Το αριστούργημα του Άρθουρ Μίλερ «Ο Θάνατος του Εμποράκου», σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη και με πρωταγωνιστή τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη στον ρόλο του Γουίλι Λόμαν, κάνει στάση απόψε στον Βόλο και φέρνει μαζί του ένα φορτίο συγκίνησης, προβληματισμού και καθαρτικής τέχνης. Ο ίδιος ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης, σε μια βαθιά και στοχαστική εξομολόγηση στον Ηλία Κουτσερή και το «Ράδιο Ένα 102,5», αναφέρεται όχι μόνο στην ουσία του έργου και στις κοινωνικές του προεκτάσεις, αλλά και στη σημασία του Βόλου ως πολιτιστικού σταθμού, που τιμά και στηρίζει με συνέπεια το ποιοτικό θέατρο.
Ο Βόλος, μια σταθερή αγκαλιά για το καλό θέατρο
«Ο Βόλος είναι καθιερωμένος σταθμός στις θεατρικές μας περιοδείες, εδώ και πάρα πολλά χρόνια», σημειώνει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης. Δεν είναι απλώς άλλη μια πόλη στην καλοκαιρινή διαδρομή• είναι μια πόλη που, όπως λέει, διαθέτει ένα εξαιρετικό κοινό και ένα πανέμορφο θερινό θέατρο, που κρατά ζωντανή την επαφή με την τέχνη. Η φετινή παρουσία του «Θανάτου του Εμποράκου» στο Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» δεν είναι απλώς μια παράσταση —είναι μια συνάντηση με ένα κοινό που ξέρει να ακούει, να νιώθει και να προβληματίζεται.
Το έργο που αφυπνίζει το συναίσθημα
Το έργο του Άρθουρ Μίλερ μοιάζει πιο σύγχρονο από ποτέ. «Το έργο αφυπνίζει το συναίσθημα, που σήμερα έχει σχεδόν παγώσει», εξηγεί ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης. «Μιλά για το καπιταλιστικό σύστημα και τις ψεύτικες ανάγκες και τα όνειρα που μας καλλιεργεί. Και όλα αυτά, ενώ οι άνθρωποι παλεύουν απλώς για την οικονομική διαχείριση της οικογένειας».
Ο Γουίλι Λόμαν, ο χαρακτήρας που ενσαρκώνει, είναι ένας άνθρωπος που παραδόθηκε στις ψευδαισθήσεις του συστήματος. Πίστεψε ότι η δόξα, τα πλούτη και η αναγνώριση είναι θέμα επιμονής και ότι όλα κάποτε θα του ανήκουν. Στο τέλος, διαψεύδεται σκληρά και απομένει μόνος, εγκαταλελειμμένος από έναν κόσμο που δεν έχει πια καμία ανάγκη την ύπαρξή του. «Είναι σαν να σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν», λέει χαρακτηριστικά ο ηθοποιός.
Η κοινωνία που ξεχνά και η τέχνη που θυμίζει
Για τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη, η ρίζα πολλών προβλημάτων βρίσκεται στη λήθη. «Οι άνθρωποι ξεχνούν πολύ εύκολα γιατί είμαστε ανιστόρητοι. Αν γυρίσουμε πίσω, θα δούμε πως όλα έχουν ξανασυμβεί. Αλλά δεν διδασκόμαστε γιατί δεν γνωρίζουμε», τονίζει. Από τα παιδικά μας χρόνια, όπως λέει, μας μαθαίνουν να κυνηγάμε ξένα όνειρα – άπιαστα, ανέφικτα, και ταυτόχρονα εξυπηρετικά για ένα σύστημα που θέλει τους ανθρώπους διαρκώς φοβισμένους και σε αγωνία.
Η άνοια, η πάθηση και η ποίηση της ερμηνείας
Από την αρχή του έργου, ο Γουίλι βρίσκεται στα πρόθυρα της άνοιας. Συνομιλεί με τον νεκρό αδελφό του, θυμίζοντας σχεδόν… Άμλετ. «Έτσι κατάλαβα ότι αυτός ο άνθρωπος κουβαλά κάτι νοσηρό. Στην αρχή παρεξηγείται. Μετά όμως καταλαβαίνεις ότι έχει μια πάθηση. Εκεί πάτησα για να τον ερμηνεύσω», λέει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης.
Και καταλήγει με κάτι πολύτιμο: «Το θέατρο είναι ποίηση. Ακόμα και μέσα από μια τραγική κατάσταση, προσφέρουμε στο κοινό ποίηση. Και αυτό είναι που λυγίζει τις ψυχές και τις μαλακώνει. Η τέχνη είναι η αντιβίωση στη ζωή που ζούμε. Γι’ αυτό και η παράσταση αυτή μιλά κατευθείαν στην καρδιά – των γονιών, των παιδιών, όλων. Έχει συμβεί να μας σταματούν στον δρόμο και να συζητάμε μετά από μια εβδομάδα, γι’ αυτά που είδαν επί σκηνής».
Όπως μας θυμίζει ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης, η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανάγκη. Είναι ο καθρέφτης μας. Και πάνω στη σκηνή, οι σιωπές και οι κραυγές του Γουίλι Λόμαν ίσως μας πουν επιτέλους την αλήθεια που έχουμε ξεχάσει.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Μαριάνθη Λίκαϊ
