«Η χώρα κέρδισε» από την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, κατά την ενημέρωση των μελών της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής, για τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα.
«Εμείς ως κυβέρνηση δεν φοβόμαστε να κάνουμε εξωτερική πολιτική. Δεν φοβόμαστε να πάρουμε πρωτοβουλίες και δεν φοβόμαστε να έρθει οποιοσδήποτε στην Ελλάδα για να πούμε οτιδήποτε, αρκεί να υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντα της χώρας» ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, ασκώντας δριμεία κριτική σε όσους επέλεξαν, όπως είπε, σκόπιμα να υπονομεύσουν την επίσκεψη.
«Πριν καν προσγειωθεί ο κ. Ερντογάν είχαν βγει συμπεράσματα. Ποια η ώρα που βγήκε το πρώτο συμπέρασμα; Είναι την προηγούμενη το βράδυ, από πρώην υπουργό της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και στις 8:43 το πρωί στο ΣΚΑΪ από βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και άλλων κομμάτων. Και ερωτώ: πως είναι δυνατόν να χαρακτηρίζεται με αυτό τον τρόπο μια επίσκεψη που δεν έχει καν αρχίσει; Μόνο αν έχεις σκόπιμα επιλέξει να την υπονομεύσεις, να μην την αφήσεις να πετύχει» είπε ο ΥΠΕΞ για να προσθέσει:
«Γιατί όλο αυτό το θέατρο; Γιατί ξαφνικά μόλις ήρθε ο κ. Ερντογάν -προσγειώθηκε 11:03 μου φαίνεται- 8:43 ήμασταν ήδη στο ΣΚΑΪ και λέγαμε ότι ‘απέτυχε η επίσκεψη’. Γιατί αυτό; Διότι είναι η ίδια λογική έναντι οιουδήποτε πράττει αυτή η κυβέρνηση. Είναι η ίδια λογική που θέλει αδράνεια και ενοχλείται από την ενεργητική εξωτερική πολιτική».
Ο κ. Κοτζιάς υπογράμμισε ότι «η κυβέρνηση είναι περήφανη που έχει αναβαθμίσει συνολικά τη χώρα μέσω και της εξωτερικής πολιτικής». «Κάναμε ένα βήμα παραπάνω στην ασφάλεια και στη σταθερότητα» σημείωσε, αποσαφηνίζοντας ότι η ελληνική διπλωματία είναι κατά της αδράνειας και του νεοαπομονωτισμού. Όπως είπε, «δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να μην έχουμε επικοινωνίες με την Τουρκία, όπως ουσιαστικά συμβαίνει μετά το πραξικόπημα. Αυτό δεν είναι καλό, διότι υπάρχει μεγάλη νευρικότητα στη γείτονα χώρα που μπορεί να οδηγήσει εύκολα σε λάθη και ατυχήματα και εάν δεν έχεις δίαυλους επικοινωνίας για να τα αντιμετωπίσεις, αυτά μπορούν να γίνουν, χιονοστιβάδα».
Ειδικότερα, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στη σημασία αφενός της μετακίνησης, όπως είπε, του κ. Ερντογάν, σε σχέση με τις θέσεις που εξέφρασε ερχόμενος και εξερχόμενος από την Ελλάδα και αφετέρου της μετατροπής της παλιάς θέσης του που αμφισβητούσε τη Συνθήκη της Λωζάνης, σε «επικαιροποίηση» της, όσον αφορά την άλλη τους πλευρά, δηλαδή την ανατολική και όχι την Ελλάδα, καθώς και «της σαφούς δήλωσής του» ότι δεν διεκδικεί η Τουρκία εδάφη από τη χώρα μας, κάτι που «δεν το έχει ξανακάνει ο πρόεδρος της Τουρκίας». Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «υπήρξε αναγνώριση ότι η μουσουλμανική κοινότητα συμπεριλαμβάνει Πομάκους και Ρομά» κάτι που αποτελεί «πρωτοφανή παραδοχή από την πλευρά τους». Σημείωσε επιπλέον ότι ο Τούρκος πρόεδρος «ζήτησε επίσης συγγνώμη για τους διωγμούς της Κωνσταντινούπολης, στη δεκαετία του ’50».
«Αυτά είναι θετικά ζητήματα που διαφεύγουν από το ραντάρ ορισμένων» συνέχισε ο υπουργός Εξωτερικών χαρακτηρίζοντας ως “μέγιστο κέρδος” ότι η «Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ βγήκαν και υπερασπίστηκαν από τη δική μας σκοπιά τη Συνθήκη της Λωζάνης». «Υπεράσπιση που δεν έπεσε από τον ουρανό, αλλά είναι μάλλον αποτέλεσμα επίπονης εργασίας» συμπλήρωσε.
Ειδικότερα για τη Θράκη, ο υπουργός Εξωτερικών εστίασε στο γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος τήρησε τη συμφωνία να μην κάνει μεγάλη συγκέντρωση με σημαίες εκεί, όπως και το να μην κάνει ομιλίες, αλλά μόνο «πήρε το μικρόφωνο μέσα στο σχολείο κι έκανε έναν χαιρετισμό», αντιπαραβάλλοντας τη στάση που είχε ο κ. Ερντογάν στην προηγούμενη επίσκεψη το 2004 «με τα παρατράγουδα της Θράκης» και τις τέσσερις ομιλίες του «εκτός συμφωνίας» και υπογραμμίζοντας καυστικά ότι «αυτοί που δέχτηκαν να κάνει ο Ερντογάν τέσσερις ομιλίες χωρίς συμφωνία, κάνουν λόγο περί έλλειψης προετοιμασίας τώρα». Σε αντίθεση με τότε, επίσης, όπως πρόσθεσε ο υπουργός Εξωτερικών, «αυτή τη φορά δεν πάτησε το πόδι του κανείς από την Τουρκία στην ελληνική Θράκη. Διότι πάρθηκαν τα μέτρα να μην έρθουν».
«Ο Ερντογάν είπε πως έκανε λάθος που έδωσε συνέντευξη στον ΣΚΑΪ»
Ο κ. Κοτζιάς ανέφερε ακόμη πως «το μόνο πράγμα που άλλαξε ουσιαστικά από το πρόγραμμα ήταν ότι ο Ερντογάν είχε να δώσει συνέντευξη στο ΑΠΕ και την έδωσε στο ΣΚΑΪ». «
Πώς μας προέκυψε η συνέντευξη στο ΣΚΑΪ ενώ είχε συμφωνήσει; Διότι όπως ομολόγησε ο ίδιος … λέγοντας ότι ‘φαίνεται έκανα λάθος’ το είπε στους δημοσιογράφους του και γράφτηκε στις τουρκικές εφημερίδες, ‘φαίνεται ότι με μετέπεισε –λέει- ο διευθυντής μου ενημέρωσης’. Και πώς τον μετέπεισε ο διευθυντής ενημέρωσής του; Είναι ένας Τούρκος παραγωγός σήριαλ που είναι σε πολλές τηλεοράσεις (“Survivor”) και άλλαξε. Εκεί άλλαξε η συμφωνία» είπε.
Γ. Κουμουτσάκος: Δεν υπήρξε ενιαίο θετικό μήνυμα
Παίρνοντας τον λόγο ο τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Κουμουτσάκος τόνισε ότι η επίσκεψη Ερντογάν δεν πληρούσε τους δύο βασικούς λόγους που διέπουν την αξιολόγηση των επισκέψεων κορυφής, «μία εξέλιξη προς το θετικότερο» και «ένα ενιαίο θετικό μήνυμα».
Παράλληλα άσκησε κριτική μεταξύ άλλων προς τον Ν. Κοτζιά για δύο μεγάλα λάθη, όπως είπε: αφενός τη βιασύνη του για την ανακοίνωση της επίσκεψης Ερντογάν στην Ελλάδα από την Άγκυρα στις 24 Οκτωβρίου και την αυτοδέσμευση γι΄ αυτήν και αφετέρου την «επίσημη διμεροποίηση και παραδοχή» ότι τα ζητήματα για την μουσουλμανική μειονότητα «αποτελούν μέρος της διακρατικής συζήτησης». Παρατήρησε δε ότι «χειρότερο από όλα, υιοθετήθηκε η δέσμευση Ερντογάν ότι δεν αμφισβητεί πλήρως την κυριαρχία της Ελλάδας και 48 ώρες μετά, επανήλθαν οι γκρίζες ζώνες» υποστηρίζοντας ότι «η επίσκεψη αυτή- ουσιαστικά και όχι τυπικά- έκλεισε με τις δηλώσεις Γιλντιρίμ προχθές περί γκρίζων ζωνών που τις επαναφέρει και τις ενισχύει».
Σχετικά με την επίσκεψη Ερντογάν του 2004 ο κ. Κουμουτσάκος είπε ότι δεν είναι ο αριθμός των συναντήσεων που την προσδιόρισε, αλλά το μήνυμα το οποίο εστάλη, ενώ αναφέρθηκε και σε «τρία προμηνύματα που αγνοήθηκαν» κατά την περίοδο της προετοιμασίας της επίσκεψης η οποία θα “ήταν πολύ δύσκολη”: τις 300 παραβιάσεις του εθνικού χώρου, την επίσκεψη του Τούρκου αντιπροέδρου Χακάν Τσαβούσογλου στη Θράκη και την θέση στην οποία βρίσκεται ως προς την εσωτερική πολιτική ο κ. Ερντογάν.
Ανδ. Λοβέρδος: Ήττα της κυβέρνησης
Ο εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ανδρέας Λοβέρδος από την πλευρά του κατηγόρησε την κυβέρνηση και τον υπουργό Εξωτερικών για “αστοχία” τονίζοντας ότι ήταν κυβερνητική επιλογή η αντίδραση του Προέδρου της Δημοκρατίας στα όσα είπε ο κ. Ερντογάν στη συνέντευξη «μετατρέποντας το προεδρικό μέγαρο σε βήμα του κ. Ερντογάν με διεθνές ακροατήριο».
Ο κ. Λοβέρδος χαρακτήρισε ως «ήττα της κυβέρνησης» και όχι νίκη την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου τονίζοντας ότι είναι καλό τα κόμματα της υπεύθυνης αντιπολίτευσης να αδράξουν την ευκαιρία και να πουν ότι «η Ελλάδα ένα μόνο διμερές θέμα αναγνωρίζει με την Τουρκία: το θέμα της υφαλοκρηπίδας».
Επεισόδιο στην αίθουσα προκάλεσε η ομιλία με υβριστικούς χαρακτηρισμούς προς τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο του εκπροσώπου της Χρυσής Αυγής Ηλία Κασιδιάρη, η οποία κατόπιν επέμβασης του προέδρου της Επιτροπής μετά από σύντομη διακοπή της συνεδρίασης διαγράφτηκε από τα πράκτικά.
Επικριτική προς την επίσκεψη Ερντογάν ήταν και η τοποθέτηση του Θανάση Παφίλη από το ΚΚΕ, ενώ από την πλευρά του ο εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ Κωνσταντίνος Κατσίκης τάχθηκε υπέρ του υπουργού Εξωτερικών αναφέροντας ότι πρέπει να υιοθετείται η ελληνική εξωτερική πολιτική με μία ενιαία στάση από όλα τα κόμματα.Ο Γιάννης Σαρίδης από την Ένωση Κεντρώων σημείωσε ότι όλα τα ενικά θέματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με εθνικό και όχι κομματικό μάτι, ενώ ο Σπύρος Δανέλλης ςκ μέρους του Ποταμιού ανέφερε ότι είναι αναμενόμενο και δύσκολο να περιμένει κανείς συνολικά θετικό πρόσιμο της επίσκεψης Ερντογάν, και εκτίμησε ότι το κλείσιμο της επίσκεψης είχε απρόσμενα θετικότερη χροιά.
Ν. Κοτζιάς: Κακός δάσκαλος ο φόβος
«Η εξωτερική πολιτική δεν είναι το άχτι μου, δεν είναι ο θυμός μου, δεν είναι η διάθεσή μου για καβγά και διαφοροποίηση» απάντησε στη δευτερολογία του ο υπουργός Εξωτερικών.
«Η εξωτερική πολιτική μετράει κάθε κουβέντα που λέει, κάθε εκτίμηση που κάνει, με ένα και μοναδικό κριτήριο: τι κάνει καλό στη χώρα, τι κάνει καλό στην περιοχή, τι εξυπηρετεί την ειρήνη, την ασφάλεια και σταθερότητα και της χώρας και ευρύτερα» τόνισε.
Επισήμανε στη συνέχεια ότι «είναι κακός δάσκαλος αν μας καθοδηγεί ο φόβος, όταν έχουμε το δίκιο να απαντήσουμε», κάνοντας αναφορά και στο τουρκικό κοινό που για πρώτη φορά άκουσε, όπως είπε, αναλυτικά τις ελληνικές θέσεις.
Απαντώντας στις αιχμές περί των δηλώσεων Γιλντιρίμ για τις γκρίζες ζώνες αποσαφήνισε ότι δεν ξεκίνησε το θέμα των νήσων η κυβέρνηση της Τουρκίας, αλλά η κεμαλική αντιπολίτευση που έχει περάσει σε έναν ακραίο εθνικισμό και έχει χρεώσει στον Ερντογάν μεγάλη ήττα του στην Ελλάδα, εξηγώντας ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός «δεν άνοιξε αυτός το ζήτημα, ίσα – ίσα απάντησε προσεκτικά, στον βαθμό που μπορούν να απαντάνε οι γείτονές μας προσεκτικά».
Αναφορικά με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τόνισε ότι «δεν υπήρξε καμία παρέμβαση» στον κ. Παυλόπουλο, «διότι η ελληνική κυβέρνηση τον εμπιστεύεται» και «σαν νομικό και σαν πολιτική οντότητα, ότι δηλαδή είναι σε θέση να απαντήσει ουσιαστικά και ορθά μόνος του».
Παράλληλα, επισήμανε ότι «είναι σωστό να συζητά η Ελλάδα με τον κ. Ερντογάν που “είναι το κέντρο εξουσίας”. Και η Ελλάδα πολύ καλά έκανε, και κάνει, να κουβεντιάζει μαζί του και να λύνει πρακτικά ζητήματα σημειώνοντας ότι «τα μισά από αυτά που είπαμε, τα συμφωνήσαμε», όπως και την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών.
Απευθυνόμενος στον κ. Κουμουτσάκο, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι άκουσε «για την ενότητα, την ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας» τονίζοντας ότι καθώς δεν έχει «κοντή μνήμη» θυμάται ότι «δεν υπάρχει τους τελευταίους μήνες ταξίδι που να έγινε, που να μην υπήρξε αναίτια επίθεση στην κυβέρνηση».
Ο κ. Κοτζιάς υπογράμμισε ότι σε αυτή την επίσκεψη «κάναμε ένα βήμα παραπάνω στην ασφάλεια και στη σταθερότητα» και ότι «σε αυτή τη διαδικασία κερδισμένη είναι η προώθηση της ειρήνης και της συνεννόησης», επισημαίνοντας ότι μολονότι «με μια επίσκεψη δεν λύνονται όλα τα προβλήματα… κάναμε βήματα μπροστά».
Σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ, είπε ότι «είμαστε σε συζήτηση και διαπραγμάτευση με σειρά από κράτη και είναι πιθανό να κάνουμε συμφωνίες χωριστές». «Δεν χρειάζεται να συμφωνήσουμε σε όλα με όλους. Εκεί που θα συμφωνήσουμε, θα προχωρήσουμε» σημείωσε.
«Εμείς» κατέληξε «πιστεύουμε ότι η χώρα κέρδισε. Έδειξε σε όλο τον κόσμο ποιος είναι αυτός ο οποίος υπερασπίζεται τις αρχές του διεθνούς Δικαίου, τις Συνθήκες και τη συνεννόηση ανάμεσα στους λαούς. Πήρε υποχωρήσεις σε πολιτικά πεδία και πήρε πρακτικά ζητήματα και λύσεις, που τα έχει ανάγκη η χώρα στις σχέσεις της με ένα γείτονα».
