Αυτό το Σάββατο στην εκπομπή «Βιβλίο και Πολιτισμός» του ράδιο Ένα 102,5 που επιμελείται και παρουσιάζει η Σοφία Νικολάου στις 10:15 θα μιλήσουμε για το βιβλίο του Anton Beraber “Η μεγάλη Ιδέα” που κυκλοφορεί από τις εκ. Πόλις, σε μετάφραση Αλεξάνδρας Κωσταράκου. Καθώς φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή μοιάζει ενδιαφέρον να διαβάσουμε ένα βιβλίο που αναφέρεται στην Μικρασιατική Καταστροφή μέσα από τα μάτια ενός Γάλλου συγγραφέα που μάλιστα είναι φιλόλογος με γνώση αρχαίων ελληνικών και είναι το πρώτο του μυθιστόρημα βραβευμένο με 2 ήδη βραβεία. Ανάμεσα στο 1967 και το 1987 ένας ακαδημαϊκός, με αφορμή μια διατριβή, αναζητά μαρτυρίες για τον Σαούλ Καλογιάννη (ίσως η επιλογή του επιθέτου δεν είναι τυχαία καθώς Καλογιάννης είναι το ψευδώνυμο του πρωταγωνιστή του Στρατή Τσίρκα στην τριλογία του Ακυβέρνητες Πολιτείες. Άλλωστε ο συγγραφέας ζει στην Αίγυπτο και είναι βαθύς γνώστης της ελληνικής γραμματείας) και το τι απέγινε. Η ιστορία ξεκινά στον ελληνοτουρκικό πόλεμο 1919-1922, που η ελληνική πλευρά βίωσε ως αναβίωση της «Μεγάλης Ιδέας» πριν καταλήξει στην καταστροφή των Μικρασιατικών Ακτών, την πυρπόληση της Σμύρνης και τις χαμένες πατρίδες. Ο ηττημένος και λιποτάκτης, χαρισματικός και σιωπηλός, ηγέτης μιας ομάδας μαχόμενων, ο Σαούλ Καλογιάννης –όνομα ήρωα καθόλου τυχαίο όπως σας είπα, ο ήρωας λοιπόν του βιβλίου, τρέχει χωρίς να εξαντληθεί ποτέ. Από τη φλεγόμενη Σμύρνη ως την ακραία καπιταλιστική Νέα Υόρκη, μεταμορφώνεται σε έναν άπιαστο Οδυσσέας που κρατά τον αναγνώστη μαγεμένο.
Ένα κομμάτι που με τράβηξε στο βιβλίο και σχετίζεται με την έρευνα που πραγματοποιώ για το λογοτεχνικό μύθο είναι οι σαφείς αναφορές στην ομηρική Οδύσσεια, ενώ συνομιλεί ενίοτε με τον Σελίν και τις δικές του πολεμικές περιγραφές, διασχίζοντας πότε πότε στην υπαρξιακή κόλαση του Δάντη, δημιουργεί ένα πρωτότυπο λογοτεχνικό σύμπαν που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ποιος είναι ο Σαούλ Καλογιάννης; Ένα μυστήριο. Είναι ήρωας, λιποτάκτης ή χίμαιρα; Δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Ο καθένας έχει την εκδοχή του, την ιστορία του. Σε μια εξαιρετικά θλιβερή μάχη, έσωσε μια χούφτα στρατιώτες από τον τουρκικό στρατό, οδηγώντας τους σε μια βάρκα. Τι συνέβη μετά στον Καλογιάννη και στους συντρόφους του είναι άγνωστο κι έτσι όπως ο Τηλέμαχος αναζητά τα ίχνη του πατέρα του έτσι και ο φοιτητής του διδακτορικού αναζητεί τον Καλογιάννη.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής θα μιλήσουμε για το βιβλίο του Fredrik Winter “ο Ασβός”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάκτος σε μετάφραση Δέσποινας Κανελλοπούλου. Ο Γουΐντερ ζει στο Γκέντενμποργκ της Σουηδίας, είναι δικηγόρος με εξειδίκευση στα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Στον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται με το μεγάλο πάθος του τη συγγραφή. Ο Ασβός είναι ένα εξαιρετικό ψυχολογικό θρίλερ που θα σας καθηλώσει. Ένας κατά συρροή δολοφόνος με το παρωνύμι Ασβός σκοτώνει μια φορά το χρόνο τη νύχτα της 6ης Νοεμβρίου. Εισβάλλει από το πάτωμα του υπογείου στα σπίτια των υποψήφιων θυμάτων και εξαφανίζεται χωρίς να αφήσει ίχνη. Ενώ ένα πρωί μια εκδότρια η Άνικα Γκράνλουτ που κινδυνεύει με πτώχευση βρίσκει ένα χειρόγραφο με τίτλο «Είμαι ο Ασβός» και βλέπει σ’ αυτό την ευκαιρία να σώσει τον εκδοτικό της. Ποιος είναι ο Ασβός; Τι ελλοχεύει κάτω από το έδαφος; Ποιος έγραψε το βιβλίο; Ποια τα τραύματα της Άνικα;
