Ευρεία συναίνεση προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης του ρόλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), προς την κατεύθυνση ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, καταγράφηκε στη διάρκεια της χθεσινής πρώτης γενικής συζήτησης στο Εurogroup.
Παράλληλα, σε σχέση με το ελληνικό πρόγραμμα, το οποίο δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη της συνεδρίασης, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί δήλωσε ότι οι θεσμοί επιστρέφουν στην Αθήνα στις 23 Οκτωβρίου και πως κοινός στόχος δανειστών και ελληνικής κυβέρνησης είναι να ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση πριν από το τέλος του έτους.
Ειδικότερα, σε σχέση με τις αλλαγές στην Ευρωζώνη, η χθεσινή συζήτηση για τον ρόλο του ΕΜΣ σηματοδότησε και την επίσημη έναρξη της διαδικασίας για την εμβάθυνση της ΟΝΕ, η οποία θα επιταχυνθεί τους επόμενους μήνες, ενώ στόχος είναι η λήψη των αποφάσεων μέχρι τον Ιούνιο του 2018.
Η εξέλιξη της χθεσινής συζήτησης επί της αρχής ήταν αναμενόμενη, δεδομένου ότι όλες οι χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας έχουν ταχθεί υπέρ της αύξησης των αρμοδιοτήτων του ΕΜΣ. Όλοι θέλουν να εξελιχθεί σε ένα είδος Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, άσχετα ποια θα είναι η τελική ονομασία του.
Ο κ. Ντέισελμπλουμ κατέγραψε ευρεία συναίνεση στο να παίξει ο ΕΜΣ έναν ρόλο εγγυητή στο πλαίσιο της Τραπεζικής Ένωσης και ειδικότερα για το ταμείο εκκαθάρισης τραπεζών, κάτι που θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο και για την εγγύηση των καταθέσεων.
Είπε επίσης ότι όλες οι χώρες συμφωνούν με την ιδέα να παίζει ο ΕΜΣ μεγαλύτερο ρόλο πέρα από τη διαχείριση και στην πρόληψη των κρίσεων στην Ευρωζώνη.
Προτάσεις της Κομισιόν για εμβάθυνση της ΟΝΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα βασιστεί στη χθεσινή συζήτηση και σε αυτές που θα ακολουθήσουν τον επόμενο μήνα, προκειμένου να ετοιμάσει στις 6 Δεκεμβρίου μια δέσμη προτάσεων για την εμβάθυνση της ΟΝΕ, στις οποίες θα κάνει λεπτομερή αναφορά και για το μελλοντικό ρόλο του ΕΜΣ.
Η Κομισιόν, εκτός από τον ρόλο του ΕΜΣ, θα υποβάλει προτάσεις, μεταξύ άλλων, για τη δημιουργία ενός ειδικού κονδυλίου του προϋπολογισμού της Ευρωζώνης στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. που:
1) θα παρέχει συνδρομή για την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βάση το πρόγραμμα στήριξης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Επιτροπής,
2) θα έχει μια σταθεροποιητική λειτουργία,
3) θα αποτελεί μηχανισμό ασφαλείας για την Τραπεζική Ένωση,
4) θα λειτουργεί ως μέσο σύγκλισης για την παροχή προενταξιακής συνδρομής στα κράτη-μέλη που δεν συμμετέχουν προς το παρόν στο ευρώ.
Από την πλευρά του ο επίτροπος Μοσκοβισί ανέφερε ότι η Επιτροπή στηρίζει τη μετατροπή του ΕΜΣ σε ΕΝΤ, ωστόσο τον θέλει εντός του κοινοτικού θεσμικού πλαισίου και όχι διακυβερνητικό όργανο, προκειμένου να λογοδοτεί στην Ευρωβουλή και να λειτουργεί με διαφάνεια. Πρόσθεσε επίσης ότι η Κομισιόν έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες σε σχέση με την εποπτεία των οικονομιών των χωρών, τις οποίες δεν πρόκειται να απεμπολήσει ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που θα ληφθούν για τον ρόλο του ΕΜΣ.
Ο επικεφαλής του ΕΜΣ Κλάους Ρέγκλινγκ χαρακτήρισε πολύ θετικό που όλοι ανέφεραν πως έχει γίνει καλή δουλειά, γιατί, όπως είπε, «περάσαμε δυσκολίες τα τελευταία χρόνια, ενώ τώρα ήρθε η στιγμή για την εμβάθυνση της ΟΝΕ και πρέπει να δούμε τον ρόλο του ΕΜΣ. Ήδη ο ρόλος του έχει εξελιχθεί από δανειστή σε ελεγκτή προγραμμάτων, ενώ στην περίπτωση της Ελλάδας ασχολείται και με την ανάλυση του χρέους».
Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι η παρακολούθηση των προγραμμάτων δεν πρόκειται να γίνει σε βάρος των αρμοδιοτήτων της Κομισιόν. Τάχθηκε επίσης υπέρ της ένταξης του ΕΜΣ στους θεσμούς, ωστόσο είπε ότι νομικά είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και η ενσωμάτωση θα πάρει χρόνο, για αυτό αρχικά θα μπορούσε να παραμείνει με τη σημερινή του διακυβερνητική μορφή.
Στέρεη η συμφωνία με την Ελλάδα
Αναφορικά με την Ελλάδα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης είναι «πολύ ισχυρός κοινός στόχος», ενώ οι εργασίες (προετοιμασία) βρίσκονται σε εξέλιξη. Επί της ουσίας, είπε ότι συζήτησε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα με την κυβέρνηση τα θέματα της τρίτης αξιολόγησης, τα περισσότερα από τα οποία, όπως είπε, αφορούν την υλοποίηση μέτρων που έχουν αποφασιστεί.
Ερωτηθείς σχετικά με το αν η επόμενη γερμανική κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει διαφορετική στάση για το ελληνικό πρόγραμμα, υπήρξε καθησυχαστικός χαρακτηρίζοντας «στέρεη» τη συμφωνία της Ελλάδας με τους εταίρους της το καλοκαίρι του 2015, που αφορά το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, το οποίο ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2018. «Μεμονωμένες εκλογές σε κράτη-μέλη δεν μπορούν να αλλάξουν αυτή τη συμφωνία που αφορά κράτη-μέλη, ακόμη κι αν οι κυβερνήσεις αλλάζουν», υπογράμμισε.
Από την πλευρά του, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί, κάλεσε όλες τις πλευρές να διοχετεύσουν την ενέργειά τους στο κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, διευκρινίζοντας και αυτός πως τα περισσότερα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης αφορούν την εφαρμογή συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων. «Στη συνέχεια, δηλαδή μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης, μπορούμε να προετοιμάσουμε το τέλος του ελληνικού προγράμματος, που ελπίζω να γίνει στο τέλος του καλοκαιριού», τόνισε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, επεσήμανε ότι δεν ανησυχεί για την αλλαγή κυβέρνησης στη Γερμανία σε σχέση με την Ελλάδα, τονίζοντας ότι εμπιστεύεται την ηγεσία της Μέρκελ. Σύμφωνα με τον Γάλλο επίτροπο, η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα αυτή τη στιγμή, η οικονομία ανακάμπτει, η ανεργία υποχωρεί και τα δημοσιοοικονομικά έχουν μπει σε τάξη. «Το μόνο που απομένει είναι η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος», κατέληξε.
Πάντως, πέρα από την επιστροφή των θεσμών που αναμένεται μετά την Ουάσιγκτον, σε εκκρεμότητα βρίσκεται και το θέμα της εκταμίευσης των 800 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, όπου οι θεσμοί αναμένουν τα απαραίτητα παραστατικά από την κυβέρνηση για τις προηγούμενες πληρωμές, ώστε να απελευθερώσουν τη δόση.
Αυτό πρέπει να γίνει πριν από το τέλος του μήνα, γιατί διαφορετικά τα χρήματα θα επιστρέψουν στο ταμείο και δεν θα δοθούν.
