«Η παράλληλη διαφωτιστική δράση του Ρήγα Βελεστινλή με του Κοσμά του Αιτωλού» είναι ο τίτλος της εισηγήσεως του Δρ. Δημ. Καραμπερόπουλου, προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, στο Συνέδριο «Κοσμάς ο Αιτωλός και Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Θεσσαλία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας», Σάββατο, 2 Νοεμβρίου 2019, και ώρα 12 το μεσημέρι. Χώρος του Συνεδρίου είναι το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, που βρίσκεται στην περιφερειακή οδό Λάρισας-Μεζούρλο.
Με την εισήγηση συσχετίζεται η διαφωτιστική δράση του επαναστάτη και εθνεγέρτη Ρήγα Βελεστινλή (1757-1798) με εκείνη του Κοσμά του Αιτωλού, (1714-1779), που είκοσι χρόνια πιο πριν είχε πραγματοποιηθεί. Τονίζονται τα κοινά σημεία, όπως αυτά διαπιστώνονται από τη μελέτη των έργων και ενδεικτικά αναφέρονται: η μόρφωση, η παιδεία, η ελληνική γλώσσα, η πίστη, ο σταυρός, η ενίσχυση της αυτογνωσίας, αυτοσυνειδησίας, ισότητα ανδρός και γυναικός, εναντιότητα κατά της τοκογλυφίας. Ανασκευάζονται ως μυθεύματα πως ο Κοσμάς ο Αιτωλός γκρέμιζε εκκλησίες και έκτιζε σχολεία.
