Πρωτότυπη έκθεση σκιτσογραφίας

ΜΟΙΡΑΣΟΥ ΤΟ
Γράφει ο Απόστολος Ζιώγας, βιολόγος

Μέχρι στις 15/8/2015 μια σκιτσο2 φιλοξενείται στην aRTe LiBRe GalleRia[2] στο Βόλο με δημιουργούς δυο νέες κοπέλες , την Ζωή Τσιάμη και την Κάτια Γεωργουλά. Η μεν Τσιάμη είναι βολιώτισσα αυτοδίδακτη ζωγράφος η οποία σχεδιάζει ‘’αραχνοΰφαντες’’ εικόνες αλλοτινής εποχής – θυμίζουν την εποχή του Γκόγκολ – αρκούντως ρεαλιστικές ˙ η δε Γεωργουλά είναι αθηναία ψυχολόγος στα έργα της οποίας ένας κομψευόμενος αλά Νταλί σουρεαλισμός φιλτράρει μια ορμητικά συμπαγή λογική που μας καλεί ωσάν διάθλαση να κατανοήσουμε την όποια παραδοξότητα της ζωής – η ίδια έχει δηλώσει εμφατικά πως επιθυμεί να παντρευτεί κάποιον που να ᾿χει εργοστάσιο σοκολάτας (!) Νηφάλια, λοιπόν, οι δυο καλλιτέχνιδες προσπαθούν να αποτυπώσουν τον ενιαίο χαρακτήρα σύλληψης της πραγματικότητας μέσα από την αναγκαία εκείνη φαντασία που όταν ανθίζει , καταφέρνει και να αιχμαλωτίσει – γι αυτό και ενδιαφέρονται να αποδώσουν hic et nunc λιγότερο συναίσθημα μα περισσότερη συγκέντρωση στην έκφραση του συναισθήματος.

Έτσι, ενώ η Γεωργουλά στοχεύει στην άγρυπνη συνείδηση της πλασματικότητας ασπαζόμενη ab ovo την υπερρεαλιστική διάσταση της τέχνης, η Τσιάμη βολιδοσκοπεί σε μια εκλεπτυσμένη ιστορικά αφομοίωση ‘’αθώων’’ λεπτομερειών. Το κοινό πεδίο δημιουργίας στα έργα και των δύο, ίσως ‹‹ είναι το μόνο μέσα στο οποίο μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε όχι μόνο τον πόθο της χαμένης ενότητας ή τον καταλυτικό ρόλο της έκπληξης, αλλά και τις πολυποίκιλες τροπικότητες της βίας που θα μας απομάκρυναν από το πνεύμα της μανιχαϊκής λογικής ››[3] . Στην προσπάθειά τους να ζευγαρώσουν το ορατό με το ανείπωτο, το εφικτό με το ουτοπικό, οι δυο κοπέλες σκιτσάρουν όλα όσα έχουν καταφέρει να δουν και να κατανοήσουν μόνες τους, κινούμενες η μια ανάμεσα στο ά-λογο και το μέλλον, η άλλη μεταξύ παρελθόντος και λογικής. Όσον αφορά τα έργα της Τσιάμη, οι εκφράσεις που αποδίδει στις μορφές της έχουν από κείνη την γεμάτη χάρη απλότητα που κάνει ακόμα και τα τραχιά πρόσωπα να δείχνουν γοητευτικά, σαν να επρόκειτο να αντικατασταθεί βαθμιαία το ορισμένο από το αόριστο ˙ τουτέστιν, σα να χτυπά
την πόρτα του παρελθόντος φωνάζοντας ‘’Εμπρός!’’ και να μην μπαίνει, κρατώντας μέσα της μονάχα ό,τι τραυματίζει τη λογική, ούτως ώστε η συγκρατημένη εγγύτητα που παρατηρούμε στα έργα της να μαρτυρά τη δική μας αδυναμία στο να ακολουθήσουμε τη λογική έως τις έσχατες συνέπειες.

Όσον αφορά τη Γεωργουλά, βλέπουμε πως, ενώ δεν διστάζει να ανοίξει λογαριασμούς με τη λογική που περιορίζει καθημερινά την ενστικτώδη μας έκφραση, εξάπαντος αποφεύγει μετά μανίας να αποδώσει στα έργα της τη στεγνή έκφραση εκείνων που έχουν συνηθίσει στη μοναξιά όντας σοβαροφανείς, γι αυτό και η φαντασία της επιλέγει να καταγράψει όλα όσα θεωρούνται ασύλληπτα, σα να έχει ήδη παραμορφωθεί ο κόσμος περιμένοντας να τον κατανοήσουν οι άλλοι.

Εμείς ως θεατές μπορεί να ‘’παίξουμε’’με τα σκίτσα, τα σκίτσα όμως δεν ‘’παίζουν’’ με τον εαυτό τους ˙ παραφράζοντας τον Ρολάν Μπάρτ, τα σκίτσα διαθέτουν μια δεύτερη μνήμη που μυστηριωδώς επιβιώνει στη μέση νέων σημασιών. Διότι εάν κάθε σκίτσο εμπεριέχει τη δική του σιωπή, ‹‹ τι ν᾿ απαντήσεις σ ᾿αυτούς που δεν μας ζητούν το αδύνατο, σ ᾿ αυτούς που τίποτα δεν εκπλήττει ; ››[4] – μήπως σε λίγο θα υπάρξει και ολική έκλειψη θάρρους ; Το παρελθόν, ιδωμένο κατ ᾿αυτό τον τρόπο, έρχεται να πλουτίσει per speculum in aenigmate και τη δική μας ματιά πάνω στο παρόν, κι ενόσω συναντιέται με κείνη του Σάρτρ : ‹‹ είμαι το μέλλον μου μέσα σε μια συνεχή προοπτική της δυνατότητας να μην το είμαι ››[5] . Ωστόσο, η επιθυμία να φανείς ταλαντούχος συχνά σε εμποδίζει να γίνεις ταλαντούχος, κάτι που βεβαιότατα δεν χαρακτηρίζει τις δυο καλλιτέχνιδες, οι οποίες μας αποδεικνύουν περίτρανα πως περισσότερο τεμπελιάζουμε στο πνεύμα παρά στο σώμα. Η ιδιοτυπία των σκίτσων αφορά τον εκρηκτικό χαρακτήρα που μπορεί να λάβουν ενόψει της αποξηραντικής ατμόσφαιρας που ταλανίζει το νου μας αυτή την περίοδο ˙ η εν λόγω έκθεση δεν πραγματεύεται νέες πολιτιστικές αξίες, ούτε αποτελεί πράξη αφηγηματικής οκνηρίας, πιο πολύ συνιστά μια πρόκληση : να μην αφεθούμε στις αντιξοότητες του καιρού γιατί τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε και χειρότερα.

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.
Γίνετε μέλος στο κανάλι Magnesianews στο Messenger για όλες τις τελευταίες ειδήσεις.