Στον Βόλο είχε βρεθεί πρόσφατα, ο Συντονιστής του Δικτύου Αποφυλακισμένων και Φυλακισμένων Γυναικών και τέως Διευθυντής του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας του Καταστήματος Κράτησης Ελαιώνα Θήβας κ. Κλήμης Πυρουνάκης, προκειμένου να μιλήσει σε διάλεξη της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών για την εκπαίδευση και την κοινωνική επανένταξη φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών. Ο κ. Πυρουνάκης μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή, με αφορμή αυτή τη συμμετοχή του στη διάλεξη και αναφέρθηκε στον ρόλο του σχολείου εντός των φυλακών, επισημαίνοντας ότι όποιος εκπαιδεύεται μέσα στη φυλακή, δεν ξαναγυρίζει σε αυτή.
Ο κ. Πυρουνάκης μίλησε αρχικά για τη δυσκολία αποδοχής που έχουν οι πρώην κρατούμενοι, όπως και όλοι οι άνθρωποι που είναι διαφορετικοί. «Την φυλακή δεν θέλουμε να την αποδεχτούμε, όπως δεν θέλουμε να αποδεχτούμε και τους διαφορετικούς, εδώ δεν μπορούμε να δεχτούμε τους Ρομά, τους φτωχούς, τους χρήστες ουσιών, γιατί αυτό μας δημιουργεί μία απέχθεια με την έννοια ότι δεν θέλουμε να ξέρουμε ότι υπάρχουν, ενώ η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν», σχολίασε ο ίδιος.
Τόνισε ότι η επανένταξη είναι δύσκολη, αλλά παράλληλα αποτελεί και μια πρόκληση για όσους ασχολούνται με αυτή. Μάλιστα, ο κ. Πυρουνάκης, βλέπει την ουσία της επανένταξης και από θεολογικής σκοπιάς, καθώς έχει σπουδάσει Θεολογία.
« Όταν έχουμε θεολογική προσέγγιση οφείλουμε να το κάνουμε γιατί ο Χριστός ήρθε για τους διαφορετικούς, δεν ήρθε μόνο για τους «κανονικούς», ήρθε για τους ανθρώπους που είναι ανήσυχοι, που δεν βολεύονται να ζουν μέσα σε κατεστημένες καταστάσεις, γιατί ο Χριστός ήταν ο μέγας επαναστάτης, που έκανε ρίξεις στην εποχή του και διαιωνίζονται και τις επαναλαμβάνουμε εμείς και είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθούμε αυτό τον δρόμο της επανάστασης, με την έννοια ότι πρέπει να σταθούμε ξανά στα πόδια μας και να λειτουργούμε ως άνθρωποι, που σημαίνει να κοιτάμε ψηλά άνω θρώσκοντες . Αυτό είναι το μήνυμα. Όταν έχουμε θεολογικές αναζητήσεις και θέλουμε τα πράγματα να βλέπουμε έτσι, οφείλουμε να πλησιάσουμε τους διαφορετικούς και να τους εντάξουμε στο κοινωνικό πλαίσιο», υπογράμμισε ο ίδιος, τονίζοντας παράλληλα ότι χρειάζεται πολλή δουλειά για να μπορέσουν οι άνθρωποι να δουν διαφορετικά τα πράγματα.
Όποιος εκπαιδεύεται, δεν ξαναγυρίζει στη φυλακή
Αναφερόμενος στο επίπεδο σωφρονισμού της χώρας κι αν έχουν γίνει ουσιαστικά βήματα προόδου, ο κ. Πυρουνάκης επεσήμανε ότι δεν έχουν φτάσει τα πράγματα στο επιθυμητό σημείο, όμως είναι σε ένα καλύτερο επίπεδο, σε ότι αφορά στον τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων, των παραβατών, των κακούργων, των καταχραστών.
«Το πλαίσιο θέλει ακόμη βελτίωση, έχουν γίνει βήματα αλλά υπάρχει μία πολύ αργοπορημένη και βραδύνουσα εξέλιξη των πραγμάτων», σημείωσε ο ίδιος και ανέφερε ότι το 2008, ο Γιώργος Ζουγανέλης, Διευθυντής στο σχολείο της φυλακής στον Κορυδαλλό είπε πει ότι αυτός που εκπαιδεύεται μέσα στην φυλακή, δεν ξαναγυρίζει.
«Είναι το γνωστό στατιστικό, ότι συνήθως από τους 100 αποφυλακισμένους, οι 70 επιστρέφουν. Αυτό είναι και ευρωπαϊκό στατιστικό. Από αυτούς που εκπαιδεύονται μέσα στην φυλακή, ο Γιώργος Ζουγανέλης κατέγραψε ένα 6% επιστροφή κι εμείς ένα 3%. Αν ο δρόμος είναι αυτός, μπορούμε τους παραβάτες να τους οδηγήσουμε σε έναν άλλο δρόμο με εκπαίδευση, με επιμόρφωση», συμπλήρωσε ο κ. Πυρουνάκης.
Παρόλα αυτά, ακόμη κι αν έχει αποδειχτεί ότι το σχολείο είναι ένας ουσιαστικός δρόμος σωφρονισμού και επανένταξης, σύμφωνα με τον ίδιο, από τις 30 φυλακές στη χώρα, μόνο οι δέκα έχουν σχολείο.
«Αυτό σημαίνει ότι η πολιτεία έχει χρέος να βάλει σε όλες τις φυλακές σχολείο, γιατί δεν υπάρχουν προνομιούχοι κρατούμενοι. Δυστυχώς αυτό συμβαίνει, γιατί η πολιτεία αδρανεί, γιατί υπάρχουν τα γνωστά προβλήματα με τα κομματικά, αλλάζουν κυβερνήσεις και αλλάζει η σωφρονιστική πολιτική. Η σωφρονιστική πολιτική του παρελθόντος θεωρήθηκε πολύ επιεικής και τώρα έχει αυστηροποιηθεί. Υπάρχει η τάση των ανθρώπων να θέλουν τιμωρία. Όταν λέμε τιμωρία, είναι η στέρηση της ελευθερίας και τίποτα άλλο. Οφείλουμε να μην είναι τίποτα άλλο. Το κατάστημα κράτησης οφείλει να διαφυλάξει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου κι ας είναι αυτός αναξιοπρεπής που μπαίνει στην φυλακή. Η πολιτεία πρέπει να τον αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια. Η πολιτεία οφείλει να του έχει καλό φαγητό, καλές συνθήκες διαμονής, επικοινωνία με τους συγγενείς, συμμετοχή σε προγράμματα επιμορφωτικά και εκπαιδευτικά», εξήγησε ο ίδιος.
Το Δίκτυο Αποφυλακισμένων και Φυλακισμένων Γυναικών
Αναφερόμενος στο Δίκτυο Αποφυλακισμένων και Φυλακισμένων Γυναικών, ο κ. Πυρουνάκης σημείωσε ότι στη γυναικεία φυλακή της Θήβας, υπήρξαν άνθρωποι με ανοιχτά αφτιά και μάτια, με το αποτέλεσμα να είναι απτό και να επιτελείται η επανένταξη.
Παράλληλα, ο ίδιος μίλησε και για τον ρόλο της εκκλησίας στην αλλαγή αυτή όχι μόνο στάσης, αλλά και δρόμου ζωής, επισημαίνοντας ότι όπου βοηθά η εκκλησία τα πράγματα γίνονται ταχύτερα.
«Εάν η φυλακή έχει έναν καλό παπά συντελείται η αναμόρφωση. Οι κοπέλες που συνήθως φιλοξενούμε στον ξενώνα μας συνήθως έχουν περάσει από την φυλακή στη Θήβα, όπου ο παπά Γιώργος Μπάμπος τους έδειξε δρόμους. Η εκκλησία βοηθάει μέσα από την εξομολόγηση, τη συνάντηση, την ιερότητα, γιατί οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν γνωρίσει το ιερό της αγάπης, έχουν μεγαλώσει μέσα σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον, είναι γεμάτοι πληγές, έχουν μάθε να είναι εκδικητικοί, να παίζουν θέατρο με τη ζωή τους, να λένε ψέματα. Με τέσσερα ψέματα ζούνε. Άλλα λένε στον εαυτό τους, άλλα λένε στη φυλακή, άλλα λένε στον έξω κόσμο, άλλα λένε στον έξω κόσμο όταν βγαίνουν από την φυλακή», τόνισε ο κ. Πυρουνάκης.
Σημείωσε δε, πως το προφίλ του παραβάτη είναι πολύπλοκο και πως οφείλει η πολιτεία και η αντεγκληματική πολιτική να προσεγγίζει το θέμα και να βρίσκει λύσεις.
Σε ότι αφορά στο Δίκτυο και τις δράσεις του, ο κ. Πυρουνάκης επεσήμανε ότι έχουν γίνει κάποια βήματα και ακολουθούνται κάποιες καλές πρακτικές.
«Ακολουθούμε έναν δρόμο. «Ανοίγω τα μάτια της καρδιάς, αποφασίζω να αλλάξω, βγαίνω από την φυλακή, δεν συναντώ τις παλιές μου παρέες, φτιάχνω καινούργιες, πιάνω αμέσως δουλειά, εκπαιδεύομαι, φτιάχνω το σπιτικό μου και τέρμα τα προβλήματα»», είπε χαρακτηριστικά επισημαίνοντας πως οι άνθρωποι μετά, οι γυναίκες ακολουθούν τον δρόμο τους και όταν τύχει να έχουν επικοινωνία με τον ίδιο και του δείχνουν τις οικογένειές τους και τη νέα τους ζωή, τότε αυτό αποτελεί για τον κ. Πυρουνάκη μια ηθική ικανοποίηση, ότι αυτά που έγιναν, δούλεψαν σωστά πάνω τους.
Σχολείο και κοινωνία ευθύνονται για τους παραβάτες
Και μπορεί ορισμένες γυναίκες αλλά και άνδρες φυσικά να βρίσκουν τον δρόμο τους εκτός φυλακής, όμως σύμφωνα με τον κ. Πυρουνάκη, είναι ξεχωριστό και μεγάλο κεφάλαιο ο λόγος που έγιναν εξαρχής κακοποιοί και οδηγήθηκαν στη φυλακή. Σύμφωνα με τον ίδιο φέρει ευθύνη το σχολείο και η κοινωνία.
«Ευθύνεται το σχολείο, εμείς, η κοινωνία, οι κοινωνικές υπηρεσίες που δεν διαγιγνώσκουν από νωρίς τα προβλήματα σε μια οικογένεια και αφήνουν τα πράγματα να εξελίσσονται έτσι, τα παιδιά να είναι αλητάκια, μηχανόβιοι, ψιλοκλεφτρόνια, να μπλέκουν με ουσίες. Μετά δεν βγαίνει άκρη. Και το σχολείο παίζει ρόλο. Τα αλητάκια και τους μηχανόβιους τους βρίσκω στη φυλακή, γιατί από αίσθημα κατωτερότητας μπλέκουν με κακές παρέες. Οι άμοιροι δεν μπορέσανε μέσα από ένα περιβάλλον να αναδείξουν τον εαυτό τους, γιατί όλοι έχουν ανάγκη προβολής», είπε τέλος ο ίδιος.
