«Να λυπάσαι όσους δεν ονειρεύονται …» έγραψε ο Νίκος Καββαδίας, οι στίχοι του οποίου ερμηνεύτηκαν και μελοποιήθηκαν από τον μεγίστης καλλιτεχνικής αξίας Θάνο Μικρούτσικο, με τον αγαπημένο καλλιτέχνη να γίνεται ένα με τον ποιητή. Αυτή η πνευματική και καλλιτεχνική ένωση, που έλαβε χώρα πριν μερικά χρόνια στον «Σταυρό του Νότου», σκηνοθετήθηκε και καταγράφηκε από τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη και έρχεται να μας μαγέψει σε έξι online παραστάσεις στις 20, 21, 26, 27, 28 Φεβρουαρίου & 1 Μαρτίου 2021. Ο Θέμης Μουμουλίδης, ο οποίος κουβαλά πάντα μαζί του τον Βόλο, καθώς υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ στην καλλιτεχνική του ακμή, μίλησε στο «Ράδιο ΕΝΑ» και στον Ηλία Κουτσερή , τόσο για την παράσταση, όσο και για την εικόνα που έχει από την κοινωνία και την εξέλιξή της την επόμενη ημέρα, μετά την πανδημία. Την επόμενη ημέρα της πανδημίας θα τίθεται καθημερινά το ερώτημα «με τον άνθρωπο ή με το χρήμα;» λέει ο σκηνοθέτης και αναλύει τη σκέψη του για τη νέα πραγματικότητα που έχει έρθει, αλλά κανείς δεν μπορεί να αντιληφθεί.
«Δεμένος» νομίζω με τον Βόλο, καθώς βρεθήκατε και στο ΔΗΠΕΘΕ την περίοδο 1995-1999…
Ο Βόλος είναι κατά κάποιο τρόπο πατρίδα μου, έχω φίλους, αγαπημένους ανθρώπους και ήταν και τέσσερα όμορφα και παραγωγικά χρόνια στο ΔΗΠΕΘΕ.
Έρχεστε στην πόλη μας; Την επισκέπτεστε;
Έρχομαι τουλάχιστον μία με δύο φορές τον χρόνο. Είναι ένας αγαπημένος προορισμός, τώρα όμως με τον κορωνοϊό …ούτε λόγος για μετακινήσεις.
Είστε απ΄τους ανθρώπους πάντως, που στηρίζετε τον θεσμό των ΔΗΠΕΘΕ. Εργαστήκατε σ’ αυτό και αντιλαμβάνεστε πως και η περιφέρεια έχει ανάγκη από πολιτισμό…
Έχω μιλήσει ιδιαίτερα για την περιφέρεια και τον ρόλο που μπορεί να παίξει, όμως το ζήτημα είναι να προκύψουν και αντίστοιχες πολιτικές, όχι μόνο από αυτή την κυβέρνηση αλλά και από την προηγούμενη στην οποία συμμετείχα. Γενικά η περιφέρεια είναι αδικημένη, όπως και ο πολιτισμός. Είμαστε πάρα πολύ πίσω. Εάν θέλουμε να θεωρούμαστε μία σύγχρονη κοινωνία, θα πρέπει να διεκδικούμε τα αυτονόητα, γιατί σε λίγο θα φτάσουμε να είναι στα μεγάλα αστικά κέντρα το 80% του πληθυσμού κι αυτό δεν θα είναι καλό. Με κάποιο τρόπο η ελληνική περιφέρεια ερημώνει, ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Θα πρέπει να αναπτύσσεται και να γίνει αυτή το κέντρο, όπως συμβαίνει σε μία σύγχρονη κοινωνία.
Είναι μία μεγάλη συζήτηση που κάποια στιγμή πρέπει να γίνει αντιληπτή. Δυστυχώς αισθάνομαι ότι τρέχουμε με κεκτημένη ταχύτητα και το πολιτικό μας σύστημα και η ζωή μας και δεν προλαβαίνουμε να δούμε τα ουσιαστικά. Η περιφέρεια για μένα είναι το ουσιαστικό.
Με την καραντίνα και το καθεστώς του εγκλεισμού μας, τι συνθήκες δημιουργήθηκαν για το θέατρο;
Το θέατρο στις 12 Μαρτίου θα κλείσει έναν χρόνο πραγματικής απραξίας. Το δύσκολο και το σημαντικό σε αυτή τη συζήτηση είναι ότι και η επόμενη μέρα θα είναι πολύ δύσκολη για το θέατρο και δυστυχώς δεν έχει ενισχυθεί από πολιτικές που μπορούν και να το στηρίξουν για να επιβιώσει. Η επόμενη ημέρα, πιστεύω θα είναι πολύ διαφορετική, πολύ δυσκολότερη, υπάρχει και το θέμα του πληθωρισμού, ότι υπάρχει μεγάλη προσφορά και περιορισμένη ζήτηση.
Θα έχουμε μία καινούργια πραγματικότητα, όχι όμως μόνο στο θέατρο, αλλά στο σύνολο των παραστατικών τεχνών, αλλά εάν δεν υπάρξουν ουσιαστικές πολιτικές νομίζω στο σύνολο της κοινωνίας θα έχουμε μία καινούργια πραγματικότητα.
Δεν το καταλαβαίνουμε ακόμη γιατί είναι άλλες οι προτεραιότητες και είναι λογικό γιατί ο εγκλεισμός δημιουργεί και άλλες παρενέργειες και στις προσωπικότητες και στις συμπεριφορές αλλά την επόμενη ημέρα πρέπει να γίνει μεγάλη συζήτηση όχι μόνο για το θέατρο αλλά για το σύνολο της κοινωνίας.
Τρόποι όμως βρίσκονται, όπως για την μετάδοση παραστάσεων σαν αυτή που σκηνοθετήσατε, το «Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου», που θα προβληθεί μέσω streaming
Πρόκειται για την πρωτότυπη παράταση που στήσαμε με τη συνεργασία του Θάνου Μικρούτσικου. Ήταν ένα σχέδιο αρκετών χρόνων που προλάβαμε και το κάναμε το 2016-2017. Είναι στην πραγματικότητα ο τρόπος που εγώ είδα τα τραγούδια μέσα από τη ζωή και το έργο του Καββαδία. Είναι μία παράσταση σε μεγάλο ποσοστό βιογραφικό σε ότι αφορά τον Καββαδία, αλλά έχει και τις φαντασιακές προεκτάσεις της σε ότι αφορά τις επιρροές του Καββαδία.
Το θέμα είναι ο Καββαδίας και οι εξαιρετικές μουσικές του Θάνου και νομίζω ότι στις 2,5 ώρες που θα παρακολουθήσει ο θεατής θα έχει μία πολύ σημαντική εμπειρία. Η παράσταση έχει κινηματογραφηθεί με έναν εξαιρετικό τρόπο, ο θεατής ακούει έναν τέλειο ήχο , ακούει μια ορχήστρα που τα πάντα είναι επεξεργασμένα και προσωπικά ως επικεφαλής αυτής της ομάδας, είμαι περήφανος γι’ αυτό που παραδίδω. Ο Θάνος παίζει στην σκηνή έναν ρόλο και είναι μια παράσταση που θα τη βγάζαμε έτσι κι αλλιώς για να τη δει ο κόσμος. Είναι μία παράσταση που δεν μπορεί ποτέ να επαναληφθεί, οπότε έχει κάθε λόγο ύπαρξης και να έρθει σε επικοινωνία με ένα πλατύ κοινό στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, γιατί απ΄ ότι βλέπω κι εκεί έχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον.
Είναι αλήθεια, ότι και με τη συμμετοχή τόσων καλλιτεχνών, είναι μία μεγάλη μουσικοθεατρική παράσταση…
Είναι μια παράσταση με 40 καλλιτέχνες επί σκηνής. Δέκα μουσικοί και 30 ηθοποιοί, τραγουδιστές, χορευτές, πολύ σημαντικά ονόματα, με πολύ καλούς πρωταγωνιστές όπως ο Μάινας, ο Ζαλμάς, η Μουτάφη, τραγουδά η Αντωνοπούλου κ.α. Είναι μια δουλειά που είμαστε πολύ περήφανοι γι’ αυτή, είμαστε πολύ καλά με τον εαυτό μας σε δύσκολες εποχές και με χαρά βλέπω ότι έχει μεγάλη ζήτηση η προβολή της μέσω streaming.
Πόσο δύσκολο είναι να αναλαμβάνει κανείς τέτοιου είδους παραστάσεις; Είχατε κάνει στο παρελθόν και για τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Ιάκωβο Καμπανέλλη καθώς και άλλες παραγωγές
Εγώ αγαπώ πολύ τις βιογραφίες και τα μεγάλα σύνολα. Και η παράσταση που κάναμε του Ιάκωβου Καμπανέλλη με ένα μεγάλο συμφωνικό σύνολο και 40 ηθοποιούς στο θέατρο badminton, αλλά και το «Ποιος τη ζωή μου», για τη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη το 201 μαζί με τον Καββαδία, αποτελούν μία τριλογία που για μένα ήταν ένας στόχος. Χαίρομαι που κατάφερα και τον ολοκλήρωσα σε διάστημα 5 ετών και υπάρχει και ένα κόστος οικονομικό, γιατί κανείς δεν αναλαμβάνει να κάνει τέτοιες παραγωγές. Ευτυχώς έχουν γίνει αυτές οι παραγωγές, είναι μια σπουδαία τρολογία και είναι καταγεγραμμένο το υλικό.
Ποια είναι η γνώμη σας για τα όσα ακούγονται για τον καλλιτεχνικό χώρο αυτή την περίοδο, με τις καταγγελίες για παρενοχλήσεις και κακοποιήσεις;
Είναι λυπηρό και εφιαλτικό αυτό που συμβαίνει. Δυστυχώς δεν υπήρξε ο δημόσιος λόγος έγκαιρα. Είναι κάτι που συμβαίνει στο σύνολο της κοινωνίας και σε όλους τους χώρους και πιστεύω ότι η συγκεκριμένη συζήτηση θα οδηγήσει μόνο σε καλό το σύνολο τη ελληνικής κοινωνίας και βέβαια το σύνολο του ελληνικού θεάτρου. Δυστυχώς υπάρχουν θύτες, συνάδελφοί μας. Από κει και πέρα νομίζω ότι η κίνηση που γίνεται έχει μόνο θετικά αποτελέσματα.
Διατελέσατε Βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει ακόμη η αγάπη, αυτό το… «μικρόβιο» της πολιτικής μέσα σας;
Όσοι με γνωρίζουν, ξέρουν ότι είμαι πολιτικά ενεργός από τα 15 μου χρόνια. Ενεργός πολιτικά θα παραμείνω γιατί θεωρώ ότι αυτό οφείλει να κάνει κάθε πολίτης. Εγώ το προχώρησα και πήγα λίγο παραπέρα, πολιτεύτηκα κι εκλέχθηκα. Είναι πάντα μέσα στις ανάγκες μου η συμμετοχή στα κοινά με οποιονδήποτε τρόπο. Δεν έχει σημασία εάν θα είμαι Βουλευτής ή ένας απλός στρατιώτης μιας προσπάθειας. Θεωρώ όμως ότι θα προκύψει μία συζήτηση, η οποία θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και καιρό, θα το δούμε και την επόμενη μέρα της πανδημίας, ότι θα τίθεται ένα ερώτημα «με τον άνθρωπο ή με το χρήμα;». Αυτό το ερώτημα θα πρέπει να απαντιέται καθημερινά. Καταλαβαίνουμε τον ρόλο που θα παίξει η έννοια κεφάλαιο, το παγκόσμιο χρήμα μαζεύεται σε ολοένα και λιγότερα χέρια κι αυτό είναι ανησυχητικό, η τεχνολογία δεν χρησιμοποιείται πάντα υπέρ της κοινωνίας. Είναι μία διλημματική δημοκρατική συνθήκη αυτή που ζούμε καθώς στην πραγματικότητα δεν έχουμε δημοκρατία . Είναι μία μεγάλη συζήτηση κι εγώ αισθάνομαι ισόβιος παρών σ’ αυτή τη συζήτηση μέσα από οποιονδήποτε ρόλο επιλέγεται κάθε στιγμή, γιατί εάν σταματήσουν να υπάρχουν φωνές και ξαναγυρίσουμε στη σιωπή θα είμαστε ως κοινωνία εξαιρετικά χαμένη. Αυτό δεν σημαίνει πως η άποψη η δική μου διεκδικεί το απόλυτο, είναι στο πλαίσιο μιας συζήτησης, ενός διαλόγου που οφείλει να γίνεται μεταξύ των μελών μιας κοινωνίας. Πάντως το δίλημμα με το χρήμα ή με τον άνθρωπο τίθεται και το βλέπουμε καθημερινά, η ανεργία θα είναι τεράστια την επομένη της πανδημίας με επιχείρημα την πανδημία. Στο μικρό επιχειρηματικό τομέα θα υπάρχουν πολύ σοβαροί κλυδωνισμοί κι αυτά δεν μπορεί να μας διαφεύγουν και να μην παρακολουθούμε ως ενεργοί πολίτες τους λόγους για τους οποίους οδηγούμαστε σε τέτοια αδιέξοδα.
Για παράδειγμα δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο η παγκόσμια κοινωνία , εν προκειμένω η ευρωπαϊκή κοινωνία θα πρέπει να υποστεί οποιαδήποτε ζημιά από μία πανδημία για την οποία δεν ευθύνεται απολύτως κανείς. Δεν καταλαβαίνω τι είναι αυτό που εμποδίζει την ευρωπαϊκή πολιτική να αναλάβει η Ε.Ε. όλο το κόστος της ζημιάς.
Δεν θα έπρεπε η ευρωπαϊκή κοινωνία να είχε την αγωνία της επόμενης ημέρας, θα έπρεπε στη χειρότερη περίπτωση να συνεχίζαμε από κει που ξεκινήσαμε πριν την πανδημία, όχι εκεί που σταματάει. Είναι άδικο γιατί όλο αυτό έχει αλλάξει τους συσχετισμούς. Πέντε εταιρείες έχουν καταφέρει παγκοσμίως να μαζέψουν πόσα δισεκατομμύρια τζίρο, μέσα στο ένα τρίμηνο εγκλεισμού. Αυτές είναι αυτονόητες σκέψεις. Δεν μπορεί κανείς να επιτρέπει στον οποιονδήποτε να θησαυρίζει σε περίοδο που οι υπόλοιποι συντηρούνται με επιδόματα. Αυτό είναι θέμα μιας γενικότερης πολιτικής, δεν είναι θέμα αντιπολίτευσης μιας κυβέρνησης, είναι όμως ένας αντίλογος πάνω σε μια φωνή, μια πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι. Η Ε.Ε. αφού κατάγεται και από την εποχή του Διαφωτισμού και της Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων νομίζω ότι αυτονόητα αυτό θα έπρεπε να υιοθετεί ή οι πολιτικες δυνάμεις, οι κοινωνίες, οι χώρες αυτό θα έπρεπε να διεκδικούν, όχι να σκεφτόμαστε εάν έχουν ή όχι χρήματα για τα επόμενα επιδόματα, γιατί θεωρώ ότι είναι και ταπεινωτικό.
