Αυτοκίνητα και φορτηγά χωρίς οδηγό, αυτό-διαχειριζόμενοι στόλοι, smart containers, αυτόνομα ταξί και έξυπνες πόλεις, είναι κάποια μόνο από τα στοιχεία της πραγματικότητας που διαμορφώνεται για τον κλάδο των μεταφορών.
Στον ευρύτερο κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις με έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη για την βελτιστοποίηση της αυτόνομης οδήγησης. Ταυτόχρονα, νέοι ‘παίκτες’ διεκδικούν ηγετικό ρόλο στην αγορά, με την Uber να δοκιμάζει ήδη αυτόνομα ταξί, την Tesla να εξελίσσει περαιτέρω το σύστημα Autopilot και την Google να τρέχει προγράμματα ανάπτυξης αυτόνομων οχημάτων μέσω της θυγατρικής της Waymo.
Τα πρώτα βήματα για την μετάβαση στα αυτόνομα οχήματα έχουν ήδη γίνει: αυτοκίνητα με προηγμένα συστήματα που βοηθούν τον οδηγό να αποφύγει ατυχήματα και επικίνδυνες καταστάσεις (αυτόνομη πέδηση, αναγνώριση οδικών σημάτων, ενημέρωση για απόκλιση από την λωρίδα κυκλοφορίας κλπ.) είναι ήδη διαθέσιμα. Οι πρώτες μελέτες διαπιστώνουν σημαντική μείωση ατυχημάτων για τα μοντέλα με αυτό το τεχνολογικό πακέτο ενεργητικής ασφάλειας.
Στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, η τεχνολογία αυτόνομων οχημάτων θα φέρει ριζικές αλλαγές τόσο στο ίδιο το προϊόν – το όχημα — όσο και στο ευρύτερο οικοσύστημα:
– Το ενδιαφέρον του κοινού θα μετατοπιστεί από την ιδιοκτησία, στην χρήση του αυτοκινήτου on-demand – σαν υπηρεσία. Το κόστος χρήσης σε αυτή την περίπτωση θα είναι σημαντικά χαμηλότερο– λόγω της δυνατότητας αποτελεσματικότερης εκμετάλλευσης του οχήματος από την εταιρεία διαχείρισης. Σε συνδυασμό με την ευελιξία προγραμματισμού της καθημερινής μετακίνησης, το αυτοκίνητο ως υπηρεσία θα εδραιωθεί σταδιακά ως η προφανής επιλογή.
– Ο σχεδιασμός του αυτοκινήτου – και κυρίως το εσωτερικό του — θα αλλάξει δραστικά όσον αφορά στο design και στην λειτουργικότητά του: τα αυτοκίνητα, όπως τα γνωρίζαμε μέχρι τώρα, είχαν έναν ανυπέρβλητο σχεδιαστικό περιορισμό – όλα τα στοιχεία είχαν σαν σημείο αναφοράς το τιμόνι/ θέση οδήγησης, ενώ η εργονομία εστίαζε στον οδηγό.
Στην περίπτωση των πλήρως αυτόνομων οχημάτων (επιπέδου 5) αυτός ο περιορισμός απαλείφεται, επιτρέποντας τον ολοκληρωτικό επανασχεδιασμό του εσωτερικού του αυτοκινήτου: ο πίνακας ελέγχου δεν θα υπάρχει όπως τον γνωρίζουμε, ενώ τα καθίσματα θα μπορούν να έχουν εντελώς διαφορετική διάταξη. Το αυτοκίνητο θα έχει το δικό του digital assistant – ανάλογο των Siri, Cortana, Alexa και Google assistant. Οι μεγάλες επιφάνειες στο εσωτερικό του αυτοκινήτου θα προβάλουν πληροφορίες για την κατάσταση του οχήματος, χάρτες και δεδομένα για την εξέλιξη της διαδρομής, χρήσιμα στοιχεία για την περιοχή που βρίσκεται το όχημα ανά πάσα στιγμή, ή ακόμα και ψηφιακό περιεχόμενο (video, games, ενημερώσεις social media) που επιλέγεται (ή απλά προτιμάται) από τους επιβάτες.
Η έξυπνη διαφήμιση θα έχει σημαντικό ρόλο στις νέες εμπειρίες χρήστη που θα διαμορφωθούν για τα αυτόνομα οχήματα: το συνδεδεμένο αυτοκίνητο θα γνωρίζει τις προτιμήσεις και συνήθειες των επιβατών και σε συνδυασμό με τον προορισμό και άλλες παραμέτρους, θα προβάλει σχετικές ‘εμπειρίες’ διαφημιστικού χαρακτήρα (για παράδειγμα προβολή καταστημάτων στην περιοχή προορισμού με ειδικές προσφορές τις οποίες ο επιβάτης μπορεί να αποδεχτεί με απλές διαδικασίες – όπως με φωνητική επιβεβαίωση στον digital assistant του αυτοκινήτου).
– Transportation-as-a-Service
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα μέσων μεταφοράς που θα επιτρέπει στους χρήστες να σχεδιάζουν και εκτελούν σύνθετα σενάρια μετακίνησης. Ο χρήστης θα μπορεί να οργανώσει με απλές διαδικασίες ένα ταξίδι/ διαδρομή και να εκτελέσει το πλάνο με συντονισμό μέσω του έξυπνου κινητού. Το σύστημα αυτό — παρόλο που μπορεί να περιλαμβάνει όλα τα κλασσικά μέσα μεταφοράς – θα ωφεληθεί σημαντικά από τα πλήρως αυτόνομα οχήματα. Η έξυπνη διαχείριση του συστήματος, θα μπορεί να ελέγχει και να αναδιοργανώνει τον στόλο αυτόνομων οχημάτων με σκοπό την οργάνωση βέλτιστων διαδρομών για μεμονωμένους πελάτες ή ομάδες πελατών. Με τις λεγόμενες ride sharing υπηρεσίες, οι χρήστες μοιράζονται το όχημα, απολαμβάνοντας ασφαλείς και οικονομικότερες μεταφορές με αυτόνομα αυτοκίνητα που βελτιστοποιούν τη διαδρομή ενώ απλοποιούν και την όλη διαδικασία (αιτήματα, ειδοποιήσεις, πληρωμές, αξιολόγηση). Αυτή η προσέγγιση, θα είχε μεγάλες (θετικές) επιπτώσεις στο σύστημα συγκοινωνιών μεγάλων πόλεων –επίπεδο υπηρεσίας, κόστος λειτουργίας και διαχείριση πόρων.
– Οι Ασφαλιστικές εταιρείες οχημάτων θα υποστούν σημαντικές αλλαγές καθώς η (ρεαλιστική) ‘υπόσχεση’ των αυτόνομων οχημάτων είναι η ‘ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων’. Η προσαρμογή στην νέα πραγματικότητα θα είναι ιδιαίτερα απαιτητική, ιδίως με την συνύπαρξη αυτόνομων και ‘κανονικών’ οχημάτων στους δρόμους. Η μετάβαση στην νέα εποχή απαιτεί νέες διαδικασίες, νομική προσαρμογή, νέα μοντέλα εκτίμησης κινδύνου και νέα ασφαλιστικά προϊόντα. Σε περίπτωση ατυχήματος, τα έξυπνα οχήματα θα είναι σε θέση να συγκεντρώνουν και να αποστέλλουν σημαντικά δεδομένα για την κατάσταση του οχήματος, την πορεία και τις συνθήκες του ατυχήματος, επισπεύδοντας την διευθέτηση και τις σχετικές διαδικασίες – μία επιπλέον διάσταση αλλαγών για τις ασφαλιστικές εταιρείες.
– Εταιρείες μεταφορών
Tesla, Daimler Trucks, Uber και πολλές ακόμη εταιρείες –μεταξύ των οποίων και τεχνολογικά startups — εργάζονται πυρετωδώς για την ανάπτυξη αυτόνομων επαγγελματικών οχημάτων, με ήδη πολλά επιτυχημένα πειράματα και δοκιμαστικές διαδρομές. Ταυτόχρονα, εταιρείες όπως η Amazon αναπτύσσουν πρωτότυπες λύσεις για μεταφορές μικρών πακέτων με έξυπνα drones ή/και αυτόνομα οχήματα.
Οι αλλαγές στον κλάδο θα είναι εντυπωσιακές με ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων, σημαντικές μειώσεις λειτουργικού κόστους, και βελτίωση του επιπέδου υπηρεσίας. Την ίδια στιγμή, αναμένονται αυξημένα ποσοστά τεχνολογικής ανεργίας και κλυδωνισμοί από τις εταιρείες που δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν την τεχνολογική αυτή επανάσταση. Τα παραπάνω θα μεταβάλουν όχι μόνο τα σενάρια και συνήθειες μετακίνησης των πολιτών, άλλα και τους τρόπους με τους οποίους οργανώνονται και αναπτύσσονται οι πόλεις. Για παράδειγμα, οι ευκολότερες και οικονομικότερες μεταφορές πιθανότατα θα ευνοήσουν την αποκέντρωση – ιδίως αν ο χρόνος κατά την μετακίνηση με το αυτοκίνητο του μέλλοντος, μπορεί να είναι παραγωγικός (με συνδεσιμότητα και τα συστήματα επικοινωνίας ενός σύγχρονου γραφείου).
Γιώργος Κρασαδάκης
Technology Innovation Leader
https://www.linkedin.com/in/gkrasadakis/
Ο Γιώργος Κρασαδάκης είναι Product Architect με εκτενή εμπειρία στην ανάπτυξη προϊόντων λογισμικού και τον σχεδιασμό προγραμμάτων καινοτομίας για εταιρίες τεχνολογίας. Ιδρυτής τριών τεχνολογικών startups, έχει καταχωρήσει περισσότερες από 17 πατέντες τεχνολογίας σχετικές με Personalization, IoT, Artificial Intelligence, Analytics & Big Data, Content management, Natural User Interfaces και τεχνολογίες e-commerce.
