Τα διπλωματικά και πολιτικά κέρδη που αποκόμισε η χώρα από την επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα περιέγραψε στη Βουλή ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, επισημαίνοντας ότι ο τούρκος πρόεδρος μετακινήθηκε – αν και όχι σεισμικά – για τη συνθήκη της Λωζάννης και αναγνώρισε για πρώτη φορά ότι η μουσουλμανική μειονότητα συμπεριλαμβάνει Πομάκους και Ρομά.
«Εμείς πιστεύουμε ότι η χώρα κέρδισε» είπε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και σημείωσε ότι η Ελλάδα κατάφερε να δείξει σε όλο τον κόσμο «ποιος είναι αυτός ο οποίος υπερασπίζεται τις αρχές του διεθνούς δικαίου, τις συνθήκες και τη συνεννόηση ανάμεσα στους λαούς». Τόνισε, μάλιστα, ότι από την επίσκεψη Ερντογάν η χώρα «πήρε υποχωρήσεις σε πολιτικά πεδία και πήρε και πρακτικά ζητήματα και λύσεις που τα έχει ανάγκη στη σχέση της με ένα γείτονα».
Επικαιροποίηση της Λωζάνης μόνο στην ανατολική πλευρά
Ειδικότερα, ο κ. Κοτζιάς εξήγησε ότι ο Ερντογάν αμφισβητούσε πριν την έλευσή του στην Ελλάδα τη συνθήκη της Λωζάννης αλλά επί ελληνικού εδάφους η θέση αυτή μετατράπηκε σε αίτημα «επικαιροποίησης της συνθήκης μόνο για την ανατολική πλευρά και όχι για την Ελλάδα». «Υπήρξε μια μετακίνηση του κ. Ερντογάν- δεν λέω σεισμική- αλλά υπήρξε όσον αφορά τις θέσεις του που εξέφρασε ερχόμενος στην Ελλάδα και όσες εξέφρασε φεύγοντας» είπε ο ΥΠΕΞ και υπογράμμισε ότι «αυτό έχει μεγάλη σημασία». Χαρακτήρισε δε «μέγιστο κέρδος» ότι οι Ε.Ε. και οι ΗΠΑ «βγήκαν και υπερασπιστήκαν από τη δικιά μας σκοπιά τη συνθήκη της Λωζάννης».
Αναγνώριση του πολυεθνοτικού χαρακτήρα της μειονότητας
Ακόμη ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι ο Ερντογάν αναγνώρισε για πρώτη φορά πως η μουσουλμανική κοινότητα συμπεριλαμβάνει Πομάκους και Ρόμα. «Αυτό, είναι πρωτοφανής παραδοχή από την πλευρά της Τουρκίας» σχολίασε ο κ. Κοτζιάς και επισήμανε ότι ο Ερντογάν ακόμη και όταν μιλούσε στη μουσουλμανική μειονότητα παραδέχτηκε ότι της Τουρκίας «δεν της πέφτει λόγος» και απλώς διατυπώνει «παράκληση» για τη μειονότητα χωρίς να έχει απαιτήσεις.
Δημόσια δήλωση περί μη διεκδίκησης ελληνικών εδαφών
Παράλληλα, ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι για πρώτη φορά ένας τούρκος πρόεδρος δήλωσε δημόσια ότι δεν διεκδικεί ελληνικά εδάφη. «Εγώ, δεν λέω, ότι το πιστεύει ή δεν το πιστεύει, αλλά υπήρξε σαφής δήλωση ό,τι δεν διεκδικεί εδάφη η Τουρκία από την Ελλάδα. Αυτό, δεν το έχει ξανακάνει ο Πρόεδρος της Τουρκίας» είπε ο κ. Κοτζιάς. «Δεν φοβόμαστε καμιά συζήτηση και κανένα διάλογο» συνέχισε ο υπουργός Εξωτερικών απαντώντας στις διαφωνίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης για την επίσκεψη. Πρόσθεσε, δε ότι ο Ερντογάν ζήτησε συγγνώμη για τους διωγμούς της Κωνσταντινούπολης, της δεκαετίας του ΄50. «Αυτά είναι θετικά ζητήματα, που διαφεύγουν από το “ραντάρ” ορισμένων» σχολίασε.
Ο παραγωγός του Survivor μετέπεισε τον Ερντογάν να εμφανιστεί στον ΣΚΑΙ
Ο υπουργός Εξωτερικών ανέφερε επίσης ότι ο ίδιος ο Ερντογάν δήλωσε σε τούρκους δημοσιογράφους, και γράφτηκε και στις τουρκικές εφημερίδες, ότι ήταν λάθος του να δώσει συνέντευξη στον ΣΚΑΙ. Μάλιστα ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ότι ο Ερντογάν είχε συμφωνήσει να δώσει συνέντευξη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων αλλά τελικά μεταπείστηκε και έδωσε συνέντευξη στο ΣΚΑΙ από τον τούρκο διευθυντή ενημέρωσής του ο οποίος είναι παραγωγός του Survivor που προβάλλεται στο ΣΚΑΙ.
Σκληρή κριτική από ΝΔ και Δημοκρατική Συμπαράταξη
Στην αντίπερα όχθη, η Νέα Δημοκρατία και η Δημοκρατική Συμπαράταξη άσκησαν σκληρή κριτική στην κυβέρνηση και προσωπικά στον υπουργό Εξωτερικών. Ο σκιώδης υπουργός Εξωτερικών της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, αναγνώρισε ότι έπρεπε να γίνει η επίσκεψη αλλά κατηγόρησε τη κυβέρνηση για πλημμελή προετοιμασία. «Εμείς, πολύ νωρίς είπαμε ότι είναι καλοδεχούμενη η επίσκεψη, αρκεί να είναι καλά προετοιμασμένη, ώστε να είναι ουσιαστική και να μην είναι επικοινωνιακή» ανέφερε. Καταλόγισε, μάλιστα, «δύο μεγάλα λάθη» στο υπουργείο Εξωτερικών: Πρώτον ότι «δεσμεύθηκε από πολύ νωρίς» για την πρόσκληση και δεύτερον ότι «διμεροποίησε» το ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας και της ελληνικής παρουσίας σε Ίμβρο και Τένεδο.
Από την πλευρά της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ο Ανδρέας Λοβέρδος καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι επέτρεψε στον Ερντογάν «να κάνει τη δουλειά του» και χαρακτήρισε την επίσκεψη «ιστορική ήττα» της χώρας.
