Σήμερα το απόγευμα οι αναγνώστες του Βόλου έχουν την τιμή και τη χαρά να υποδέχονται τον συγγραφέα πολυδιαβασμένων βιβλίων, Σπύρο Πετρουλάκη, με σκοπό να παρουσιάσει το νέο του βιβλίο με τίτλο «Κατά Ιωάννη», στις 7 το απόγευμα, στον χώρο του Public. Ο ίδιος ο συγγραφέας μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ για την υπόθεση που διαδραματίζεται σε μια τόσο μακρινή εποχή, με τα μηνύματα, όμως, που περνά να είναι τόσο επίκαιρα και σύγχρονα. «Δεν αλλάζουν πολλά με το πέρασμα του χρόνου», θα πει ο Σπύρος Πετρουλάκης, κάτι που μέσω του νέου βιβλίου του, αντιλαμβανόμαστε καθαρά.
Συνέντευξη στον Ηλία Κουτσερή
Με το νέο σου βιβλίο Σπύρο, ταξιδεύει ο αναγνώστης ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα. Πώς εμπνεύστηκες τον τίτλο, τον πρωταγωνιστή και την υπόθεση;
Η έμπνευση του προσώπου, προήλθε από τον Γιαννούλη Χαλεπά, τον σπουδαίο μας γλύπτη, τον οποίο είχε καταδυναστεύσει η ίδια η μητέρα του, απαγορεύοντάς του να πιάσει τα σκαρπέλα του και τα σφυριά του. Όταν σε μικρή ηλικία είχα επισκεφθεί το σπίτι του στην Τήνο, όλο αυτό με είχε προβληματίσει. Συνέκρινα την δική μου μητέρα και αναρωτιόμουν «υπάρχουν άραγε τέτοιες μητέρες; Τέτοιες μανάδες που κλείνουν τα παιδιά σε υπόγεια και σε ψυχιατρεία;» Η απάντηση δυστυχώς, μου δόθηκε με τον πιο ηχηρό τρόπο μέσα από την καθημερινότητά μας, καθώς υπάρχουν… χειρότερες μανάδες. Στο βιβλίο, ο ήρωάς μου, ο Ιωάννης, δεν έχει δεξί χέρι, ο Θεός, όμως, τον προίκισε με το ταλέντο της ζωγραφικής. Ζωγράφιζε αριστουργήματα τα οποία ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του. Το σύνολο αυτού του ανθρώπου, δημιουργούσε σε πολλούς φόβο, όπως και στη μητέρα του.
Σχετικά με την μη αποδοχή της διαφορετικότητας του παιδιού από τη μητέρα, και κατ΄επέκταση απ΄την υπόλοιπη κοινωνία , θεωρείς πως έπαιξε ρόλο η διαφορετική εποχή;
Δυστυχώς, από το 1900 που αναφέρεται το βιβλίο μέχρι και σήμερα, έχουν γίνει μικρά βήματα σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των ΑμεΑ. Όχι πως δεν έχουν γίνει βήματα, αλλά πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα για να μπορούμε να πούμε πως έχει επέλθει ισορροπία με τα άτομα που έχουν μια σωματική ή ψυχική δυσκολία. Μιλάμε για τους ανθρώπους που δεν μπορούν να διασχίσουν το πεζοδρόμιο, που δεν μπορούν να κινηθούν μέσα στην πόλη, που δεν μπορούν εύκολα να πάνε στο σπίτι τους. Η κατάσταση ήταν ακόμα πιο δύσκολη παλιότερα. Αυτοί οι άνθρωποι έμεναν στο περιθώριο και γνώριζαν πως αν κάποιος γεννηθεί διαφορετικός θα είναι «καταδικασμένος».
Στο βιβλίο σου περιγράφεις παράλληλα τον πόνο, την εξαθλίωση, την ντροπή, τις δυσκολίες, ακόμη και τις αρρώστιες που υπήρχαν εκείνη την εποχή, όπως την πανώλη, ενώ στην δική μας εποχή υπάρχει ο παραλληλισμός με όλα αυτά, όπως και με τον κορωνοϊό… Σκέφτομαι ότι μπορεί να μην έχουν αλλάξει πάρα πολύ τελικά τα πράγματα από τότε, όπως ανέφερες και εσύ άλλωστε…
Δεν αλλάζουν πολλά με το πέρασμα του χρόνου και αυτό που λένε, πως η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα, ισχύει. Όπως είπες, πριν από 100 χρόνια οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν την πανώλη, όπως τώρα εμείς τον κορωνοϊό. Και τότε οι άνθρωποι δεν ήθελαν να εμβολιαστούν, να φορέσουν τις μάσκες τους, νιώθοντας φόβο για το καινούργιο που έπρεπε να αντιμετωπίσουν, όπως κι εμείς.
Η γλώσσα του βιβλίου έχει πολλά τοπικά στοιχεία, λέξεις απ΄την ντοπιολαλιά, έχοντας επίσης και πολλές τούρκικες λέξεις. Υπάρχει κάποιο σκεπτικό πίσω από τη χρήση αυτών των γλωσσικών στοιχείων;
Ήθελα να δώσω το κλίμα της εποχής. Εκτός από αναγνώστης Ηλία είσαι και φίλος μου, έχοντας διαβάσει όλα τα βιβλία μου. Έχεις καταλάβει επομένως ότι είναι σημαντικό για εμένα να δώσω στον αναγνώστη την αίσθηση της εκάστοτε εποχής και του εκάστοτε τόπου, είτε στην Κρήτη, είτε στην Κωνσταντινούπολη. .. Θέλω ως αναγνώστη να σε κάνω συνοδοιπόρο. Να σε πιάσω από το χέρι και να πάμε να δεις αυτά που βλέπω εγώ. Η ιστορία ξεκινά στο σήμερα, όταν ένας συντηρητής έργων τέχνης ανακαλύπτει σε ένα μοναστήρι μια εικόνα, η οποία κανονικά δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί. Ο ίδιος, ψάχνοντας να βρει τον αγιογράφο του αριστουργήματος, καταλήγει στη Σμύρνη, όπου εκεί ξεκινά να ξετυλίγεται το κουβάρι.
Διαβάζοντας το βιβλίο, αγάπησα τον ήρωα και, δεν ξέρω αναρωτήθηκε αν ίσως δεν τιμωρούνται αρκετά, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, όσοι τον πίκραναν…
Στην ουσία ο καθένας παίρνει αυτό που του αξίζει και τελικά τιμωρούνται. Γενικότερα, στα βιβλία μου δεν αφήνω τα πράγματα να είναι «μετέωρα». Για μένα η ιστορία του Ιωάννη δεν θα μπορούσε να έχει διαφορετικό τέλος, όπως και η ιστορία του Χριστού. Αν άλλαζε το τέλος του Χριστού, θα άλλαζε και η ιστορία της ανθρωπότητας. Έτσι, αν άλλαζα το τέλος του βιβλίου μου θα άλλαζε όλη η ιστορία.
Θα ήθελα να σε ρωτήσω και για τον «Σασμό», καθώς όλα πήγαν πολύ καλά και σχετικά με το βιβλίο, αλλά και σε ότι αφορά στη μεταφορά του στην τηλεόραση ;
Το σίριαλ είναι διαφορετικό από το βιβλίο. Το βιβλίο είναι κομμάτι της ψυχής μου και το έχει αγαπήσει το κοινό, και τους ευχαριστώ γι’ αυτό, όπως και για τα μηνύματα που μου στέλνουν. Το κοινό «αγκαλιάζει» τα βιβλία μου, «αγκαλιάζει» την τέχνη μου και μου δίνει την δύναμη να πάω παρακάτω.
Γίνονται κι άλλες συζητήσεις για αξιοποίηση βιβλίων σου;
Πέρυσι είχαμε υπογράψει με την εταιρεία παραγωγής, εκτός από τον «Σασμό» που προχώρησε, άλλα τρία βιβλία μου με σκοπό να γίνουν και αυτά σίριαλ. Ωστόσο, παράλληλα ήρθαν νέες προτάσεις σχετικά με τα βιβλία μου, αλλά δεν μπορώ ακόμα να ανακοινώσω τίποτα.