Η τηλεμαχία των πέντε υποψηφίων για την προεδρία της Γαλλίας, την οποίαν παρακολούθησαν γύρω στα 10 εκατομμύρια Γάλλων, διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες. Είχε στιγμές έξαρσης χάρη στη ρητορική δεινότητα του υποψηφίου της ριζοσπαστικής Αριστεράς Ζαν-Λουκ Μελανσόν, αλλά και στιγμές σύγκρουσης ιδιαίτερα ανάμεσα στην Μαρίν Λεπέν και τον Εμανουέλ Μακρόν.
Το «μπουρκίνι» σε σχέση με την κοσμικότητα του πολιτεύματος, η Ευρώπη, η εκπαίδευση ή οι όροι εργασίας ήταν μερικά από τα σημεία ρήξης.
Αντίθετα, κάνεις δεν επωφελήθηκε για να επιτεθεί στον υποψήφιο της Κεντροδεξιάς Φρανσουά Φιγιόν για τις υποθέσεις του με τη δικαιοσύνη, παρά ένα σχετικό άνοιγμα που έγινε στην αρχή από τους δημοσιογράφους, με την παρατήρηση «για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν ορισμένοι υποψήφιοι».
Μια πρώτη σφυγμομέτρηση του Ινστιτούτου ELABE που έγινε κατά τη διάρκεια της τηλεμαχίας δίνει τον κ. Μακρόν να έχει υπερισχύσει με 29%, σε δεύτερη θέση τον Μελανσόν 20%, ακολουθεί ο Φιγιόν με 19% η Λεπέν με 19% και ο Αμόν με 11%.
Πολλοί σχολιαστές όμως αμφισβητούν κατά πόσον οι αριθμοί δίνουν το ουσιαστικό αποτέλεσμα και όχι την εικόνα μιας δεδομένης στιγμής.
Θα ακολουθήσει μια νέα τηλεμαχία στις 4 Απριλίου με όλους τους – συνολικά 11 – υποψηφίους.
Οι «ατάκες» που σημάδεψαν το ντιμπέιτ
Σε ένα πρώτο ερώτημα οι υποψήφιοι παρουσίασαν εν συντομία το όραμά τους για το είδος του προέδρου που σκοπεύουν να είναι.
Με κλήρωση το λόγο πήρε πρώτος ο Φρανσουά Φιγιό.
«Θα βάλω τη Γαλλία στο δρόμο που θα της επιτρέψει να γίνει μέσα σε 10 χρόνια, η πρώτη ευρωπαϊκή δύναμη» δήλωσε.
Για τον Εμμανουέλ Μακρόν, το πρόγραμμά του θα φέρει «μια βαθειά εναλλαγή στη χώρα, με νέα πρόσωπα και νέες πρακτικές. Είναι ένα δίκαιο, αποτελεσματικό πρόγραμμα, φορέας ελπίδας»τόνισε.
Ο Ζαν-Λουκ Μελανσόν υπογράμμισε ότι «θα είναι ο τελευταίος πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας» καθ’ ότι θέλει «να επαναπροσδιορίσει όλους τους κανόνες με τη σύνταξη νέου συντάγματος, όπου ο λαός θα υπερισχύσει επί του χρηματοπιστωτικού συστήματος».
Η Μαριν Λεπέν υπογράμμισε ότι θέλει να είναι «μια πραγματική Γαλλίδα πρόεδρος και όχι μια υποκαγκελάριος της Μέρκελ, ούτε υπόλογος ενός οιοδήποτε μεγάλου ομίλου. Θέλω να ξαναδώσω φωνή στο λαό, ώστε ποτέ άλλοτε να μην παίρνονται αποφάσεις χωρίς τη σύμφωνο γνώμη του».
Ο Μπενουά Αμόν σκοπεύει να είναι ένας «έντιμος πρόεδρος, δίκαιος και ειλικρινής, που προϋποθέτει ανεξαρτησία από τις ομάδες συμφερόντων τα «lobbies» .
Η Ευρώπη και ο διεθνής ρόλο της Γαλλίας
Ολοι οι υποψήφιοι – με εξαίρεση τον κ. Μελανσόν – εξέφρασαν τη θέλησή τους να αυξήσουν τον προϋπολογισμό για την άμυνα ώστε να φθάσει στο 2% του ΑΕΠ το 2025, με την Μαρίν Λεπέν να στοχεύει στο 3%.
Για τον υποψήφιο της Αριστεράς, η Ευρώπη της Άμυνας είναι «η Ευρώπη του Πολέμου», ενώ για τον κ. Αμόν, υποψήφιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος από το οποίο προέρχεται ο νυν πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, «λιγότερο Αμερική, σημαίνει περισσότερο Ευρώπη».
Ο Μπενουά Αμόν πρότεινε επίσης ένα μεγάλο συνέδριο από τον Ατλαντικό στα Ουράλια, το οποίο θα ασχοληθεί με το ζήτημα των συνόρων στην Ευρώπη.
Η πρότασή του υποστηρίχθηκε, κατά κάποιο τρόπο από τον κ. Φιγιόν ο οποίος, με αφορμή αναφορές στην Κριμαία και στην Ουκρανία, τόνισε ότι τα σύνορα στην Ευρώπη έχουν ήδη μετακινηθεί με την περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου, αλλά «οι Ευρωπαίοι όταν αυτοί αποφασίζουν θεωρούν ότι έχουν πράξει δικαίως», τόνισε.
Η Μαρίν Λεπέν επανέλαβε τη θέλησή της εξόδου της Γαλλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αντίθετα ο Μακρόν υπεραμύνθηκε της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλώνοντας ότι «είναι σύμφωνος με τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις» της χώρας.
Η Ευρώπη έλαβε γενικά πολύ λίγο χρόνο στις παρεμβάσεις των υποψηφίων.
Εσωτερική πολιτική και τρομοκρατία
Σχετικά με την τρομοκρατία, η Μαρίν Λεπέν υποστήριξε «τον απόλυτο έλεγχο των συνόρων», ο κ. Μακρόν ότι «κάνεις δεν μπορεί να πει ότι δεν θα υπάρξουν μελλοντικά και νέες επιθέσεις». Ο κ. Αμόν μίλησε για επαναπροσδιορισμό της αραβικής πολιτικής της Γαλλίας και για συνεργασία στη συγκέντρωση και τις ανταλλαγές στον τομέα των πληροφοριών.
Σε ό,τι αφορά στην εσωτερική πολιτική, οι υποψήφιοι έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στον τομέα της εκπαίδευσης, όπου όμως και οι πέντε παρουσίασαν πέντε διαφορετικές βλέψεις.
Ο κ. Φιγιόν θέλει να μειώσει τον αριθμό των εκπαιδευτικών αλλά να αυξήσει τους μισθούς.
Ο κ. Μελανσόν αντίθετα θέλει να αυξήσει τους εκπαιδευτικούς με 60.000 νέες προσλήψεις, ο κ. Αμόν επίσης σκοπεύει σε 20.000 νέες προσλήψεις. Ο Εμανουέλ Μακρόν δίνει μεγάλη βάση στη δημοτική εκπαίδευση, στις περιοχές με δυσκολίες όπως τα προάστια, με περισσότερες ώρες διδασκαλίας και μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, μόνο 12 ανά τάξη.
Η Μαρίν Λεπέν δίνει μεγάλη σημασία στην εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας, θέλει να καταργήσει την διδασκαλία των γλωσσών καταγωγής ( από τις χώρες προέλευσης), θέση που προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κ.κ. Αμόν και Μελανσόν.
Ποινική ευθύνη και αστυνόμευση
Σχετικά με την ενηλικίωση στον τομέα της ποινικής ευθύνης, για καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων και παραβάσεων των νέων, ο Φρανσουά Φιγιόν ζητεί να κατέβει, η ποινική ενηλικίωση από τα 18 στην ηλικία των 16. Η πρόταση βρίσκει εντελώς αντίθετο τον κ. Μακρόν.
Ο Μπενουά Αμόν θεωρεί ότι πρωτεύει η επανατοποθέτηση της τοπικής αστυνόμευσης (police de proximité), την οποία κατήργησε ο κ. Φιγιόν ως πρωθυπουργός επί προεδρίας Νικολά Σαρκοζί και ζητεί την πρόσληψη 5.000 αστυνομικών. Η πρότασή του βρίσκει σύμφωνο τον Ζαν-Λουκ Μελανσόν.
