Η κυριακάτικη αργία διχάζει για άλλη μια φορά την αγορά του λιανεμπορίου, καθώς μια μερίδα της τάσσεται κατά της διεύρυνσης του μέτρου που θέλει τα καταστήματα να παραμένουν ανοιχτά πάνω από 8 Κυριακές τον χρόνο (32 ή άλλο), μια άλλη κατηγορία προκρίνει την ελαστικοποίηση του μέτρου ώστε να καλύπτονται οι καταναλωτικές ανάγκες στις τουριστικές περιοχές, ενώ μια τρίτη τάση, την οποία εκπροσωπούν κυρίως μεγάλοι παίκτες και εδραιωμένα σήματα, είναι υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης, θεωρώντας ότι το πιο υγιές σενάριο είναι η αυτορρύθμιση.
Είναι γεγονός ότι με 30 εκατ. τουρίστες να επισκέπτονται την Ελλάδα το 2017 (σύμφωνα με δηλώσεις Ελλήνων αξιωματούχων και μεγάλων tour operators) είναι μεγάλο το δέλεαρ της τουριστικής πίτας για το εγχώριο λιανεμπόριο, που βλέπει τις πωλήσεις του να επιβραδύνονται και βιώνει μια άνευ προηγουμένου κρίση – μέσα σε 6-7 χρόνια έβαλαν λουκέτο πάνω από έξι στις δέκα επιχειρήσεις δημιουργώντας χιλιάδες ανέργους.
Αν και η ποιότητα των τουριστικών εισροών δεν είναι η προσδοκώμενη σε αυτή τη φάση, καθώς μεγάλο μέρος των επισκεπτών δεν διαθέτει ισχυρή αγοραστική δύναμη, είναι σαφές ότι υπάρχουν σημαντικά οφέλη για όσους επενδύσουν με συνέπεια σε μακροπρόθεσμη βάση. Στο πλαίσιο αυτό, το ζητούμενο είναι πώς θα δημιουργηθούν ευκαιρίες ενίσχυσης εσόδων για όλο το φάσμα της αγοράς, από τις μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις μέχρι τους μεγάλους ομίλους και τα ελληνικά εμπορικά σήματα, που ανταγωνίζονται επάξια πολυεθνικές. Προφανώς και ορισμένες επιχειρήσεις, ανάλογα με τον κλάδο που δραστηριοποιούνται, θα επωφεληθούν περισσότερο. Π.χ., είναι πιο πιθανό ένας τουρίστας επισκεπτόμενος την Ελλάδα να ψωνίσει ρούχα και αξεσουάρ ελληνικών brands παρά… έπιπλα. Ταυτόχρονα θα διαδώσει την εμπειρία του όταν επιστρέψει στη δική του χώρα. Εξάλλου, δεν είναι λίγα τα ελληνικά brands που εγκαινίασαν συνεργασίες σε ξένες αγορές με αφορμή την επίσκεψη ενός εμπορικού στελέχους που βρέθηκε στην Ελλάδα για διακοπές.
Όπως επισημαίνουν στη «N» επιχειρηματίες από τον χώρο της μόδας, η αύξηση των «εργάσιμων» Κυριακών ανοίγει ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Άλλοι επιχειρηματίες επισημαίνουν το θέμα της σύγχυσης γύρω από το ποια περιοχή είναι τουριστική στην Ελλάδα και προκρίνουν την αυτορρύθμιση της αγοράς, θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο δεν θα παρατηρείται το φαινόμενο η τουριστική κίνηση της Αθήνας τις Κυριακές να περιορίζεται στο Μοναστηράκι και να σταματάει στην Ερμού, θα δοθεί η ευκαιρία σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αναδείξουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και να διεκδικήσουν τζίρο από τους ξένους επισκέπτες της πόλης, ενώ σταδιακά το περιβάλλον θα ισορροπήσει σε μια νέα κατάσταση.
Αυτορρύθμιση
Στο επιχείρημα πολλών, κυρίως μικρομεσαίων, επιχειρήσεων που λένε «ποτέ την Κυριακή» φοβούμενες ότι η απελευθέρωση της αγοράς θα φέρει περισσότερα λουκέτα αναπτύσσεται αντίλογος: μικρές επιχειρήσεις θα είναι σε θέση να μειώσουν τα κόστη λειτουργίας σε ημέρες που δεν έχουν εμπορική κίνηση επιλέγοντας να ανοίξουν Κυριακές, οπότε κι έχουν δημιουργήσει ήδη πελατεία, οι μεγάλες επιχειρήσεις θα επωμιστούν τα μεγαλύτερα κόστη κι όχι οι μικρές, προφανώς και στις περισσότερες επαρχιακές πόλεις δεν πρόκειται να ανοίγουν τα καταστήματα Κυριακές ακόμη κι αν έχουν τη δυνατότητα (όπως σημειώνουν επιχειρηματίες με δίκτυα που έχουν παρουσία από την Αλεξανδρούπολη μέχρι το Ηράκλειο) κ.ά.
Ουτοπίες
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν περιμένουν τις Κυριακές για να αναπτύξουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της υπόλοιπης αγοράς, ενώ αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρίσκο ως προς το ανθρώπινο δυναμικό τους εάν δεν τηρήσουν τα προβλεπόμενα.
Όπως τονίζουν στελέχη ομίλων με ηγετική θέση στην αγορά, η απελευθέρωση θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας ή/και θα δώσει την ευκαιρία σε εργαζόμενους να ενισχύσουν το εισόδημά τους. Προφανώς και οι νόμιμες επιχειρήσεις θα κληθούν να επωμιστούν πρόσθετα κόστη σε μισθούς και εισφορές, αλλά θα συνεχίσουν να υπάρχουν και περιπτώσεις επιχειρήσεων που θα εκμεταλλεύονται το προσωπικό τους όσο οι έλεγχοι είναι ανεπαρκείς. Εξάλλου, δεδομένων των αλλαγών που έχουν θεσπιστεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο των εφαρμοζόμενων μνημονίων, οι εργασιακές σχέσεις έχουν ήδη υποβαθμιστεί, με περικοπές σε δικαιώματα, αμοιβές και παροχές.
Έντονα αντιδρούν οι εμπορικοί φορείς
Πάντως, οι επιχειρηματικοί φορείς έχουν προκηρύξει ήδη απεργία. Προβλέπουν δε καθολική συμμετοχή του εμπορικού κόσμου στο πανελλαδικό κλείσιμο καταστημάτων και την απεργία της 7ης Μαΐου, ως αντίδραση στην ουσιαστική απελευθέρωση της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές και στις δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης περί «εκσυγχρονισμού». Ως γνωστόν, η ΕΣΕΕ, η ΓΣΕΒΕΕ και η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων αποφάσισαν ότι για κάθε Κυριακή που θα θεσμοθετεί η κυβέρνηση θα κλείνουν τα εμπορικά καταστήματα μία Κυριακή από τις ήδη 8 θεσμοθετημένες. Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Βασίλης Κορκίδης, καταγγέλλει, για άλλη μια φορά, ότι η επαναφορά του ζητήματος της Κυριακής είναι πρωτοβουλία συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων του εσωτερικού, με τους δανειστές στην πραγματικότητα να διαμεσολαβούν το αίτημα μεγάλων πολυεθνικών ομίλων, αλυσίδων, εμπορικών κέντρων και malls.
Οι οργανώσεις του εμπορίου κάνουν λόγο για ενσυνείδητη και προκλητική συνταγματική εκτροπή, ενάντια στην απόφαση 100/2017 του Συμβουλίου της Επικρατείας, τον αυθαίρετο και προβληματικό καθορισμό των δήθεν «τουριστικών» περιοχών βάσει κριτηρίων αναξιόπιστων και αντιεπιστημονικών και την απαξίωση των αρμοδιοτήτων των εκλεγμένων εκπροσώπων της κάθε περιφέρειας και των τοπικών κοινωνιών να αποφασίζουν για τις δικές τους τύχες σε ό,τι αφορά τις αγορές τους.
Χθες, προστέθηκε στη φωνή των μεγάλων φορέων και εκείνη της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Αττικής Όμορων Νομών & Νήσων Αιγαίου, με τον πρόεδρό της, Παύλο Πολιτάκη, να τονίζει ότι «κάθε φορά που ολοκληρώνεται ένας κύκλος διαπραγμάτευσης, ακόμα και πριν την εποχή των μνημονίων, γίνονται όλοι θεατές στο ίδιο θέατρο του παραλόγου, που θέλει τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές να μπαίνει εμβόλιμη ως αναπτυξιακό μέτρο».
