Eυάγγελος Μαυρουδής: Η Ιστορία της Κύπρου μέσα από μία σύγχρονη “Οδύσσεια”

«Το Ταξίδι- Κύπρος 1948: Η αρχή της Οδύσσειας» το νέο συγγραφικό έργο του γιατρού και συγγραφέα

Μια διαφορετική περιπέτεια, σαν αυτή του Οδυσσέα, αλλά πιο σύγχρονη και με πραγματική και ιστορική χροιά, ξετυλίγεται στις σελίδες του νέου βιβλίου του Ευάγγελου Μαυρουδή («Το Ταξίδι- Κύπρος 1948: Η αρχή της Οδύσσειας» εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ), ο οποίος περιγράφει το ταξίδι δύο στελεχών της κυπριακής Αριστεράς στην Ελλάδα, προκειμένου να βρουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους για το μέλλον του νησιού. Μιλώντας στο «Ράδιο ΕΝΑ 102,5» και στον Ηλία Κουτσερή ο πολυγραφότατος συγγραφέας ανέδειξε την ιστορία του, η οποία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, που όμως δεν έχουν φωτιστεί από την ιστορία, παραμένοντας για πολλούς ακόμη στα σκοτεινά.

Πως και γιατί ξεκίνησε «Το Ταξίδι» από το 1948;

Αυτό το ταξίδι ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2016 για μένα, όταν ένας δημοσιογράφος που στη συνέχεια γίναμε φίλοι, ο Κώστας Βενιζέλος, διευθυντής της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» της Κύπρου και συγγραφέας, διάβασε το «Κόκκινο Ταγκό», του άρεσε και με ρώτησε εάν μπορούσα να του δώσω κάποια στοιχεία για τον Ζαχαριάδη και του τα έδωσα. Με ρώτησε εάν γνωρίζω για το ταξίδι που έκαναν δύο Κύπριοι το 1948 για να συναντήσουν τον Ζαχαριάδη στην Ελλάδα. Εγώ δεν το γνώριζα κι έτσι μου έστειλε ένα βιβλίο, το οποίο ήταν ουσιαστικά η καταγραφή αυτού του ταξιδιού, ένα περιπετειώδες ταξίδι, μια πραγματική Οδύσσεια δύο στελεχών του ΑΚΕΛ, τα οποία φεύγουν από την Κύπρο, πηγαίνουν στην Αίγυπτο, στο Παρίσι, στην Πράγα, στη Βουδαπέστη, στο Βελιγράδι, στα Σκόπια και μετά πηγαίνουν στα βουνά της Ελλάδας, καθώς ήταν ο εμφύλιος τότε, για να συναντήσουν τον Ζαχαριάδη ουσιαστικά για να του ζητήσουν τη γνώμη του στο τι πρέπει να κάνουν πάνω στο θέμα της ένωσης με την Ελλάδα ή της αυτονομίας της Κύπρου πριν την ένωση με την Ελλάδα. Τότε, το 1948 είχε πραγματοποιηθεί στην Κύπρο μία συνέλευση που είχαν συγκαλέσει οι Άγγλοι και λεγόταν Διασκεπτική Συνέλευση , στην οποία είχαν αποκλείσει το θέμα της ένωσης και τους είπαν να τους δώσουν Σύνταγμα, γιατί το Σύνταγμα είχε καταργηθεί πολλά χρόνια πριν, από το 1931. Εκεί διασπάστηκαν οι Ελληνοκύπριοι. Η μεν Αριστερά συμφώνησε να συμμετάσχει στη συζήτηση για το δημοψήφισμα , η επίσημη Δεξιά μετά από διαβουλεύσεις αποφάσισε ότι δεν θα συμμετάσχει και θα ζητήσει ένωση με την Ελλάδα, οι Τουρκοκύπριοι πήραν μέρος, κάποια άλλα στελέχη επώνυμα της εποχής, φιλελεύθεροι πήραν μέρος και η Διασκεπτική αυτή Συνέλευση διαλύθηκε στο τέλος, γιατί αποχώρησαν αφού δεν τους άρεσε το Σύνταγμα που τους έδιναν και τότε άρχισε το ΑΚΕΛ να ζητά αυτονομία.
Έμαθαν όμως ότι ο Ζαχαριάδης έλεγε ότι αυτό ήταν λάθος και έπρεπε να ζητούν ένωση. Έτσι έφυγαν για να βρουν τον Ζαχαριάδη και να μιλήσουν μαζί του.

Άρα μιλάμε για μια πραγματική ιστορία, όχι όμως ευρέως γνωστή…

Γενικώς εκείνη η εποχή δεν είναι ευρέως γνωστή. Η εποχή αυτή, όπου ουσιαστικά γεννιέται το Κυπριακό, βρίσκεται στη σκιά του αγώνα της ΕΟΚΑ που ξεκινάει το 1955, πέρα από τα γεγονότα που συνέβησαν από το 1955- 1959 στην Κύπρο, που ήταν αιματηρά, υπήρχαν προβλήματα και με τους Τουρκοκύπριους που είχαν φτιάξει μια επαναστατική οργάνωση και συγκρουόντουσαν μεταξύ τους κι έχει χαθεί η προϊστορία του πράγματα και έχει χαθεί μεγάλη δύναμη που είχε τότε η Αριστερά. Από 1946 έως το 1949, που έγιναν οι επόμενες εκλογές, η Αριστερά είχε περίπου το 60% των ψήφων στην Κύπρο. Στη συνέχεια εμφανίστηκε στο προσκήνιο η μορφή του Μακαρίου, μια ισχυρή προσωπικότητα που όλοι τη γνωρίζουμε και όταν έλεγε εκείνος «η Κύπρος είμαι εγώ», δεν απείχε από την πραγματικότητα αυτή η πρόταση. Η προσωπικότητα λοιπόν του Μακαρίου ήρθε και συσκότισε ό,τι είχε συμβεί προηγουμένως .
Στο βιβλίο εμφανίζεται ο Μακάριος. Μάλιστα το 1947, στις πρώτες εκλογές που έγιναν για νέο Αρχιεπίσκο, γιατί μετά τα Οκτωβριανά της Κύπρου το 1931, είχε καταργηθεί κάθε πολιτική δραστηριότητα στην Κύπρο κι έπειτα το 1941 έγινε η ίδρυση κομμάτων με πρώτο το ΑΚΕΛ, δεν υπήρχε Αρχιεπίσκοπος, αλλά ένας Επίσκοπος στην Κύπρο, καθώς οι άλλοι είχαν εξοριστεί, τότε λοιπόν εξελέγη Αρχιεπίσκοπος που υποστήριξε το ΑΚΕΛ. Ο τότε Αρχιεπίσκοπος πέθανε από τύφο ένα μήνα μετά την εκλογή του. Μετά την εκλογή του Αρχιεπισκόπου, έγιναν και εκλογές Επισκόπων και υποψήφιος ήταν και ο Μακάριος, ο οποίος εξελέγη με την υποστήριξη του ΑΚΕΛ, Επίσκοπος Πάφου. Μετά τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου, τη θέση του πήρε ένας Επίσκοπος , που ακύρωσε τις προηγούμενες εκλογές, έκανε καινούργιες εκλογές, ο Μακάριος δεν δέχτηκε τη στήριξη του ΑΚΕΛ στις δεύτερες αυτές επισκοπικές εκλογές και εξελέγη Επίσκοπος Κιτίου. Όταν λοιπον εξελίσσεται η δράση του Ταξιδιού , ο Μακάριος είναι Επίσκοπος Κιτίου, είναι νέος 30 και ετών. Στο βιβλίο υπάρχει και ο Ντενκτάς, ο ιστορικός ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, όπου τότε ήταν ένας νεαρός, βοηθός Εισαγγελέα , που είχε έρθει από την Αγγλία, ασχολούνταν με τα πολιτικά, ήταν μέλος της Διασκεπτικής, αλλά δεν ήταν ακόμη αυτός ο ηγέτης που εξελίχθηκε.
Αυτό το ιστορικό κομμάτι είναι «χωνεμένο» μέσα στο μυθιστόρημα, μιας και το βιβλίο είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα.

Γίνεται όμως αναφορά σε πρόσωπα όπως καταλαβαίνω, που επηρέασαν την ιστορία

Αυτά τα πρόσωπα είναι κύρια στην ιστορία, οι σχέσεις του, τι κάνουν. Κι όλα είναι με ντοκουμέντα. Υπάρχουν και τα πρόσωπα μυθοπλασίας που βοηθούν στην ανάπτυξή τους. Η εποχή είναι πολύ ενδιαφέρουσα και είναι άδικο που δεν την ξέρουμε, διότι εκείνη την περίοδο , δηλαδή το 1948 υπάρχουν στην Κύπρο 50.000 Εβραίοι, οι οποίοι είναι κρατούμενοι σε 12 στρατόπεδα συγκεντρώσεως σε διάφορες πόλεις του νησιού. Αυτοί μετά το Ολοκαύτωμα προσπαθούσαν να φτάσουν την Παλαιστίνη και οι Άγγλοι τους γύρισαν πίσω και τους έβαλαν σε αυτά τα στρατόπεδα, τα οποία είχαν κατασκευαστεί από Γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου, που ζούσαν σε ξεχωριστό στρατόπεδο και αυτοί και συμμετείχαν στην κοινωνική ζωή. Η Κύπρος τότε ήταν μια «πυριτιδαποθήκη». Οι Άγγλοι και οι μυστικές υπηρεσίες τους δρουν μέσα σε όλο αυτό το κλίμα και όλα αυτά περιγράφονται μέσα στο βιβλίο κι έχει δημιουργηθεί ένα σύνολο που σε κρατάει σε αγωνία, έχει σασπένς από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα. Είναι έτσι γραμμένο που το διαβάζεις και θέλεις να δεις τι γίνεται στη συνέχεια.

Πόσο δύσκολο είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα; Και κυρίως από πλευράς έρευνας;

Απαιτείται έρευνα και αυτή έχει γίνει. Είναι λεπτομερής και καταγράφονται γεγονότα άγνωστα, καθώς κάποιοι ιστορικοί έχουν ασχοληθεί, αλλά όχι με την λεπτομέρεια που χρειάζεται να ασχοληθεί κάποιος μέρα με την ημέρα. Γιατί όταν γύρισαν πίσω στην Κύπρο οι δύο απεσταλμένοι έγιναν πράγματα και θάματα μέσα στο ΑΚΕΛ. Αν σταθείς στην αναφορά του ενός, έχεις άλλη εικόνα, κι άλλη έχεις με τις αναφορές και την υπολοίπων. Με όλες τις αναφορές λοιπόν έρχεσαι και διαμορφώνεις μία εικόνα της πραγματικότητας.
Προς το τέλος του έργου, καθώς έχει πολλά δομικά στοιχεία από την Οδύσσεια, όταν επιστρέφουν οι δύο, γίνεται μία μυστηρομαχία, όπως έγινε στην Οδύσσεια, στους κόλπους της ηγεσίας του ΑΚΕΛ κι αυτή περιγράφεται πολύ γλαφυρά, αλλά με στοιχεία που υπάρχουν στα αρχεία του ΚΚΕ. Αυτά όλα τα στοιχεία τα στέλνανε στο ΚΚΕ γιατί το θεωρούσαν αδερφό κόμμα. Το ΑΚΕΛ δεν έχει βγάλει καν την ιστορία του.


Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.