Με τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις να αλλάζουν το πλαίσιο και τη λειτουργία σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας και της οικονομίας, αντιλαμβανόμαστε πως ο κοινοβουλευτισμός και εν γένει η Δημοκρατία χρήζουν μετεξέλιξης και προσαρμογής στις νέες συνθήκες. Η όλο και πιο έντονη αμφισβήτηση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου και της αέναης “ανάπτυξης” είναι αποτέλεσμα της γενικευμένης κρίσης που έχει οξύνει τις κοινωνικές αντιθέσεις. Η αποπολιτικοποίηση και η λογική του «όλοι ίδιοι είναι» ενισχύει φασιστικά σχήματα και δυνάμεις του παρασιτικού κεφαλαίου που προτάσσουν ακροδεξιές και εθνικιστικές κορώνες σαν απάντηση στην ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση και στην γραφειοκρατία των Βρυξελλών που ευνοεί δυστυχώς ορισμένες φορές τους λίγους και ισχυρούς.
Όπως αναφέρει ο Κορνήλιος Καστοριάδης «η αντιπροσώπευση είναι πολιτική αυτοαποξένωση του πολιτικού σώματος. Η μόνη δυνατή μορφή δημοκρατίας είναι η άμεση δημοκρατία, όπου οι άνθρωποι αποφασίζουν μόνοι τους και όχι μέσω αμετακλήτων εκπροσώπων». Η μόνη ευρωπαϊκή απάντηση στη θεσμική κρίση που αντιμετωπίζει η ΕΕ είναι να προτάξουμε ένα διαφορετικό πολιτικό μοντέλο λειτουργίας που θα αποτελεί θετικό παράδειγμα και διαφορετική πρόταση για τα σχήματα σε όλη την Ευρώπη που μοιράζονται τις αγωνίες μας και επιδιώκουν τη ρήξη από τα κάτω.
Σύμφωνα με μία άποψη, δεν βιώνουμε μια οικονομική κρίση αλλά μια νέα πραγματικότητα που θα μας συνοδεύει για πολλά χρόνια. Σε αυτή λοιπόν τη νέα κατάσταση η διαχείριση της αλλαγής αναδεικνύεται σε κυρίαρχο ζήτημα. Οι αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες σε συνδυασμό με αντιπροσωπευτικές δομές είναι αυτές που θα τονώσουν την ενεργό λαϊκή συμμετοχή, θα καθορίζουν την πορεία των περιφερειακών οικονομιών, θα συνθέτουν το συνολικό εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο και θα συντηρούν ένα ανθεκτικό οικονομικό σύστημα που θα μπορεί εύκολα να προσαρμόζεται στις όποιες διεθνείς οικονομικές αλλαγές. Η άμεση δημοκρατία λοιπόν είναι αυτή που μπορεί να θέσει τα θεμέλια της βιώσιμης και δίκαιης οικονομικής ανάπτυξης.
Θα είναι αυτοκαταστροφικό να αγνοήσουμε ότι η εποχή μας επαναπροσδιορίζει τις έννοιες του χρόνου και του χώρου λόγω της ψηφιακής επανάστασης. Η ψηφιακή οικονομία αναδεικνύει νέα τεχνολογικά πρότυπα και μοντέλα επιχειρηματικότητας και αναδεικνύει την κοινωνική και καινοτόμο επιχειρηματικότητα ως μέσο μείωσης των ανισοτήτων και οικοδόμησης κοινωνικής δικαιοσύνης. Αναδεικνύονται σύγχρονα επιχειρηματικά πρότυπα που δεν απαιτούν φυσική παρουσία, ούτε συνεχόμενο ωράριο και βασίζονται κυρίως στις νέες κοινωνικές ανάγκες. Επιπλέον, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι αυτή που συμβάλλει στο “άνοιγμα” των “κλειστών” οικονομικών θεσμών και ενισχύει την συμμετοχή στα κοινά.
Ένα από τα κυρίαρχα διακυβεύματα της τρέχουσας περιόδου είναι η ανατροπή του νεοφιλελεύθερου αναπτυξιακού προτύπου. Το στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ, βασιζόμενο στις εξελισσόμενες μαρξιστικές, κεϋνσιανές και σουμπετεριανές οικονομικές θεωρίες και σε συνεργασία με επιστημονικά ινστιτούτα προοδευτικού προσανατολισμού, θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα τον σχεδιασμό ρεαλιστικής οικονομικής αναπτυξιακής πολιτικής.
Ως εκ τούτου η πολιτική μας πρόταση δεν δύναται να αγνοεί τις σύγχρονές συνθήκες. Το κόμμα αποτελεί το εργαστήριο όπου in vitro και in vivo μπορούμε να πειραματιστούμε με τη νέα μας πρόταση προς την κοινωνία. Το κόμμα επιβάλλεται να αποκτήσει ψηφιακή υπόσταση και τα μέλη εάν το επιθυμούν, μπορούν να είναι μέλη σε οργανώσεις όπου θα μπορούν να ασκούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ψηφιακά. Για παράδειγμα, ψηφιακή εξυπηρέτηση των μηνιαίων οικονομικών συνδρομών, ψηφιακή ψήφος σε διαδικτυακές ψηφοφορίες, ηλεκτρονική διακίνηση κειμένων και απόψεων με στόχο τη διαρκή διαβούλευση των οργανωμένων μελών ή/και φίλων των ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ. Η φυσική τους παρουσία δεν θα είναι πλέον απαιτητή και η συμμετοχή τους στις περισσότερες διαδικασίες θα μπορεί να γίνει σε χρόνο που θα καθορίζουν οι ίδιοι.
Η πολιτική μάχη έχει μεταφερθεί στα social media και οι συγκρούσεις είναι σφοδρότατες με άμεση μαζική απήχηση. Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στο πατριωτισμό των μελών και να απέχουμε από μια μάχη όπου οι αντίπαλοι μας προσέρχονται πάνοπλοι και συνεπικουρούμενοι από μέσα που δεν αξιοποιούμε. Τα πιο δραστήρια μέλη μας εστιάζουν κυρίως στην βιωσιμότητα των τοπικών οργανώσεων (π.χ. στην αποπληρωμή ενοικίων και λογαριασμών), με αποτέλεσμα να εγκλωβιζόμαστε σε μη παραγωγικές ενέργειες ενώ θα έπρεπε να επικεντρωνόμαστε στην παραγωγή πολιτικής και στη διαμόρφωση επεξεργασιών για τη μάχη των ιδεών απέναντι στη συντήρηση και στη δεξιά.
Το πρότυπο λειτουργίας μας θα απαντήσει στην αμφισβήτηση για το κατά πόσο έχουμε μεταλλαχθεί. Από την στιγμή που διαπιστώνουμε πως η εξέλιξη, η αλλαγή και η συνεχής βελτίωση είναι απότοκο την ίδιας της ζωής, απαιτείται και η αναβάθμιση του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα σύγχρονο κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς με δομές διαρκής μάθησης και αυθεντικά αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Οι υποψήφιοί μας για παράδειγμα θα πρέπει να προκύπτουν από εσωτερικές εκλογές και οι θέσεις μας από εσωτερικά δημοψηφίσματά όπου ιδεατά θα γίνονται σε σύντομα και τακτά χρονικά διαστήματα. Η στρατηγική της Κ.Ε. πρέπει να είναι η σταδιακή αυτοκατάργησή της. Η έμμεση εκπροσώπηση πρέπει να ελαχιστοποιηθεί στην ύπαρξη ενός συντονιστικού οργάνου με αμιγώς επιτελικές αρμοδιότητες. Τα τεχνολογικά μέσα μας προσφέρουν την δυνατότητα, προκειμένου να υπάρχουν οργανωμένες ψηφιακές θεματικές συζητήσεις που να μας προχωράνε συλλογικά και να μην χρονοτριβούμε σε ομφαλοσκοπήσεις και μόνιμα group therapy.
Η νέα δομή του κόμματος οφείλει να οδηγήσει σε ανασυγκρότηση και αναδιάρθρωση των οργανώσεων μας και να καταστήσει της λειτουργία μας πιο ευέλικτη. Οφείλουμε να τολμήσουμε ριζοσπαστικές αλλαγές ειδικά στον τομέα της νέας γενιάς που αποτελεί προνομιακό μας πεδίο και ενδεχομένως το “φυτώριο” των αυριανών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και του πολιτικού συστήματος συνολικά. Οφείλουμε να δώσουμε μεθοδικά και συντονισμένα τις μάχες στις υπαρκτές επαγγελματικές και εργασιακές ενώσεις και στην τοπική αυτοδιοίκηση και να δώσουμε τον τόνο της πολιτικής ανανέωσης. Ταυτόχρονα με τη συζήτηση για την εποχή μετά το τέλος των μνημονίων, οφείλουμε να ξεκινήσουμε και το διάλογο για τα νέα δομή και λειτουργία της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
