Απειλές ότι θα αποχωρήσει από την παγκόσμια συμφωνία μη-διάδοσης των πυρηνικών όπλων(ΝΡΤ) εξαπέλυσε το Ιράν, εάν οι χώρες της Ευρώπης παραπέμψουν την Τεχεράνη στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την πυρηνική συμφωνία, σε μια κίνηση που θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες εξεύρεσης διπλωματικής λύσης στην αντιπαράθεση με τη Δύση.
Η συνθήκη NPT του 1968 θεωρείται η βάση του παγκόσμιου ελέγχου των πυρηνικών όπλων από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, περιλαμβανομένης και της συμφωνίας που υπέγραψε το 2015 το Ιράν με τις διεθνείς δυνάμεις η οποία του προσέφερε πρόσβαση στο παγκόσμιο εμπόριο με αντάλλαγμα να δεχθεί περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι το Ιράν παραβιάζει τη συμφωνία του 2015 και ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση πίσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τελικά στην επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ σε βάρος της Τεχεράνης.
«Εάν οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν την εσφαλμένη συμπεριφορά τους ή στείλουν τον φάκελο του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα αποσυρθούμε από την NPT», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Ζαρίφ, όπως μετέδωσε το Reuters, επικαλούμενο ιρανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Η τύχη της συμφωνίας του 2015 έχει τεθεί εν αμφιβόλω μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από την εν λόγω συμφνωία και να επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης. Το Ιράν απάντησε υπαναχωρώντας στις δεσμεύσεις του, αν και λέει ότι επιθυμεί τη διάσωση της συμφωνίας.
Η διαμάχη για τα πυρηνικά βρίσκεται στο επικεντρο κλιμάκωσης της έντασης ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στην Τεχεράνη που ξέσπασε σε στρατιωτική αντιπαράθεση τις τελευταίες εβδομάδες.
Η συνθήκη NPT, στην οποία έχουν προσχωρήσει 190 χώρες, απαγορεύει στις χώρες αυτές, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία και τη Γαλλία, να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, επιτρέποντάς τους σε αντάλλαγμα να επιδιώξουν πολιτικά πυρηνικά προγράμματα για παραγωγή ενέργειας, υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών.
Η μοναδική χώρα που έχει δηλώσει την αποχώρησή της από τη NPT ήταν η Βόρεια Κορέα, η οποία απέλασε επιθεωρητές για τα πυρηνικά και προχώρησε ανοικτά σε δοκιμές πυρηνικών όπλων. Η Ινδία και το Πακιστάν, που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, καθώς και το Ισραήλ, που δεν δηλώνει αν έχει ή όχι πυρηνικά όπλα, αλλά θεωρείται ευρέως ότι έχει, δεν έχουν υπογράψει τη συμφωνία.
Η Βρετανία έχει προτείνει μια «Συμφωνία Τραμπ» που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη συμφωνία του 2015, όμως το Ιράν διαμηνύει ότι δεν μπορεί να διαπραγματευθεί με τον Τραμπ.
«Παρά την αρνητική στάση που βλέπουμε από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, η πόρτα των διαπραγματεύσεων δεν έχει κλείσει και η μπάλα είναι στο γήπεδο αυτών των χωρών», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αμπάς Μουσαβί. «Δεν νομίζω ότι το Ιράν είναι έτοιμο να διαπραγματευθεί υπό τους όρους που έχουν στο μυαλό τους».
