Με αισιοδοξία ότι το μέλλον της περιοχής, μπορεί να έχει θετικές προοπτικές, υπό την προϋπόθεση ότι είμαστε διατεθειμένοι να προσπαθήσουμε, για να τις χτίσουμε, έκλεισε η συζήτηση στη θεματική ενότητα για τη βιομηχανία, στη διάρκεια του απογεύματος του Σαββάτου της διημερίδας του Ομίλου Καρεκλίδη, για την τοπική οικονομία και εξωστρέφεια, όπου έγινε παρουσίαση της τοπικής βιομηχανίας στο χθες, στο σήμερα και στο μέλλον με μια νέα γενιά μη συμβατικών δραστηριοτήτων από την παραδοσιακή βιομηχανία.
Παράλληλα, έγινε η παρουσίαση της έκδοσης «Η βιομηχανία του Βόλου το χθες και το σήμερα», που απέσπασε τα θετικότερα σχόλια.
Μάλιστα ο πρόεδρος του Ομίλου, Γιώργος Καρεκλίδης, όπως τόνισε, είναι ενδιαφέρουσα η ιδέα ίδρυσης μιας πόλης τεχνολογίας στο Βόλο, ενώ επέμεινε στην άποψη, που πρότεινε και πέρυσι, για τη δημιουργία μιας ομάδας σκέψης στην πόλη, με τεχνοκράτες που θα συζητούν για την πόλη».
Συντονιστής της ενότητας ήταν ο μηχανολόγος, πολιτικός, πρώην Υπουργός Βιομηχανίας και πρώην δήμαρχος Βόλου Δημήτρης Πιτσιώρης, ενώ οι εισηγήσεις που έγιναν, ήταν αρκετά ενδιαφέρουσες και έθεσαν αρκετά ζητήματα για προβληματισμό. Παράλληλα, έγινε η διανομή δωρεάν της πολυτελούς έκδοσης, 150 σελίδων, της εφημερίδας «Μαγνησία» με τίτλο «Η βιομηχανία του Βόλου, το χθες και το σήμερα», για την οποία ο κ. Πιτσιώρης είπε ότι έχει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία.
Μάλιστα τόνισε ότι η περιοχή είχε ένα ενδιαφέρον προφίλ στη δεκαετία του ’70 μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και έκανε τη δυσάρεστη διαπίστωση τι έχει απομείνει σήμερα, κάτι που ανέφερε ότι πρέπει να μπει ως προβληματισμός. Η δραματική συρρίκνωση ξεκίνησε από την ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, τόνισε ο Δημ. Πιτσιώρης.
Η εξέλιξη της βιομηχανίας στο Βόλο
Η κα Αννίτα Πρασσά Δρ Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, προϊσταμένη στα Γενικά Αρχεία του Κράτους Ν. Μαγνησίας, αναφέρθηκε στην εξέλιξη της βιομηχανίας στην περιοχή και έκανε ιστορική αναδρομή από τα τέλη του 1800 μέχρι και την αποβιομηχάνιση της δεκαετίας του 80.
Ο Βόλος ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις με την ίδρυσή του λόγω της γεωγραφικής του θέσης και μέχρι το 1912, που απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος το μεγαλύτερο λιμάνι και εμπορικό κέντρο μετά την Αθήνα. Ήταν πρωτοπόρος σε κατασκευή αγροτικών μηχανημάτων, καπνοβιομηχανία, αλευροβιομηχανία, κλωστοϋφαντουργία, αναψυκτικά, χαλβαδοποιΐα κλπ. Πολλά από τα κτίρια σώζονται μέχρι σήμερα χάρη στις παρεμβάσεις του Π.Θ. και του Δήμου Βόλου, τόνισε η κα Πρασσά, που αναφέρθηκε στο ιστορικό της εμπορικής δραστηριότητας, της εγκατάστασης τραπεζών, της τσιμεντοβιομηχανίας και για την ιστορία τοπικών επιχειρηματιών.
Επίσης αναφέρθηκε στην περίοδο του μεσοπολέμου και το αστικό θαύμα που ξεκίνησε από την οικονομία και επεκτάθηκε στον πολιτισμό. Στη δεκαετία του 30, τόνισε, με την οικονομική κρίση, η δύναμη του Βόλου άρχισε να συρρικνώνεται, ενώ προβλήματα υπήρξαν στη διάρκεια του Β’ Π.Π., αλλά και με τους σεισμούς και τις πλημμύρες του ’50, που είχε αποτέλεσμα την πτώχευση πολλών επιχειρήσεων, το κράτος αδυνατούσε να χρηματοδοτήσει τις επιχειρήσεις και οι τόκοι για δάνεια ήταν 35%.
Η βιομηχανία ήταν παλιού τύπου και αδυνατούσε να ανταγωνιστεί τις μεγάλες επιχειρήσεις, γιατί ήταν κυρίως οικογενειακές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να φθίνει.
Το 1960 αρχίσει η δεύτερη περίοδος εκβιομηχάνισης της χώρας, δημιουργείται η ΒΙ.ΠΕ., μέχρι τη δεκαετία του ’80 που άρχισε η αποβιομηχάνιση, τόνισε η Αννίτα Πρασσά, που εκτίμησε ότι στο Βόλο αξίζει ένα καλύτερο μέλλον.
Η βιομηχανία σήμερα και οι προοπτικές της
Στο θέμα η βιομηχανία σήμερα και οι προοπτικές της αναφέρθηκε ο Απόστολος Παπαδούλης, πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας, που επισήμανε, ότι η διαρθρωτική συμμετοχή της βιομηχανίας στην τοπική οικονομία έχει, όπως προαναφέρθηκε, καταλυτική συμβολή στην διαμόρφωση του τοπικού εισοδήματος, με άμεσο τρόπο, δηλαδή με το μισθολογικό και το μη μισθολογικό κόστος, που καταβάλλει, και με έμμεσο τρόπο, ως «πελάτης» της τοπικής επαγγελματικής αγοράς.
Η συμβολή αυτή, αποτυπώνεται και στο κατά κεφαλήν ακαθάριστο τοπικό προϊόν, εκφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, το οποίο είναι σταθερά μεγαλύτερο από αυτό της περιφέρειας της Θεσσαλίας αλλά και μονίμως παραπάνω από τον μέσο όρο της χώρας, από τον οποίο βρίσκεται σε μία διαχρονικά σταθερή απόσταση, τόνισε.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδούλη, ειδικά οι βιομηχανίες των κεφαλαιουχικών και των ενδιάμεσων αγαθών αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, αφού το πρώτο θύμα της κρίσης είναι η ανάπτυξη, και οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις συνδέουν την ύπαρξή τους άμεσα με την ανάπτυξη. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις των καταναλωτικών αγαθών διατηρούν μία σχετική ευστάθεια, παρά το γεγονός ότι με την έναρξη της κρίσης, υφίστανται το μεγάλο κόστος των ακάλυπτων επιταγών.
Όπως ανέφερε, το σύνολο των επιχειρήσεων βίωσαν και βιώνουν το κόστος της κρίσης, αφού η μειωμένη ζήτηση, η απουσία χρηματοδότησης και ρευστότητας, η ανύπαρκτη βιομηχανική πολιτική και το γενικότερο κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας αποτελούν κοινό τόπο για κάθε οργανωμένη παραγωγική μονάδα.
Εκείνο που είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, για το τοπικό παραγωγικό σύστημα, είναι ότι μέσα στην κρίση αναπτύσσει εξαιρετικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της μειωμένης εσωτερικής ζήτησης με την ανάπτυξη εξαγωγικών δραστηριοτήτων.
Από το 2009 και μετά οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων ακολουθούν μία αξιοπρόσεκτη ανοδική δραστηριότητα, η οποία σε συνδυασμό και με την δραματική μείωση των εισαγωγών, βοηθούν αποφασιστικά στην εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου της περιοχής, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στο 2012 και μετά, που το ισοζύγιο της περιοχής, από έντονα ελλειμματικό, που είναι το 2008, περνάει σε θετικό έδαφος και γίνεται πλεονασματικό.
«Η Μαγνησία είναι ο Νομός της Θεσσαλίας, που κυριαρχούν μεταποιημένα προϊόντα, σε αντίθεση με εκείνα των άλλων θεσσαλικών Νομών, που κυριαρχούν ημι-κατεργασμένα αγροτικά προϊόντα», ανέφερε ο κ. Παπαδούλης, που πρόσθεσε ότι κυρίαρχη θέση στα εξαγώγιμα προϊόντα έχουν τα μέταλλα, ακολουθούν τα τρόφιμα και έπονται τα μη μεταλλικά ορυκτά, τα προϊόντα από καουτσούκ και οι μηχανές.
Για το γενικότερο θέμα της ανάπτυξης είναι σκόπιμο έγκαιρα να συνειδητοποιήσουμε ότι η ανεργία είναι το κορυφαίο, σήμερα, οικονομικό πρόβλημα και αντιμετωπίζεται με έναν και μοναδικό βιώσιμο τρόπο: Την ενίσχυση των επενδύσεων, που θα μπορέσουν να αντιστρέψουν την ύφεση και θα αποκαταστήσουν σταδιακά την ανάπτυξη» υπογράμμισε ο κ. Παπαδούλης, που εκτίμησε ότι το μέλλον της περιοχής, μπορεί να πει κανείς ότι έχει θετικές προοπτικές, υπό την προϋπόθεση ότι εμείς είμαστε διατεθειμένοι να προσπαθήσουμε ειλικρινά, για να τις χτίσουμε.
Ανταγωνιστικότητα διεθνώς
Τους τρόπους με τους οποίους θα είμαστε ανταγωνιστικοί στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, ανέλυσε ο κ. Νικόλαος Μπόζος, διευθυντής του εργοστασίου της ΑΓΕΤ – ΗΡΑΚΛΗΣ.
Την ιστορική αναδρομή ίδρυσης της ΑΓΕΤ έκανε ο συντονιστής της συζήτησης Δημήτρης Πιτσιώρης. Όπως ανέφερε 90 χρόνια μετά την ίδρυσή του το εργοστάσιο ανήκει σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες τσιμέντου παγκοσμίως, που συζητά συγχώνευση με την Ελβετική Νο1 εταιρία παραγωγής τσιμέντου παγκοσμίως.
Ο κ. Μπόζος ανέφερε, δεν μπορεί η βιομηχανία να ζήσει χωρίς εξαγωγές, η αγορά στην Ελλάδα είναι 2,5 εκ. τόνοι τσιμέντο και απαιτούνται εξαγωγές σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η ΑΓΕΤ είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής στην Ευρώπη με 4,5 εκ. τόνους, καλύπτει όλη την εσωτερική ζήτηση της χώρας, που από το 2008 μειώθηκε η δραστηριότητα του κλάδου κατά 80%, υπογράμμισε. Σήμερα η ΑΓΕΤ διαθέτει το 35% της παραγωγής στην εγχώρια κατανάλωση και το 75% σε εξαγωγές και αυτό προβλέπεται να γίνει και τα επόμενα χρόνια.
Ο διευθυντής της ΑΓΕΤ αναφέρθηκε στο μεγάλο κόστος ενέργειας, που αποτελεί το 80% του κόστους παραγωγής, ενώ ανέφερε ότι το κόστος του ηλεκτρικού είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη και στις επενδύσεις και πρακτικές που εφαρμόζει η ΑΓΕΤ, στο πλαίσιο της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Ο κ. Μπόζος ανέφερε ότι «φέραμε καινοτομία στον τρόπο παραγωγής και πετύχαμε βιομηχανική οικολογία με μείωση κατανάλωσης ορυκτών πόρων και μειώνουμε τον όγκο των υλικών και των απορριμμάτων που διαχειριζόμαστε» και έκανε λόγο για αναγκαιότητα της αντικατάστασης ορυκτών καυσίμων με εναλλακτικά.
Για τις εξαγωγές της ΑΓΕΤ, ο διευθυντής του εργοστασίου ανέφερε ότι εξάγονται άνω του 1.000.000 τόνοι προϊόντων ετησίως, κυρίως σε Αίγυπτο και Ιορδανία, ενώ στόχος είναι το Καμερούν και η Ανατολική Αφρική, αν και η Ισπανία είναι πιο κοντά, ωστόσο το Ελληνικό τσιμέντο ποντάρει στην καινοτομία (τσιμέντο με αυξημένες αντοχές μεγαλύτερη ελαστικότητα, αντέχει στη διάβρωση και είναι πιο οικονομικό).
Αναφορικά με τη βιομηχανική οικολογία, ο κ. Μπόζoς τόνισε ότι η ΑΓΕΤ έχει στόχο να μειώσει μέχρι το 2020 στο 1/3 τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να πετύχει 50% υποκατάστασης καυσίμων στο εργοστάσιο του Βόλου.
Σχολιάζοντας τα λεγόμενα του κ. Μπόζου, ο Δημ. Πιτσιώρης ανέφερε ότι τσιμέντο και χάλυβας σημαίνουν πολλά για την περιοχή , ενώ πρότεινε, η επόμενη ημερίδα να έχει τίτλο τσιμέντο και χάλυβας και να γίνει άνοιγμα στο Πανεπιστήμιο και στο ΤΕΕ.
Δε θα μας σώσουν οι Ρώσοι…
Επεκτείνοντας τις σκέψεις του για το θέμα της ενέργειας ο κ. Πιτσιώρης ανέφερε ότι μόνο μόνοι μας θα σωθούμε και δεν θα μας βοηθήσει κανείς. Χαρακτηριστικά δήλωσε ότι οι Ρώσοι μας πωλούν το φυσικό αέριο 20% ακριβότερα απ’ ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ την ίδια στιγμή εμείς ετοιμάσαμε τα έργα του άνω ρου του Αχελώου, λείπουν μόνο οι υδροτουρμπίνες και μπορούν να παραχθούν 500 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς κόστος. Ωστόσο τόνισε ότι δεν προχωράει λόγω διαμάχης με τις οικολογικές οργανώσεις, ενώ η ΕΕ που δεν θέλει πολλά εργοστάσια στην Ελλάδα κάνει δεκτές τις ενστάσεις. Θα μπορούσαμε να έχουμε χαμηλότερο κόστος ενέργειας για τσιμέντο και χάλυβα, τόνισε ο πρώην δήμαρχος.
Η πολιτική για τη γαλάζια ανάπτυξη
H Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Γαλάζια Ανάπτυξη, ως μοχλός Ανάπτυξης της Περιφέρειας Θεσσαλίας ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο Δρ Εμμανουήλ Νικολαΐδης, οικονομολόγος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Μελετών και Συμβούλων Επιχειρήσεων «Premium Consulting» και καθηγητής σε ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου.
Όπως ανέφερε, εδώ και τέσσερα χρόνια η γαλάζια ανάπτυξη αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα για την ΕΕ με άξονα τη ναυτιλία και τη θάλασσα. Οργανισμοί όπως η ΕΕ σχεδιάζουν, χρηματοδοτούν δημιουργούν την υποδομή και υλοποιούν, εισπράττοντας το όφελος από την ανάπτυξη. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική αφορά πολλές δραστηριότητες που αποτελούν στόχο όπως υδατοκαλλιέργεια, θαλάσσιος τουρισμός, θαλάσσια ενέργεια, εκμετάλλευση κοιτασμάτων του θαλάσσιου βυθού.
Έδωσε δε στοιχεία απασχόλησης και τζίρου για διάφορες δραστηριότητες όπως παράκτιος και θαλάσσιος τουρισμός, υδατοκαλλιέργειες, μεταφορές, αλιεία, ναυπήγηση – επισκευή που ανέφερε ότι έχουν τεράστιες δυνατότητες. Ο κ. Νικολαΐδης ανέφερε ότι η χώρας μας υστερεί στον σχεδιασμό και έφερε το παράδειγμα της Κύπρου, που από το 2014, μήνες μετά την οδηγία της ΕΕ ξεκίνησε τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Επίσης τόνισε ότι η δημιουργία τερματικού σταθμού πετρελαίου στην Κύπρο, από Ολλανδική εταιρία, έφερε τέτοια απασχόληση που δεν έφτανε το εργατικό δυναμικό της περιοχής. Στην Ελλάδα, όπου απευθύνθηκε, δεν υπήρχε επαγγελματική πιστοποίηση και εξειδίκευση και τελικά προσέλαβαν Ολλανδούς και Ιρλανδούς εξειδικευμένους εργάτες.
Τέλος, ο κ. Νικολαΐδης τόνισε ότι πόλεις που έχουν λιμάνι, όπως ο Βόλος, είναι παραδοσιακά επιτυχημένες, προσθέτοντας ότι ο Βόλος είναι ιδανικό μέρος για να αποτελέσει σταθμό στη διαδικασία των μεταφορών, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα χάρτες που αποδείκνυαν τα λεγόμενά του λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες, που ανέφερε ότι είναι απαραίτητοι στη λήψη αποφάσεων χάραξης πολιτικής.
Από το Βόλο σ’ όλο τον κόσμο
Εταιρία έκπληξη ψηφιακής τεχνολογίας χαρακτήρισε ο Δημήτρης Πιτσιώρης, που σκέφτηκαν και υλοποίησαν τρία παιδιά και βοηθούν όσους θέλουν να επιλέξουν σκάφος για να κάνουν διακοπές στην περιοχή μας.
Μιλώντας για το θέμα «εξωστρέφεια καινοτόμων επιχειρήσεων. Από το Βόλο σε όλο τον κόσμο. Το παράδειγμα της Ιncrediblue», ο συνιδρυτής – διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «Incrediblue» Αντώνης Φιοράκης, τόνισε ότι η τουριστική αγορά άλλαξε τα τελευταία χρόνια ειδικά στο κομμάτι των μεταφορών και η εταιρία συνδέει τη διαμονή με τη μεταφορά και τις διακοπές με σκάφος, που προσφέρουν τα πάντα και μπορείς να επισκεφθείς πολλά μέρη.
«Στόχος άνθρωποι που δεν έχουν εμπειρία να κάνουν διακοπές με σκάφος», τόνισε ο κ. Φιοράκης , που ανέφερε ότι η εταιρία ξεκίνησε το 2013 στήνοντας την ιστοσελίδα δημιουργίας ενός εναλλακτικού τρόπου διακοπών για όλους. Το 2014, ανέφερε, εξαπλασιάσαμε τις κρατήσεις και αυξήσαμε το στόλο, ενώ υπάρχει γνώση που ανήκει κάθε σκάφος προς ενοικίαση, ενώ γίνεται έλεγχος των εγγράφων του και παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα. Η εταιρία είχε πάνω από 25000 ανταλλαγές μηνυμάτων ενδιαφερόμενων, με πελάτες από 30 χώρες ενώ πρόσφατα άνοιξε γραφείο και στο Λονδίνο.
«Ο Βόλος είναι μια πόλη που μπορεί να στηρίξει μια εταιρία τεχνολογίας με χαμηλό κόστος και ιδανικές συνθήκες εργασίας», δήλωσε ο κ. Φιοράκης, που πρόσθεσε ότι αντλήθηκαν 21 εκ. € επενδυτικά κεφάλαια, διότι η εταιρία ήταν εξωστρεφείς και έγινε δουλειά στο εξωτερικό.
«Το 2013 είχαμε επενδυτές από Αγγλία και Ισραήλ, αλλά η γραφειοκρατία του Ελληνικού κράτους είναι μεγάλη και απαιτήθηκαν τρεις μήνες για να δοθούν τα χρήματα. Δημιουργήσαμε 15 θέσεις εργασίας. Είναι ενδιαφέρον που ο Βόλος συγκέντρωσε ταλέντα από άλλες περιοχές, καθώς οι τρεις ιδρυτές και η πλειοψηφία των υπαλλήλων κατάγονται από άλλα μέρη της χώρας», τόνισε.
Ο εκ των ιδρυτών της Incrediblue έθεσε το ερώτημα αν ο Βόλος μπορεί να στηρίξει την εταιρία όταν φτάσεις στο σημείο να έχει 100 θέσεις εργασίας και εκτίμησε ότι θα μπορούσε να γίνει αυτό με τη στήριξη του Πανεπιστημίου, της πόλης και των τοπικών υπηρεσιών.
Υπάρχουν καινοτόμες ιδέες
Ο επίκουρος καθηγητής υδατοκαλλιέργειας του Π.Θ. κ. Πανταζής τόνισε ότι υπήρξε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Βιομηχανικών σε έξυπνο πρόγραμμα στρατηγικής ανάπτυξης της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ενώ πρόσθεσε ότι η μονάδα καινοτομίας του Π.Θ. συνεργάζεται με τοπικό Σύνδεσμο Βιομηχανιών και τον ΣΕΒ και έχει επιδοτήσει συμβουλευτικά 13 με 15 καινοτόμες ιδέες όπως η εταιρία τεχνολογίας, που εκπονήθηκαν επιχειρηματικά υπό τη μορφή στρατηγικού σχεδιασμού.
«Ήδη βρέθηκαν ιδιώτες επενδυτές σε μια ιδέα για υδατοκαλλιέργεια. Έχω συνεργαστεί με συναδέλφους με ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου και επιθυμούμε συνεργασίες», υπογράμμισε ο κ. Πανταζής, που πρόσθεσε ότι οι ανησυχίες που διατυπώθηκαν στις εργασίες της ημερίδας, διαπερνούν το μυαλό πολλών Πανεπιστημιακών.
Συζήτηση, στόχοι και υλοποίηση
Αφού ακολούθησε συζήτηση μεταξύ του κοινού και των εισηγητών την εκδήλωση έκλεισε ο πρόεδρος του Ομίλου Γιώργος Καρεκλίδης, που επισήμανε ότι στην πόλη πρέπει να συζητάμε και όσα λέμε να γίνονται πράξη, ενώ τόνισε ότι βρήκε ενδιαφέρουσα την άποψη για ίδρυση μιας πόλης τεχνολογίας στο Βόλο.
«Πιστεύω και το πρότεινα πέρυσι, ότι πρέπει να γίνει μια ομάδα σκέψης στην πόλη, που με τεχνοκράτες θα συζητήσουν και θα δώσουν την κατεύθυνση για να ακολουθήσει η πόλη σε διάφορους τομείς (βιομηχανία, τουρισμό, καινοτομία, τεχνολογία)», ανέφερε και εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να γίνει το Μουσείο και το θεματικό πάρκο για την Αργώ, για να αυξήσουμε τον τουρισμό.
Καταλήγοντας τόνισε ότι πρέπει να μπει ένα σχέδιο, η πόλη πρέπει να συνεχίσει να συζητά, να βάζει στόχους και να προχωρά.
