Τους τελευταίους μήνες δεν «προλαβαίνουμε» να θρηνήσουμε και να οργιστούμε για τις γυναίκες – θύματα της έμφυλης βίας, αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους οι Μαχητικές και Ελεύθερες Βόλου.
Δώδεκα (δηλωμένες) γυναικοκτονίες μέσα σε εννέα μήνες. Και η μία πίσω από την άλλη, καταγγελίες ενδοοικογενειακής βίας, βιασμών, κυκλωμάτων trafficking κ.α. Πολλά περιστατικά και στον Βόλο. Η έμφυλη βία μοιάζει να έχει γίνει «πανδημία».
Τα περιστατικά έμφυλης βίας έχουν όντως αυξηθεί από την περίοδο των λοκ ντάουν και έπειτα. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Όμως, η βία κατά των γυναικών δεν είναι καινούργιο φαινόμενο.
Εδώ και χρόνια γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα:
∙ 1 στις 4 γυναίκες έχει κακοποιηθεί σωματικά ή/και σεξουαλικά τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της, ενώ για πολλές γυναίκες αυτή η κακοποίηση είναι συστηματική.
∙ Κάθε χρόνο διαπράττονται κατά μέσο όρο 5.000 βιασμοί, όμως μόνο 150 υποθέσεις παίρνουν τη νομική οδό και ακόμα λιγότεροι δράστες καταδικάζονται.
∙ Σε παγκόσμιο επίπεδο, θύμα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας πέφτει το 35% των γυναικών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η βία κατά των γυναικών δεν είναι κάποια μεμονωμένα περιστατικά, κάποιες εξαιρέσεις. Είναι κοινωνικό φαινόμενο που οφείλεται στην πατριαρχική δομή της κοινωνίας και τις αντιλήψεις που καλλιεργεί για τη «φύση», το ρόλο, τη συμπεριφορά, κ.ο.κ., ανδρών και γυναικών.
Η βία κατά των γυναικών γίνεται σήμερα πιο ορατή επειδή όλο και περισσότερες γυναίκες και περισσότεροι άντρες αντιδρούν σε αυτή. Μια νέα συνείδηση άρχισε να αναπτύσσεται σε διεθνές επίπεδο, επηρεάζοντας και την Ελλάδα. Στην Ελλάδα, ο βιασμός και η στυγερή δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη, καθώς και το κύμα καταγγελιών σεξουαλικών επιθέσεων/ βιασμών που πυροδότησε η καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου (το ελληνικό #MeToo), άνοιξαν ένα νέο κεφάλαιο στο γυναικείο κίνημα.
Όλο και περισσότερες/οι λένε ως εδώ με την έμφυλη βία, το σεξισμό και την καταπίεση των γυναικών. Και κρατάνε μια πολύ μαχητική στάση στο διαδίκτυο, στον κοινωνικό τους περίγυρο, στο δρόμο, κ.ο.κ. Και έχουμε καταφέρει σημαντικά προχωρήματα με αυτή τη στάση, τονίζουν οι Μαχητικές και Ελεύθερες.
Παρόλο που ακόμα δεν έχει διαπεράσει όλα τα στρώματα της κοινωνίας, πλέον ο όρος γυναικοκτονία, αντί του συνηθισμένου χαρακτηρισμού της ως «έγκλημα πάθους», έχει αρχίσει να υιοθετείται από μεγάλος μέρος του κόσμου, όπως και των ΜΜΕ. Το είδαμε στην περίπτωση της Δώρας από τη Ρόδο.
Η Αστυνομία μέρος του προβλήματος
Σύμφωνα με τις Μαχητικές και Ελεύθερες Βόλου, το θέμα δεν αφορά μόνο τις στερεοτυπικές αντιλήψεις για τη θέση της γυναίκας. Αφορά και τον τρόπο λειτουργίας του ίδιου του κράτους, ενώ γεγονότα καταδεικνύουν ότι η αστυνομία είναι μέρος του προβλήματος:
«Τραγικά παραδείγματα ήταν η διπλή δολοφονία στην Μακρινίτσα (Απρίλιος 2021) και η γυναικοκτονία στην Δάφνη (Ιούλιος 2021). Στην μεν Μακρινίτσα το περιπολικό άργησε να φτάσει, με αποτέλεσμα ο πρώην σύζυγος να προλάβει να σκοτώσει την Κωνσταντίνα και τον αδερφό της Γιώργο. Η δικαιολογία για την αργοπορία; Το περιπολικό δεν μπορούσε να προσπεράσει το φορτηγό που βρήκε μπροστά του στο δρόμο…», τονίζει η φεμινιστική συλλογικότητα.
Είναι επίσης ξεκάθαρο ότι μεγάλο μέρος της αστυνομίας είναι διαποτισμένο με σεξιστικές, ομοφοβικές, ρατσιστικές και ακροδεξιές απόψεις. Ας μην ξεχνάμε ότι έχουν γίνει δεκάδες καταγγελίες περιστατικών όπου άντρες των ΜΑΤ, ΔΙΑΣ, κλπ, παρενόχλησαν σεξουαλικά και απείλησαν ακόμη και με βιασμό γυναίκες (και όχι μόνο) σε διαδηλώσεις ή στη διαδικασία προσαγωγών και συλλήψεων. Στην περίπτωση της δολοφονίας της Καρολάιν στα Γλυκά Νερά, ο ΝΔης συνδικαλιστής της ΕΛΑΣ Σταύρος Μπαλάσκας, έφτασε στο σημείο να δίνει οδηγίες στους επίδοξους γυναικοκτόνους για το πώς μπορούν να καταδικάζονται λίγα χρόνια φυλακή αν δηλώνουν εν βρασμώ ψυχής.
Και φυσικά δεν είναι μόνο η αστυνομία. Ούτε η αστυνομία δρα από μόνη της. Το κράτος και οι κυβερνήσεις διαχρονικά δεν έχουν κάνει τίποτα ουσιαστικό για την υποστήριξη των κακοποιημένων γυναικών.
Για να φύγει μια γυναίκα από μια κακοποιητική σχέση, εκτός από το να σηκώσει ανάστημα απέναντι στον κακοποιητή της και απέναντι στις κοινωνικές προκαταλήψεις, πρέπει να έχει τρόπο να επιβιώσει. Να μπορεί να μείνει κάπου με ασφάλεια. Να βρει λεφτά για δικηγόρο και δικαστήρια. Να βρει δουλειά από την οποία να μπορεί να ζήσει και να μεγαλώσει τα παιδιά της, αν υπάρχουν. Να υποστηριχθεί ψυχολογικά, για να ξανασταθεί στα πόδια της.
Όλα τα παραπάνω απαιτούν γενναίες δημόσιες δαπάνες και πολιτική βούληση. Τίποτα από τα δυο δεν έχει αυτή η κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες. Πριν λίγες ημέρες, ο υπουργός δικαιοσύνης Κ. Τσιάρας απέρριψε κατηγορηματικά το αίτημα να συμπεριληφθεί ο όρος γυναικοκτονία στον ποινικό κώδικα, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ανθρωποκτονίες. Εντωμεταξύ οι δαπάνες για υγεία, παιδεία, μέριμνα διαρκώς μειώνονται.
Μαζικό κίνημα
Είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί και στην Ελλάδα ένα μαζικό κίνημα ενάντια στην έμφυλη βία, το σεξισμό και την πατριαρχία! Στα πανεπιστήμια, τις γειτονιές, τους χώρους δουλειάς, οι γυναίκες πρέπει να οργανωθούμε και να αγωνιστούμε από κοινού με τους άντρες ενάντια στο σεξισμό και την καταπίεση των γυναικών για:
∙ Οικονομική στήριξη στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, μέχρι να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους, καθώς και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη. Δωρεάν περίθαλψη και ψυχολογική υποστήριξη θα πρέπει φυσικά να δοθεί και στα παιδιά τους, εάν έχουν.
∙ Δωρεάν προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης στα θύματα ώστε να μπορέσουν να βρουν εργασία.
∙ Επαρκείς δομές φιλοξενίας, απαλλαγμένες από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που συχνά αποτελούν τροχοπέδη για να ζητήσει καταφύγιο μία γυναίκα σε αυτές.
∙ Γρήγορες και δωρεάν νομικές διαδικασίες, ώστε καμία γυναίκα να μην περιμένει να περάσουν χρόνια για να εκδικαστεί η υπόθεσή της, καμία γυναίκα να μην εξοντώνεται οικονομικά όταν καταγγέλλει πως είναι θύμα βίας. Προστασία των γυναικών στο μεσοδιάστημα από τον κακοποιητή τους.
∙ Ποινικές κυρώσεις στους αστυνομικούς που αποτρέπουν ένα θύμα από το να κάνει καταγγελία, δεν παρεμβαίνουν σε κλήσεις για ενδοοικογενειακή βία, συγκαλύπτουν αντίστοιχα περιστατικά και έχουν σεξιστική συμπεριφορά απέναντι σε πολίτες.
∙ Ένταξη του όρου «γυναικοκτονία» στο ποινικό δίκαιο.
∙ Ανεξάρτητες/ους ψυχολόγους και κοινωνικές/ούς λειτουργούς που να συνοδεύουν το θύμα στην αστυνομία και σε όποια άλλη υπηρεσία χρειαστεί (όπως νοσοκομεία, κλπ) και να τις βοηθούν να ανταπεξέλθουν σε φαινόμενα σεξισμού, κατηγορίες εναντίον τους (victim blaming), κλπ.
∙ Ένταξη μαθημάτων για την ισότητα, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και τις ιστορικές καταβολές των σεξιστικών προτύπων στο εκπαιδευτικό σύστημα. Απαλλαγή της εκπαίδευσης από σεξιστικά στερεότυπα.
Για να επιτευχθούν και να διατηρηθούν τα πιο πάνω, χρειάζεται συνολικός αγώνας ενάντια στον καπιταλισμό που διατηρεί και προωθεί την πατριαρχία, όπως διατηρεί και προωθεί συνολικά τις ανισότητες, τις διακρίσεις, την καταπίεση, την εκμετάλλευση. Το διαίρει και βασίλευε ήταν από τα αρχαιότατα χρόνια το όπλο των ισχυρών.
Όποιος θέλει να έρθει σε επαφή με τις Μαχητικές & Ελεύθερες Βόλου, μπορεί να απευθύνεται στο e-mail: [email protected] και στο fb: Μαχητικές και Ελεύθερες Βόλου.
