To Εθνικό Ίδρυμα Έρευνας και Τεχνολογίας ανακοίνωσε την επίσημη είσοδο του υπερυπολογιστή που θα εξυπηρετεί ερευνητικούς και ακαδημαϊκούς φορείς στην Ελλάδα στην λίστα των 500 ισχυρότερων υπερυπολογιστών στον κόσμο. Ο ARIS επιτυγχάνει την εκτέλεση 169,7 τρισεκατομμυρίων πράξεων κινητής υποδιαστολής σύμφωνα με το benchmark Linpack -όταν η μέγιστη θεωρητική επίδοσή του ήταν 190,6TFops-, γεγονός που τον κατατάσσει στην 468η θέση της λίστας, πολύ χαμηλότερα απ’ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
O ARIS είναι κατασκευασμένος από την ΙΒΜ, έχει 8.520 πυρήνες Intel Xeon E5-2680v2 στα 2,8GHz, μνήμη 27.264GB, εσωτερική διασύνδεση μέσω Infiniband FDR14, καταναλώνει 154kW (όσο 26-51 αμερικανικές κατοικίες, ερμηνεύει ο Wolfram Alpha) και τρέχει Linux.
Πριν ανακοινωθεί η σημαντικά καθυστερημένη ολοκλήρωση της εγκατάστασής του στο Μαρούσι, ο νεοβαπτισθείς ARIS υπολογιζόταν ότι θα βρισκόταν τουλάχιστον 100 θέσεις υψηλότερα αν και με, πάντα θεωρητικά, λιγότερα -180- TFlops. Εντούτοις, η πτώση του ήταν -και παραμένει- αναμενόμενη καθώς χώρες ανά τον κόσμο επενδύουν στην ανάπτυξη υπερυπολογιστικής υποδομής.
Απευθυνθήκαμε στο Εθνικό Ίδρυμα Έρευνας και Τεχνολογίας για μια εξήγηση για την διαφορά της αρχικής εκτίμησης από την τελική θέση που κατέλαβε το IBM HPC για την Ελλάδα. Η απάντηση ήρθε από την κα Δ. Κωτσοκάλη (PR Coordinator, ΕΔΕΤ): «Σύμφωνα με τις προηγούμενες ανακοινώσεις του ΕΔΕΤ, η εκτίμηση για την κατάταξη του ελληνικού HPC ήταν η 360η θέση (και 180TFlops). Στην σημερινή ανακοίνωση, βρισκόμαστε όπως άλλωστε αναμενόταν λόγω ισχυρότερων νεοεισερχομένων, στο τέλος της λίστας.
Όπως πολύ σωστά αναφέρετε, η θέση της κατάταξης που είχε ανακοινωθεί αφορά σε αρχική εκτίμηση και για τον λόγο αυτό δεν πρόκειται για μείωση θέσης. Οι εξελίξεις στον χώρο των υπολογιστικών υποδομών είναι ραγδαίες, και σήμερα ο υπερ-υπολογιστής ARIS είναι στη λίστα των 500 κορυφαίων πιο ισχυρών υπολογιστών παγκόσμια που αποτελεί σπουδαίο επίτευγμα για τα ελληνικά δεδομένα.»
Το Εθνικό Ίδρυμα Έρευνας και Τεχνολογίας ανακοινώνει τώρα πως όχι μόνο ο ARIS θα είναι σύντομα διαθέσιμος -τον Ιούνιο γινόταν λόγος για το φθινόπωρο του 2015 σε γενική χρήση. Επιπλέον, ανακοινώνει ότι μέσα στους επόμενους λιγοστούς μήνες που απομένουν μέχρι το τέλος του έτους, το HPC θα επεκταθεί και θα αναβαθμιστεί με επιπλέον υπολογιστικούς κόμβους και νέες υπολογιστικές δυνατότητες. «Η επέκταση αυτή αναμένεται να διπλασιάσει την υπολογιστική ισχύ του συστήματος και να διευρύνει το πεδίο εφαρμογών που θα μπορεί να ικανοποιήσει, καθιστώντας την ισχυρό εργαλείο στη διάθεση των επιστημόνων και των ερευνητών», αναφέρει η ανακοίνωση της 14ης Ιουλίου 2015.
Στο θέμα αυτό, η κα Δ.Κωτσοκάλη διευκρινίζει (επισημάνσεις από το tech.in.gr) πως «Στόχος της ΕΔΕΤ είναι να πρωτοπορεί στον χώρο των ηλεκτρονικών υποδομών. Προς στην κατεύθυνση αυτή αναβαθμίζει τις υποδομές που προσφέρει στην ελληνική ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα. Έτσι το σύστημα θα αναβαθμιστεί με επιπλέον υπολογιστικούς κόμβους καθώς και με νέες υπολογιστικές δυνατότητες, όπως επιταχυντές βασισμένους σε GPUs (Graphics Processing Units) και υποσυστήματα Intel Xeon Phi.
Ο επέκταση αυτή, με προϋπολογισμό 2,2 εκ ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, εντάσσεται στο έργο «PRACE-GR – Ανάπτυξη Εθνικής Υπερυπολογιστικής Υποδομής και Παροχής Συναφών Υπηρεσιών στην Ελληνική Ερευνητική και Ακαδημαϊκή Κοινότητα», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική», Άξονας Προτεραιότητας «03 – Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας της Καινοτομίας και της Ψηφιακής Σύγκλισης» και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).»
Ο κος B. Φλώρος (Project Manager – Research Infrastructures) σημειώνει πως «η προμήθεια και εγκατάσταση χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ / ΠΕΠ “Αττική” (όπως έχει αναφερθεί κατά καιρούς) ενώ η επέκταση από το ΕΣΠΑ / ΕΠ “Ψηφιακή Σύγκλιση”. Σκοπός της επέκτασης είναι να διευρυνθεί το φάσμα εφαρμογών που θα μπορεί να ικανοποιεί το υπάρχον σύστημα.»
Σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος, η κα Κωτσοκάλη απαντά πώς «εντός ημερών αναμένεται να ανοίξει για τις πρώτες εφαρμογές, ενώ το Σεπτέμβριο θα γίνει ανοιχτή πρόσκληση προς όλη την ερευνητική κοινότητα για προτάσεις εφαρμογών που θα πάρουν χρόνο εκτέλεσης στο σύστημα. Οι διαδικασίες πρόσβασης είναι διαθέσιμες εδώ:https://hpc.grnet.gr/access_policy/»
Στις αρχές Ιουνίου, ο επικεφαλής του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας και καθηγητής στο ΕΜΠ, κος Π.Τσανάκας εξέφρασε την πεποίθηση ότι, αυτή τη φορά, δεν ξοδέψαμε 3,2 εκατομμύρια ευρώ για το τίποτα, όπως συνέβη με ανάλογες επενδύσεις στο παρελθόν. Αυτή τη φορά, είπε μιλώντας στο 7ο συνέδριο Connected World, ο εθνικός υπερυπολογιστής θα εξυπηρετεί πραγματικές ανάγκες.
Ο εθνικός υπερυπολογιστής ξεκίνησε να λειτουργεί τον Ιούνιο και «σύντομα θα είναι διαθέσιμος σε όλους τους ερευνητές των πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των ερευνητικών κέντρων», για την υλοποίηση επιστημονικών και τεχνολογικών εφαρμογών μεγάλης κλίμακας. Το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της υποδομής και την υποστήριξη των χρηστών.
Ανανέωση: Το άρθρο αυτό ανανεώθηκε για να προστεθεί η απάντηση από τους εκπροσώπους του Εθνικού Ιδρύματος Έρευνας και Τεχνολογίας, σχετικά με την διαφορά της αρχικής εκτίμησης και της τελικής κατάταξης του εθνικού HPC στο Top500, την αναβάθμιση του HPC, τους σκοπούς, το κόστος και την πηγή της χρηματοδότησής του.
