Εγκαινιάζουμε την νέα χρονιά της εκπομπής «Βιβλίο και Πολιτισμός» που επιμελείται και παρουσιάζει η Σοφία Νικολάου με μια επιστολική κομεντί της Μαριέλ Νικόδημος «40 γράμματα πένθους», που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Εξάντας. Το βιβλίο αν και είναι το πρώτο μιας συγγραφέως που το Μαριέλ Νικόδημος είναι ψευδώνυμο καθώς το επιστολικό μυθιστόρημα διέπεται από κανόνες, και ένας από αυτούς είναι και η ανωνυμία του δημιουργού, φαίνεται να γνωρίζει σε βάθος το είδος και να το υπηρετεί με εντιμότητα και αυτοσαρκασμό. Μετά τη δραματική διάλυση μιας παθιασμένης σχέσης, το τέλος της οποίας δεν ήταν προδιαγεγραμμένο, μετά από μια ξαφνική δήλωση εγκατάλειψης που γίνεται μέσω τηλεφώνων και Διαδικτύου Εκείνη, που δεν είχε δει την αυλαία να πέφτει, αδυνατεί να το αποδεχτεί. Μοναδική της διέξοδος, η αποδόμηση του γεγονότος και το γρήγορο «χτίσιμο» μιας μυθιστορηματικής εκδοχής πάνω στα απομεινάρια του συναισθηματικού σεισμού.
Η συγγραφέας μας παρουσιάζει την πολυδύναμη μυστική λειτουργία του έρωτα μέσα από την οποία οδηγούμαστε στην θέαση του υπέρτατου κάλλους (την έβλεπε ως νεράιδα στην αρχή της σχέσης). Όμως ο Έρωτας παιδί του Πόρου και της Πενίας βρίσκεται πάντα σε ένα «μεταξύ». Στο μέσον της πληρότητας και της αυτάρκειας του όντος που ταυτίζεται με τη σοφία του υπερβατικού κενού και την επίπεδη σιωπή της μωρίας και της πλήρους έλλειψης συνειδητοποίησης, ίδιον των ανόητων υπάρξεων στη συγκεκριμένη περίπτωση της κοπέλας . Μέσα από το προσωπικό ερωτικό δράμα ή μελόδραμα όπως αρέσκεται η συγγραφέας να το αποκαλεί μια που στην προσπάθεια της να εξηγήσει τη συμπεριφορά της φίλης της που στην ουσία εκπορνεύεται έχουμε την ακροβασία του πάσχοντος εκστατική μορφή προς το υπερβατικό προς την πλήρωση την οποία σπεύδει να επιτύχει μέσα από τη λογοτεχνική ακροβασία από την οποία διέπονται τα γράμματα καθώς τείνει να υπερβεί τον εαυτό της και να ανάγει την όλη αναζήτηση της, το γιατί της σε οντολογική πλήρωση αναζητώντας το νόημα στη γαλλική κυρίως λογοτεχνία, αλλά ενίοτε και στον Σαίξπηρ και στον Μπέκετ και σε Έλληνες ποιητές Εγγονόπουλο, . Με όχημα το λόγο ακριβώς όπως και στην αρχαία σκέψη ο λόγος έχει μια ιδιότυπη διάσταση έτσι ακριβώς και στα 40 γράμματα πένθους ο λόγος είναι εκείνος που συνέχει και συγκρατεί τον κόσμο που δημιουργεί η συγγραφέας Μάριελ Νικόδημος. Ο λέξεις έχουν λοιπόν μια διάσταση ιερή και μεταφυσική στο κείμενο. Έναντι της φθοράς και της συνεχούς αλλαγής του γίγνεσθαι που εκφράζει ο κόσμος των 2 πρωταγωνιστών οι λέξεις προβάλλουν ως η υπερβατική εκείνη αρχή που ίσταται επέκεινα αλλά και υπόκειται σε όλα τα στοιχεία της φθοράς της σχέσης. Η συγγραφέας ξορκίζει το χωρισμό μέσα από την τέχνη αλλά κυρίως το θέατρο, και μάλιστα εκείνο της ωμότητας του Antonin Artaud, η Μαριέλ Νικοδήμος μεταγράφει σε λέξεις το ερωτικό πένθος που η εικονική πραγματικότητα τείνει, σήμερα, να ευτελίσει, όπως και κάθε ανθρώπινο συναίσθημα. Η επιβίωση οφείλεται στον Λόγο, ένας λόγος σκληρός, αμείλικτος, οργισμένος. Λογοτεχνία, μουσική ζωγραφική παρελαύνουν στις σελίδες του τόσο οικεία και με τέτοιο τρόπο που το μυθιστόρημα διαβάζετε απνευστί στην κυριολεξία.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής θα παρουσιάσουμε τις δυο ποιητικές συλλογές του Λάζαρου Γαϊτάνη «Αρχαίων Φωτοσκιάσεις» και «Θωριές σε φόντο γκρίζο», τέως Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, που θα παρουσιαστούν στην Εξωραϊστική Λέσχη Βόλου την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2020 στις 19:00. Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση θα πάρουν στα χέρια τους ένα καλαίσθητο βιβλίο, με δύο εξώφυλλα, για την έκδοση του οποίου συνεργάστηκαν ο Δικηγορικός Σύλλογος Βόλου και η Μαγνήτων Κιβωτός, κάνοντας το πρώτο τους εκδοτικό βήμα στα μονοπάτια της ποίησης.
Αντικείμενο των 79 συνολικά ποιημάτων η ιστορία: Η αρχαία στην πρώτη συλλογή, η σύγχρονη στη δεύτερη. Υποκείμενα οι άνθρωποι. Οι επώνυμοι της αρχαιότητας από τη μία μεριά, οι ανώνυμοι άνθρωποι στις γκρίζες μέρες του 20ου και 21ου αιώνα από την άλλη. Σε κάθε ποίημα η ιστορική καταγραφή του γεγονότος προηγείται. Το ποίημα ακολουθεί. Έτσι ο αναγνώστης αντιμετωπίζει με πιο οικείο τρόπο τους πρωταγωνιστές των ποιημάτων.
