Κατά τη διάρκεια της κατοχής, η Pinerolo υπήρξε η μοναδική Μεραρχία του Ιταλικού Στρατού που παρέμεινε το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην Ελλάδα. Εισήλθε ως στρατός κατοχής στην ελληνική επικράτεια και συγκεκριμένα στις πόλεις της Θεσσαλίας, στις αρχές του καλοκαιριού του 1941 και παρέμεινε εκεί ως δύναμη κατοχής μέχρι την ανακωχή της 8ης Σεπτεμβρίου 1943. Οι επιζώντες στρατιώτες επέστρεψαν στα σπίτια τους, μόνο στο τέλος του επόμενου έτους το 1944.
Το δοκίμιο La Divisione Pinerolo in Grecia dopo l’ 8 Settembre 1943” “Η Μεραρχία Πινερόλο στην Ελλάδα, μετά τις 8 Σεπτεμβρίου 1943,” γραμμένο από τον ερευνητή Χαράλαμπο Κ. Αλεξάνδρου, είναι το πρώτο κείμενο της ελληνικής ιστοριογραφίας που αναλύει και ανασυνθέτει τα γεγονότα της μεραρχίας Πινερόλο μετά την ιταλική κατοχή της ηπειρωτικής Ελλάδας και στην συγκεκριμένα, εκείνα μετά τις 8 Σεπτεμβρίου. Η μελέτη δεν σταμάτησε στα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στην ελληνική έκδοση του 2008: πραγματοποιήθηκε περαιτέρω έρευνα τεκμηρίωσης στα ιταλικά, ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά αρχεία. Τα αποτελέσματα αυτής της εμπεριστατωμένης πολυετούς δουλειάς (αρχειακά και φωτογραφικά ντοκουμέντα , 60 περίπου φωτογραφίες, μέχρι στιγμής αδημοσίευτα) αποτελούν το πιο σχετικό και σημαντικό απόκτημα της ιταλικής έκδοσης, τη μετάφραση της οποίας επιμελήθηκε ο καθηγητής κλασικών σπουδών Massimo Rapetti, ενώ η σελιδοποίηση, η καλλιτεχνική επιμέλεια και η επεξεργασία του εικονογραφικού υλικού είναι έργο της Μάγιας Στουρνάρα.
Η Μεραρχία Πινερόλο, με διοικητή τον στρατηγό Αλφόνσο Ινφάντε, δεν παραδόθηκε στους Γερμανούς μετά τη θέσπιση των ρητρών ανακωχής της Ιταλίας, αλλά συνεργάστηκε, μέσω της βρετανικής στρατιωτικής αποστολής, με τις δυνάμεις της Ελληνικής Αντίστασης. Τα ηρωικά και δραματικά γεγονότα, που έλαβαν χώρα μετά την 8/9/1943 στην ελληνική γη, ανασυνθέτονται λεπτομερώς από τον συγγραφέα .
Ο Louis Godart
Αυτή η έκδοση εμπλουτίζεται περαιτέρω από τον πολύτιμο πρόλογο του Louis Godart, του διακεκριμένου διεθνούς φήμης ακαδημαϊκού , αρχαιολόγου και καθηγητή του Αιγαιακού πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Federico II της Νάπολης. Ήδη βαθύς γνώστης της Ελλάδας (όχι μόνο της αρχαίας) και από το γεγονός ότι υπήρξε για πολλά χρόνια Διευθυντής του Γραφείου Διατήρησης της καλλιτεχνικής κληρονομιάς της Προεδρίας της Δημοκρατίας και Σύμβουλος των προέδρων C. A. Ciampi, G. Napolitano και S. Mattarella, ο Louis Godart μπόρεσε να προσεγγίσει και αυτό το τμήμα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Από τον Πρόλογο: «Το βιβλίο του Χαράλαμπου Αλεξάνδρου επαναφέρει μερικές από τις σελίδες που, στην καρδιά της παγκόσμιας σύγκρουσης του 1939-1945, σημάδεψαν τις σχέσεις Ιταλίας και Ελλάδας. Αφηγούμενος τα δραματικά γεγονότα της Μεραρχίας Pinerolo, ο συγγραφέας υπογραμμίζει τις αντιφάσεις που κρύβονταν στις καρδιές των Ιταλών στρατιωτών που στάλθηκαν στο μέτωπο και «ελάχιστα πεπεισμένοι» μπροστά στη βάναυση επίθεση που υπέστη ο ελληνικός λαός με εντολή της φασιστικής Ιταλίας και του Μουσολίνι.
Ταυτόχρονα, ο Αλεξάνδρου επιστρέφει τη χαμένη τιμή στη χώρα μας δείχνοντας πώς, μετά τις 8 Σεπτεμβρίου 1943, πολλοί στρατιώτες του Pinerolo επέλεξαν να πολεμήσουν δίπλα στους Έλληνες αντάρτες και, […] αποτίοντας φόρο τιμής στους Ιταλούς στρατιώτες που αρνήθηκαν να παραδοθούν στούς Γερμανούς, υπενθυμίζει ότι «η Pinerolo ήταν ο μόνος στρατιωτικός σχηματισμός που σε μεγάλο βαθμό, στο κλίμα της γενικής κατάρρευσης της 11ης Ιταλικής Στρατιάς, πέρασε με τον ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός)». Μ’ αυτόν τον τρόπο οι αντιφασίστες στρατιώτες της Πινερόλο συνέβαλαν σημαντικά στην ενδυνάμωση της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης». Το βιβλίο εκδòθηκε από τον οίκο Impressioni Grafiche
