Το 2005 στην έδρα της ΠΠΜ, συγκεντρώθηκαν όλοι οι μαζικοί φορείς του Βόλου και εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, με την οποία απαιτούσαν από την πολιτεία να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της πόλης μας. Είχαν προηγηθεί έρευνες και μελέτες που αναδείκνυαν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Από τότε πέρασαν άπρακτα 16 έτη και το πρόβλημα επιδεινώθηκε.
Από τη μια η δραστηριότητα της ΑΓΕΤ μέσα στην πόλη, από την άλλη η Χαλυβουργία, στη Βιομηχανική Ζώνη, και στη μέση οι καθημερινές ανάγκες θέρμανσης και μεταφορών του Βόλου. Βέβαια το καλοκαίρι οι ανάγκες σε θέρμανση μηδενίζονται αλλά η ρύπανση παραμένει. Όταν μάλιστα οι Βολιώτες πληροφορήθηκαν ότι η ΑΓΕΤ καίει σκουπίδια και πλαστικά, ένα πρωτόγνωρο κίνημα πολιτών κυριάρχησε στην κοινωνική ζωή και ανέδειξε το πρόβλημα, απαιτώντας άμεσες λύσεις.
Η πίεση αυτή ανάγκασε την Περιφέρεια Θεσσαλίας να χρηματοδοτήσει ειδική επιστημονική έρευνα, η οποία ανέδειξε τον Βόλο ως πρωταθλητή σε θανάτους και νοσηρότητα που αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση, 4 φορές πάνω από τον μέσο εθνικό όρο, αν και δεν υπήρξε συνέχεια αυτής της έρευνας για εντοπισμό των πηγών και απόδοση ευθυνών.Την ανάγκασε επίσης να θέσει σε λειτουργία έναν μοναδικό σταθμό παρακολούθησης του φαινομένου.
Σύντομα αποδείχθηκε ότι αυτός ο σταθμός δεν ήταν σε θέση να μέτρα τους 8 αέριους ρύπους που απαιτεί η νομοθεσία.Παράλληλα, μία νεώτερη έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με δίκτυο 13 σταθμών, απέδειξε ότι η αέρια ρύπανση στον Βόλο είναι μια κατάσταση που τείνει να γίνει μόνιμη, αφού αυτό συμβαίνει τις περισσότερες μέρες του χρόνου. Απέδειξε επίσης ότι η νοσηρότητα και οι εισαγωγές στο Νοσοκομείο, έχουν άμεση σχέση με τη διακύμανση της ρύπανσης.
Από τότε μέχρι τώρα δεν έγινε καμία πρόοδος για την επίλυση του προβλήματος, μόνο υποσχέσεις και ξανά υποσχέσεις και ευχολόγια. Επίσης ούτε η ρύπανση από βαρέα μέταλλα στο έδαφος της πόλης έχει μετρηθεί. Από το 2007, όταν η περιοχή γύρω από την Χαλυβουργία βρέθηκε στο κόκκινο από διοξίνες, οι μόνες μετρήσεις για βαρέα μέταλλα γύρω από τα εδάφη της ΑΓΕΤ-LAFARGE HOLCIM έγιναν από το κίνημα των πολιτών σε εργαστήριο του Καναδά και τα αποτελέσματα ήταν άκρως ανησυχητικά με μεγάλες υπερβάσεις σε στοιχεία όπως το Αρσενικό. Επίσης την ίδια περίοδο το 2018 η Περιφέρεια με Εισαγγελική Παρέμβαση κατέδειξε μεγάλη περιεκτικότητα από νευροτοξικό υδράργυρο. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η καθυστέρηση και η αθέτηση των υποσχέσεων έχει να κάνει τόσο με τις προκλητικές δωρεές και χορηγίες των υπαιτίων, όσο και με την ανικανότητα και αδυναμία της διοίκησης να προστατέψει αποφασιστικά τη Δημόσια Υγεία.
Οι πρόσφατες δυσμενείς εξελίξεις στην Λωζάνη και στην Καλιφόρνια, που αποδίδονται τεκμηριωμένα στην αποτέφρωση των σκουπιδιών, δεν αφήνουν καμία χαραμάδα αισιοδοξίας.Οι πολίτες που απέδειξαν ότι μπορούν να γίνουν σεβαστά τα αιτήματα τους, μαζί με τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, έχουν την ευθύνη και τη δύναμη να επιβάλλουν και να διασφαλίσουν την ποιότητα ζωής που πρέπει να υπάρχει στην πόλη, καθώς οι αιρετοί φορείς της περιοχής αδυνατούν να πράξουν τα αυτονόητα.
*Της Δρ. Φαίης Τζανετουλάκου – Λέκτορα Ιστορίας της Τέχνης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, μέλος Περιβαλλοντικής Πρωτοβουλίας Μαγνησίας
