Οι ελλείψεις στο σύστημα υγείας είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στη χώρα μας, όσον αφορά στην αντιμετώπιση της πανδημίας και στους θανάτους, σύμφωνα με τον κ. Απόστολο Βανταράκη, Καθηγητή Υγιεινής του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων. Ο ίδιος μιλώντας στο Ράδιο ΕΝΑ , τη ΜΑΓΝΗΣΙΑ και στον Ηλία Κουτσερή, τόνισε ότι πρέπει να αλλάξει νοοτροπία η Ελλάδα, σχετικά με την πρόληψη, ενώ σημείωσε πως είναι η κατάλληλη περίοδος να λυθούν τα προβλήματα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Μεταξύ άλλων, φάνηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για το τέλος της πανδημίας και την επιστροφή στην κανονικότητα, εφόσον δεν εμφανιστεί εκ νέου μετάλλαξη του ιού.
Ποια είναι η δική σας εκτίμηση σχετικά με την πορεία της πανδημίας; Βλέπετε κι εσείς «φως στο τούνελ» ή πιστεύετε ότι πρέπει να κρατάμε επιφυλάξεις;
Αυτή την περίοδο διανύουμε μια ήπια φάση της πανδημίας, ηπιότερη απ’ ότι είχαμε βιώσει το προηγούμενο διάστημα. Το μόνο πρόβλημα που υφίσταται στην πραγματικότητα είναι οι ελλείψεις που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας και οι οποίες οδηγούν ουσιαστικά σε θανάτους, καθώς, αν δείτε, οι δικοί μας θάνατοι, σε σχέση με την Ευρώπη, είναι σε υψηλά επίπεδα. Ο λόγος είναι καθαρά οι αδυναμίες του συστήματός μας, εν συνόλω, και όχι μόνο στο νοσοκομειακό. Θα ήμασταν περισσότερο χαρούμενοι αν είχαμε λιγότερους θανάτους. Στην Ευρώπη πλέον κινούνται κανονικά και γίνονται γρήγορα βήματα προς την κανονικότητα. Κατά τη γνώμη μου, εάν δεν υπάρξει κάποιος ανατρεπτικός παράγοντας, όπως κάποια σοβαρή μετάλλαξη, θα κινηθούμε προς ακόμα πιο θετική κατεύθυνση, μέχρι που θα φύγει από … την δημοσιότητα το θέμα.
Θεωρείτε ότι πρέπει να ετοιμαζόμαστε ωστόσο για ενδεχόμενο νέο κύμα τον επερχόμενο χειμώνα;
Θα αναφερθώ πάλι στο ανύπαρκτο σύστημα υγείας στη χώρα μας εν συνόλω. Οποιαδήποτε πανδημία μας βρει, έτσι όπως είμαστε με το σύστημα υγείας, πάντα θα έχουμε σοβαρά προβλήματα, περισσότερα από άλλες χώρες. Αυτή τη στιγμή, αν συγκριθούμε με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, και δεν εννοώ τη Ρουμανία, όσον αφορά στον εμβολιασμό είμαστε στο χειρότερο επίπεδο. Είμαστε μια χώρα που δεν ασχολείται με την πρωτοβάθμια περίθαλψη και με την πρόληψη, ενώ είναι λέξεις ανύπαρκτες στο λεξιλόγιό μας. Οι όροι ήρθαν στο προσκήνιο λόγω πανδημίας και θα ξεχαστούν πάλι όταν «φύγει». Πιστεύω ότι είναι μια καλή περίοδος να ασχοληθούμε με τα υπάρχοντα προβλήματα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και με ποιον τρόπο θα τα λύσουμε, ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι.
Το πρωτεϊνικό εμβόλιο θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, ώστε να προβούν σε εμβολιασμό οι πολίτες που είχαν τις οποιεσδήποτε ενστάσεις;
Καταρχάς πρέπει να ξεκαθαριστεί αν θα προβούμε σε τέταρτη δόση, και αυτό σχετίζεται με την ενδεχόμενη μετάλλαξη. Θα πρέπει να δούμε αν η τέταρτη δόση θα αφορά καινούργια στελέχη ή όχι. Βέβαια, όλα αυτά είναι υπό διερεύνηση. Στον εμβολιασμό παρατηρείται κάμψη το τελευταίο χρονικό διάστημα, γεγονός που θεωρώ ότι δεν θα έπρεπε να συμβαίνει, ειδικά στις ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού. Επίσης, πιστεύω ότι θα αλλάξουν τα χαρακτηριστικά του εμβολιασμού και θα δοθεί περισσότερη έμφαση στους άνω των 60 ετών και στις ευάλωτες ομάδες. Μάλιστα, θεωρώ ότι παιδιά ηλικίας 20 και 25 ετών ίσως δεν χρειαζόταν να εμβολιαστούν, καθώς δεν επετεύχθη η ανοσία της αγέλης, ούτε συνέβη κάτι τρομερό στην υγεία τους.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα σχετικά με τον χειρισμό της πανδημίας;
Το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι να δούμε παραμετρικά το ζήτημα της πανδημίας. Πρώτον, να στοχεύσουμε στον εμβολιασμό των ομάδων που προανέφερα, με όποιο εμβόλιο θέλουν. Δεύτερον, να δώσουμε έμφαση στο ζητούμενο της πρόληψης και του testing, λαμβάνοντας οι αρμόδιοι ουσιαστικές αποφάσεις. Τέλος, χρειάζεται η γενικότερη στήριξη του εθνικού συστήματος υγείας, σε διάφορες ειδικότητες. Ψάξανε ή δημιουργήσανε ερευνητικά εργαστήρια τελευταία στιγμή. Γιατί να μην έχουμε οριοθετημένα τα εργαστήρια στις διάφορες περιοχές της χώρας, ώστε να είμαστε έτοιμοι μόλις χρειαστεί; Καταλαβαίνετε τι σπατάλη χρημάτων έγινε;
Θυμάμαι είχατε πει επίσης ότι κάποια στιγμή πρέπει να μελετηθούν τα στοιχεία νοσηρότητας για να δείτε ως επιστήμονες τις διάφορες καταγραφές… Έγινε κάτι σχετικά;
Έχετε δίκιο! Έχουμε το μεγαλύτερο Testing στην Ευρώπη από τον Ιανουάριο, αλλά και τους περισσότερους θανάτους. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Σχετίζονται πολλοί παράγοντες και πρέπει να γίνει μελέτη. Γιατί δεν κάνουμε μελέτες; Γιατί δεν κάνουμε χαρτογράφηση. Λέμε αυθαίρετα ότι οι περισσότεροι που νοσούν είναι από την μετάλλαξη «όμικρον». Έχουμε στατιστικά γι’ αυτό ή όχι; Υπάρχουν οι δυνάμεις να πραγματοποιηθούν όλα αυτά αλλά δεν είμαστε μαθημένοι στην πρόληψη.
