Η ετήσια άδεια αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα των εργαζομένων και έχει σκοπό να εξασφαλίσει ανάπαυση και αποδέσμευση από την καθημερινή εργασία. Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, ο εργαζόμενος οφείλει να λάβει τις ημέρες άδειας μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος που τις κέρδισε. Αν δεν συμβεί αυτό, η άδεια δεν χάνεται αυτομάτως, αλλά μεταφέρεται στην επόμενη χρήση· ωστόσο, πρέπει να δοθεί το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους, διαφορετικά ενεργοποιούνται ειδικές ρυθμίσεις.
Αν η εταιρεία ή ο εργοδότης ευθύνονται για την καθυστέρηση στη χορήγηση της άδειας, υποχρεούνται να καταβάλουν διπλές αποδοχές άδειας ως αποζημίωση. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή ο ίδιος ο εργαζόμενος δεν αιτηθεί ή δεν πάρει την άδεια, το μη ληφθέν υπόλοιπο πληρώνεται ως κανονικές εργάσιμες ημέρες. Επιπλέον, οποιαδήποτε παραίτηση από το δικαίωμα άδειας είναι νομικά άκυρη. Σε περίπτωση λύσης της σύμβασης ή απόλυσης, ο εργαζόμενος δικαιούται όλες τις ημέρες άδειας που δεν έλαβε σε χρήματα.
Τι αλλάζει από 1η Ιανουαρίου 2026
Από την 1η Ιανουαρίου 2026, εισάγονται ουσιαστικές αλλαγές στο καθεστώς της ετήσιας άδειας, στα πλαίσια της ευρύτερης εργατικής μεταρρύθμισης. Ο βασικός στόχος είναι η μεγαλύτερη ευελιξία για τους εργαζόμενους και η μείωση γραφειοκρατικών βαρών για τις επιχειρήσεις, χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα που απορρέουν από την προϋπηρεσία ή τη διάρκεια της άδειας.
Μία από τις πιο σημαντικές αλλαγές είναι ότι η άδεια, αντί να λαμβάνεται όλες οι ημέρες σε μία ενιαία περίοδο — όπως γινόταν μέχρι τώρα — μπορεί να χωριστεί σε περισσότερα του ενός τμήματα μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος. Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος μπορεί να ζητήσει και να λάβει τμηματικά την άδειά του ακόμη και σε τέσσερις διαφορετικές περιόδους, κατόπιν γραπτής αίτησης και συμφωνίας με τον εργοδότη.
Για παράδειγμα, πέρα από την παραδοσιακή καλοκαιρινή άδεια μπορούν να διατεθούν ημέρες ξεκούρασης και σε άλλα χρονικά διαστήματα που εξυπηρετούν τις ανάγκες του εργαζόμενου, όπως Χριστούγεννα ή Πάσχα — πάντα όμως με την έγγραφη αποδοχή του εργοδότη και με ελάχιστο συνεχόμενο διάστημα ανάτμη της άδειας.
Τέλος στην υποχρέωση προαναγγελίας και τι δεν αλλάζει
Επίσης από το 2026 καταργείται η υποχρέωση προαναγγελίας της άδειας στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» πριν από τη λήψη της. Η νέα διαδικασία προβλέπει απολογιστική καταχώριση της άδειας εντός του επόμενου μήνα από τη χορήγησή της, ελαφρύνοντας το διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις.
Παρά αυτές τις αλλαγές, ορισμένα θεμελιώδη στοιχεία παραμένουν αμετάβλητα: η συνολική διάρκειά της άδειας δεν αλλάζει, τα δικαιώματα με βάση την προϋπηρεσία παραμένουν ως έχουν, και διατηρείται η βασική αρχή ότι το 50% των εργαζομένων κάθε επιχείρησης πρέπει να λάβει άδεια μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τη λειτουργία της αγοράς.
Πηγή: https://www.newmoney.gr/
