλμησε όμως να εξετάσει την βασική αιτία του προβλήματος που δεν είναι άλλο από την υποχρέωση παραμονής των παρανόμων μεταναστών στην πρώτη χώρα εισδοχής που επιτάσσει o κανονισμός του Δουβλίνου. Εν προκειμένω, το βαρύ τίμημα πληρώνει κυρίως η Ελλάς με χιλιάδες παράνομους μετανάστες να υπεισέρχονται και να διαμένουν στη Χώρα μας με ότι αυτό συνεπάγεται. Για πολλούς παρατηρητές, η παράνομη μετανάστευση αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας.
Η Ελλάς εν μέσω της δεινότερης μεταπολεμικής οικονομικής κρίσης προσπαθεί να κρατήσει με υψηλό δημοσιονομικό κόστος όρθιες τις κοινωνικές και ιατρικές υποδομές και δεν αντέχει το βάρος της παράνομης μετανάστευσης που της το έχει φορτώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω Κανονισμών τύπου Δουβλίνου, οι οποίοι, εν τέλει, αγνοούν την αρχή της κοινοτικής αλληλεγγύης στο θέμα της μετανάστευσης.
Επιτακτική η ανάγκη αλλαγών
Διπλωματική και πολιτική επιδίωξη της Ελληνικής Κυβέρνησης θα πρέπει να αποτελεί η άμεση αλλαγή του κριτηρίου του Κανονισμού του Δουβλίνου που ορίζει την πρώτη χώρα εισδοχής ενός παράνομου μετανάστη ως κυρία υπεύθυνη και υπόχρεη για την εξέταση αιτημάτων ασύλου παρόλο που οι εν λόγω παράνομοι μετανάστες θα βρίσκονται σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Ο εν λόγω Κανονισμός δεν προβλέπει ρήτρα εκτάκτου ανάγκης, η Χώρα μας πρέπει να επιδιώξει να εισαχθούν νέα κριτήρια στο Δουβλίνο ΙΙΙ όπως το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, ο πληθυσμός, η έκταση μίας χώρας ώστε να γίνεται μία δίκαια και αναλογική κατανομή των (παρανόμων) μεταναστών που αιτούνται το άσυλο μεταξύ των Κρατών Μελών της Ε.Ε στα πλαίσια της κοινοτικής αλληλεγγύης όπως επιτάσσουν οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες.
*Δημοτικός Σύμβουλος Βόλου
Επικεφαλής της δημοτικής
παράταξης «ΔΥΝΑΜΗ ΒΟΛΟΥ»
Δικηγόρος, Master (LL.Μ.)-Ευρωπαϊκό Δίκαιο (Π/μιο Λωζάννης), Master (LL.Μ.)-Διεθνές Ανθρωπιστικό
Δίκαιο –Δίκαιο Πολέμου (Π/μιο Γενεύης), Οικονομολόγος (Π/μιο Αθηνών), πρ.Β.Καθηγητή στο Διεθνές Εμπ. Δίκαιο (Π/μιο Λωζάννης), πρ..Μέλος της Ελ/κής Αντ/είας στον Παγκόσμιο Οργ. Εμπορίου
