«Ούγγροι, ο κόσμος είναι ένας πολύ επικίνδυνος τόπος, μια απαγορευμένη περιοχή!»: το μήνυμα ακούγεται από μεγάφωνα στους δρόμους της Βουδαπέστης. Ο απειλητικός τόνος της φωνής προκαλεί σύγχυση στους περαστικούς που αναρωτιούνται εάν πρέπει να γελάσουν ή να ανησυχήσουν.
Μπροστά σε δύσπιστα βλέμματα, ο ηθοποιός Τιμπόρ Μπόντοκς, ντυμένος με φολκλορική εθνική φορεσιά, παραμένει σοβαρός και συνεχίζει να φωνάζει από το μεγάφωνο που βρίσκεται στην οροφή του αυτοκινήτου του.
Το ολιγόλεπτο βίντεο έχει εκατοντάδες χιλιάδες θεατές στο Ίντερνετ, όπως και τα περισσότερα βίντεο του επικεφαλής του νέου κύματος των Ούγγρων κωμικών που καυτηριάζουν την πολιτική ζωή που ενσαρκώνει ο μονολιθικός Βίκτορ Ορμπάν, πρωθυπουργός από το 2010.
Επειτα από οκτώ χρόνια στην εξουσία του συντηρητικού δεξιού – με έντονα εθνικιστικά χαρακτηριστικά – κόμματος Fidesz, δύο συνεχόμενες πρωθυπουργικές θητείες για τον Βίκτορ Ορμπάν και μία σχεδόν σίγουρη επανεκλογή μετά τις βουλευτικές εκλογές της 8ης Απριλίου, η Ουγγαρία είναι «ώριμη για την παρωδία», λέει γελαστά ο 35χρονος ψιλόλιγνος Τιμπόρ Μπόντοκς.
Το σκετς με το μεγάφωνο είναι διακωμώδηση μίας από τις πολλές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης της Βουδαπέστης κατά της μετανάστευσης: το 2016, η κυβέρνηση είχε διανείμει μπροσούρες που προειδοποιούσαν τον πληθυσμό για τρομοκράτες «μεταμφιεσμένους» σε μετανάστες και για την ύπαρξη πάνω από 900 «εκτός νόμου ζωνών» που κατοικούνται από ξένο πληθυσμό ανά την Ευρώπη.
Ποίημα για τον Βίκτορ
Εκτός από την αντιμεταναστευτική του πολιτική, που συμβολίζεται από την έγερση αγκαθωτών φρακτών κατά μήκος των συνόρων της Ουγγαρίας, ο πρωθυπουργός Ορμπάν παραβιάζει συστηματικά την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και έχει αρχίσει επίθεση κατά του Τζορτζ Σόρος και των μη κυβερνητικών οργανώσεων που χρηματοδοτεί.
Η αντιπολίτευση τον κατηγορεί ότι συντηρεί μία ατμόσφαιρα φόβου. Η νέα σχολή των ούγγρων κωμικών προτιμά να κινείται στην σφαίρα του παραλόγου.
«Τα γελοιοποιώ όλα αυτά και προσπαθώ να κάνω τους ανθρώπους που πιστεύουν την προπαγάνδα να σκεφτούν δύο φορές», εξηγεί ο Μπόντοκς έπειτα από μία παράσταση χωρίς εισιτήρια στο Ντουκάνεσι, έναν από τους σταθμούς της εθνικής του περιοδείας.
Επί μία ώρα, η αίθουσα αντηχεί από τα γέλια 500 θεατών που ξεκαρδίζονται παρακολουθώντας τον να μιμείται τον Βικτόρ Ορμπάν και το περιβάλλον του. Τα βίντεο των σόου αυτών του επιτρέπουν να έχει πρόσβαση σε πολύ μεγαλύτερο κοινό.
Σε ένα από τα σκετς, ενσαρκώνει τον Λόριντς Μεζάρος, τεχνικό θέρμανσης που μέσα σε λίγα χρόνια έγινε ένας από τους πλουσιότερους Ούγγρους. Τον παρουσιάζει να απαγγέλλει ερωτικό ποίημα προς τον Βίκτορ Ορμπάν, παλιό του φίλο.
«Η αγαπημένη θεματική του Ορμπάν, όπως οι εξωτερικές απειλές και οι μουσουλμανικές εισβολές, είναι χονδροειδής αλλά έχει το αποτέλεσμά της και οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης δεν μπορούν να την πολεμήσουν», ομολογεί ο ηθοποιός.
Χιούμορ και όχι μίσος
Και όπως όλοι οι συνάδελφοί του, παραδέχεται ότι ο ακλόνητος Βίκτορ Ορμπάν, προσφέρει πολύτιμο υλικό για τους κωμικούς.
«Είναι διασκεδαστικό να παίζεις αυτόν τον τύπο, στο ρεπερτόριο της κωμωδίας είναι θεός», λέει ο Αντρας Πέτερ Κόβακς, 39 ετών, που τον μιμείται σε ένα βίντεο που έχει γίνει viral.
Στη Βουδαπέστη, το καμπαρέ Dumaszinhaz φιλοξενεί πολλά θεάματα που αντλούν θέματα από την επικαιρότητα. Τον τελευταίο καιρό έχουν παιχτεί σόου για τους «δέκα καλύτερους τρόπους για να ξοδέψει κανείς τους ευρωπαϊκούς πόρους», για τους αντιμεταναστευτικούς αγκαθωτούς φράκτες ή για την στενή γειτνίαση της ουγγρικής εξουσίας με τον Βλάντιμιρ Πούτιν.
«Αυτήν τη στιγμή, ακούει κανείς περισσότερη αλήθεια από τους κωμικούς παρά από τους πολιτικούς», λέει ένας από τους θεατές, ο Ζίγκμοντ, μηχανικός 32 ετών.
Ο Γκεργκέλι Λιτκάι, διευθυντής του καμπαρέ, εξηγεί ότι κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης οι κωμικοί κορόιδευαν την κυβέρνηση που προσπαθούσε να ενσταλάξει στον πληθυσμό τον τρόμο για τους πρόσφυγες και μετανάστες.
«Προσπαθήσαμε να πείσουμε τους ανθρώπους να σκεφτούν περισσότερο».
Ο δρόμος είναι μακρύς, όπως μαρτυρούν δύο περιστατικά που έγιναν γνωστά τους τελευταίους μήνες. Ούγγροι αστυνομικοί που κλήθηκαν από ιδιώτες πέρασαν για μετανάστες φοιτητές από τη Σρι Λάνκα που ήρθαν στην Ουγγαρία για εθελοντική εργασία, ενώ ξενοδόχος δέχθηκε επιθέσεις από τους κατοίκους του χωριού του διότι προσφέρθηκε να φιλοξενήσει πρόσφυγες για λίγες ημέρες.
«Η πολιτική ατμόσφαιρα είναι τόσο δηλητηριασμένη από το μίσος που χρειάζεται το χιούμορ για να διατηρήσεις την πνευματική σου υγεία», δηλώνει ο Γκεργκέλι Κόβακς, 38 ετών, επικεφαλής του σατιρικού κόμματος «Ο Σκύλος με τις δύο Ουρές» (MKKP).
Το κόμμα δεν αρκείται πλέον να κοροϊδεύει και ετοιμάζεται να κατεβάσει 60 υποψήφιους στις εκλογές του Απριλίου.
«Ενας υποστηρικτής μας είπε ότι είμαστε ο λόγος για τον οποίο δεν έφυγε από την Ουγγαρία», λέει ο Κόβακς.
