Μπορεί να μην πέρασε όλα τα χρόνια της ζωής της στον Βόλο, όμως αυτή την πόλη αγαπά και θεωρεί βάση της. Άλλωστε οι ρίζες της είναι από δω, μιας και ο πατέρας της Απόστολος Αλαμάνας, πρώην Αστυνομικός Διευθυντής Μαγνησίας, όπως και η μητέρα της Ελένη Μπακάλη, κατάγονται από την περιοχή. Η Χριστίνα Αλαμάνα, μόλις 22 ετών , ως αυτόφωτη προσωπικότητα, άφησε τα φτερά της ανοιχτά κι εκείνα την έστειλαν στο Πανεπιστήμιο του Stanford, όπου βρίσκεται σε ένα παγκοσμίου φήμης Εργαστήριο που μελετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις, με καθηγητή τον Πρόεδρο της Καρδιολογικής Εταιρείας Αμερικής. Τώρα, η δική μας Χριστίνα, ετοιμάζεται για ένα πρωτοποριακό project, στέλνοντας ανθρώπινα κύτταρα στο διάστημα με απώτερο σκοπό την εύρεση φαρμακευτικών σκευασμάτων για τις ασθένειες της καρδιάς.
Η Χριστίνα Αλαμάνα μεγάλωσε παντού. Στο Βόλο, την Λάρισα, την Αθήνα, τη Χάγη της Ολλανδίας. Τελειώνοντας το σχολείο και παρακολουθώντας αγγλόφωνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα , οι βλέψεις της ήταν ήδη στραμμένες για σπουδές στο εξωτερικό. Το Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνια αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό των σπουδών της, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Βιολογία, όμως οι στόχοι της για την Ιατρική την οδήγησαν στο Πανεπιστήμιο Stanford, προκειμένου να ξεκινήσει έρευνα στο Καρδιαγγειακό Ινστιτούτο με την ομάδα του διευθυντή του Ινστιτούτου, Dr. Joseph Wu, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε Πρόεδρος της Καρδιολογικής Εταιρείας στην Αμερική.
Η έρευνα πάνω στα τεχνητά πολυδύναμα βλαστοκύτταρα
Η Χριστίνα Αλαμάνα μίλησε στη ΜΑΓΝΗΣΙΑ για την συμμετοχή της στην έμπειρη ομάδα του Εργαστηρίου Καρδιαγγειακών Νοσημάτων του Πανεπιστημίου του Stanford εξηγώντας τους τομείς της έρευνας με στόχο την βελτίωση της υγείας των ανθρώπων, την πρόοδο της Ιατρικής και της φαρμακευτικής και την ουσιαστική απάντηση της επιστήμης, της έρευνας και της καινοτομίας πάνω στην πραγματική ζωή.
« Στο εργαστήριο δουλεύουμε μια πλατφόρμα που είναι τα τεχνητά πολυδύναμα βλαστοκύτταρα ή τα iPSCs και η έρευνά μας έχει έμφαση στην καρδιά και πιο συγκεκριμένα στις καρδιαγγειακές παθήσεις. Τα τεχνητά πολυδύναμα βλαστοκύτταρα είναι μια εφεύρεση ενός Ιάπωνα γιατρού του Shinya Yamanaka, ο οποίος γ’ αυτή του την έρευνα κέρδισε το Νόμπελ το 2012. Το 2005 ο γιατρός Yamanaka μαζί με τους συνεργάτες του κατάφεραν να δημιουργήσουν βλαστοκύτταρα με την εισαγωγή τεσσάρων γονιδίων, που πλέον ονομάζονται «Yamanaka factors».
Τα iPSCs μοιάζουν πολύ με τα εμβρυακά βλαστοκύτταρα κι έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε διάφορα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού. Αυτή η ανακάλυψη ήταν πολύ σημαντική για τον δικό μας τομέα και έδωσε ώθηση στην έρευνα για την χρήση των iPSC στην αναγεννητική Ιατρική αλλά και στη θεραπεία των εκφυλιστικών παθήσεων.
Η ανακάλυψη του Yamanaka βοήθησε τους επιστήμονες να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τα ανθρώπινα έμβρυα για να δημιουργούν τα iPSC για διάγνωση και θεραπεία ασθενειών, επειδή ως πλατφόρμα έχουν ένα βασικό πλεονέκτημα. Εκτός από την επίλυση των ηθικών προβλημάτων, δεν υπάρχει ο κίνδυνος απόρριψης από τον ανθρώπινο οργανισμό γιατί τα κύτταρα που χρησιμοποιούνται προέρχονται από τον ίδιο τον άνθρωπο και μετατρέπονται σε βλαστοκύτταρα, οπότε όταν ξαναμπούν στον οργανισμό δεν απορρίπτονται», εξήγησε η νεαρή ερευνήτρια για έναν από τους βασικούς τομείς έρευνας του Εργαστηρίου, όπου ανήκει.
Ελπίδα των ερευνητών είναι ότι θα φτάσουν στη δημιουργία οργάνων και άλλων ιστών, οι οποίοι θα μπορούν να μεταμοσχευθούν σε ασθενείς. « Ουσιαστικά χρησιμοποιούμε μία τεχνική, που γυρίζουμε πίσω το βιολογικό ρολόι των κυττάρων του αίματος ενός ενήλικα και κάνουμε αυτά τα κύτταρα να αποκτήσουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τα βλαστοκύτταρα των εμβρύων και καταλήγουν σε iPSC. Έχοντας δείγματα από δωρητές που πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις έχουμε τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε μία αναπαράσταση της καρδιολογικής παθοφυσιολογίας μέσα σε ένα πιάτο και μπορούμε να το παρατηρήσουμε μέσα στο εργαστήριό μας, χωρίς να κάνουμε κάποια επεμβατική πράξη.
Αυτή η μέθοδος έχει ανοίξει πολλές πόρτες στον κλάδο της εξατομικευμένης ιατρικής και μας έχει δώσει τη δυνατότητα να εξελίξουμε φαρμακευτικές θεραπείες οι οποίες είναι κομμένες και ραμμένες στον κάθε ασθενή, εφόσον έχει δοκιμαστεί στον ίδιο του τον ιστό», συμπλήρωσε η Χριστίνα Αλαμάνα.
Η συνεργασία με τη NASA και η αποστολή των βλαστοκυττάρων στο διάστημα
Πριν από λίγες ημέρες, η Χριστίνα Αλαμάνα έκανε μία δημοσίευση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη συνεργασία του Εργαστηρίου, στο οποίο είναι μέλος με τη NASA και για την αποστολή των τεχνητών βλαστοκυττάρων …στο διάστημα! Μάλιστα, η Χριστίνα Αλαμάνα και άλλοι δύο ερευνητές είναι οι υπεύθυνοι αυτοί του μεγάλου Project, που σε πολλούς φέρνει στο νου ταινίες επιστημονικής φαντασίας!
Κι όμως είναι μια πραγματικότητα, που μάλιστα «κρύβει» ελπίδες για την καταπολέμηση ασθενειών στον άνθρωπο.
«Το Εργαστήριο μας είναι πολύ μεγάλο, γύρω στα 50 άτομα με τους περισσότερους να έχουν τελειώσει το διδακτορικό τους και τώρα κάνουν μία τελική ειδίκευση, πριν γίνουν ανεξάρτητοι ερευνητές. Εγώ ανήκω σε αυτή τη ομάδα και είμαι πιο νέα από τους υπόλοιπους. Στο project της NASA είμαστε τρία άτομα που ασχολούμαστε ενεργά και έχουμε σκοπό να ερευνήσουμε πως οι αλλαγές στην βαρύτητα και η έκθεση στη διαστημική ακτινοβολία επηρεάζει την καρδιακή παθοφυσιολογία», εξηγεί η Χριστίνα.
Συνεχίζει λέγοντας πως «Είναι γνωστό ότι η ανθρώπινη καρδιά αλλάζει σχήμα και γίνεται πιο στρογγυλή όταν υπάρχουν αλλαγές στην βαρύτητα, γίνεται σαν μπαλόνι και αυτό προκαλεί στρες στον καρδιακό μυ. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι πως η ακτινοβολία και η βαρύτητα επηρεάζουν την καρδιά στο επίπεδο των κυττάρων. Επειδή δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθεί κομμάτι του καρδιακού ιστού των αστροναυτών που ταξιδεύουν στο διάστημα, το εργαστήριο εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες των iPSCs και δημιουργούμε μία αναπαράσταση του ανθρώπινου καρδιακού ιστού σε ειδικά διαμορφωμένους θαλάμους για ταξίδια στο διάστημα. Θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε μια μικρή αναπαράσταση του καρδιακού ιστού από τα iPSCs μέσα σε αυτούς τους ειδικούς θαλάμους και θα τα στείλουμε στο διάστημα, ώστε να δούμε πως οι αλλαγές στη βαρύτητα και η έκθεση στη διαστημική ακτινοβολία επηρεάζει αυτούς τους ιστούς. Μόλις επιστρέψουν αυτοί οι ιστοί πίσω, εμείς θα έχουμε τη δυνατότητα να τους επεξεργαστούμε και να δούμε τι συμβαίνει στο μοριακό και κυτταρικό επίπεδο».
Όπως εξήγησε η ερευνήτρια, δεν είναι η πρώτη φορά που το Εργαστήριο που ανήκει έχει στείλει «υλικό» στο διάστημα, μιας και για επιστημονικούς λόγους έχουν σταλεί στο παρελθόν βλαστοκύτταρα, καρδιομυοκύτταρα κ.α..
Το project είναι προγραμματισμένο να εκπληρωθεί τον Οκτώβριο του 2022. Η ομάδα θα ταξιδέψει στη Φλόριντα στο NASA John F. Kennedy Space Center εκεί θα «φορτώσει» τους ιστούς που έχει καλλιεργήσει με την αποστολή Space X26. Οι ιστοί θα είναι μέσα σε άλλα πειράματα και δείγματα που θα ταξιδέψουν στο International Space Station στο διάστημα και θα παραμείνουν εκεί για λίγο παραπάνω από 50 ημέρες.
«Σκοπός μελλοντικά είναι να συμβάλλουμε στην εξέλιξη κάποιων φαρμακευτικὠν σκευασμἀτων, το οποία θα μπορούν να καταναλώνονται από τους αστροναύτες ώστε να συμβάλλουν στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος», είπε χαρακτηριστικά η ίδια.
Μάλιστα, συμβολή σε αυτό το καινοτόμο Project θα έχουν και οι αστροναύτες, οι οποίοι θα υποδεχτούν τα δείγματα και ταυτόχρονα θα εκπαιδευτούν ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν ζωντανούς τους ιστούς και να τους επιστρέψουν πίσω.
Σκοπός η καταπολέμηση διάφορων ασθενειών
Η φωνή της Χριστίνας Αλαμάνα είναι γεμάτη ενθουσιασμό όταν μιλά για την έρευνά της στο Πανεπιστήμιο του Stanford δίπλα σε ανθρώπους διεθνώς καταξιωμένους στον χώρο της Ιατρικής, μιας επιστήμης που κι εκείνη θέλει να ακολουθήσει. Φυσικά, τονίζει, πως στόχος όλων αυτών των πειραμάτων, των ερευνών και των μελετών είναι να μπορούν να βοηθήσουν και να συνεισφέρουν στην καταπολέμηση διάφορων ασθενειών.
Μάλιστα ο επικεφαλής του Εργαστηρίου, όπως μεταφέρει η Χριστίνα, ο δρ. Wu λέει χαρακτηριστικά ότι «άμα δεν καταφέρουμε αυτά που κάνουμε στην επιφάνεια του τραπεζιού στο εργαστήριο να έχουν κάποια μετάφραση στην κλινική και στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις ασθένειες τότε δεν έχουμε καταφέρει να κάνουμε τίποτα».
“Τον Βόλο τον αγαπώ ωστόσο η Αμερική είναι το κέντρο της Ιατρικής καινοτομίας”
Οι φιλοδοξίες της Χριστίνας Αλαμάνα φαίνεται πως παίρνουν σάρκα και οστά στο κέντρο της έρευνας, της ιατρικής προόδου, της καινοτομίας, στην Αμερική. Θα μπορούσε κάποια στιγμή να αφήσει πίσω της όλα αυτά που της προσφέρονται για να επιστρέψει στην Ελλάδα;
«Οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες που μου δίνονται εδώ ξεπερνούν κάθε όνειρο. Ειδικά για το Stanford, θεωρώ ότι δεν υπάρχει άλλο κέντρο στον κόσμο που κάνει τέτοιου μεγέθους έρευνα. Η Αμερική ήταν και είναι το κέντρο της Ιατρικής καινοτομίας. Αγαπώ πολύ την Ελλάδα, η ζωή στο εξωτερικό δεν είναι πάντα εύκολη, μου λείπουν οι γονείς, οι συγγενείς, οι φίλοι μου, αλλά τις ευκαιρίες που μου δίνονται εδώ, δεν θα μπορούσα να τις έχω πουθενά αλλού. Για το κοντινό μέλλον, θα ήθελα να τελειώσω τις σπουδές μου στην Αμερική, να μάθω και να ρουφήξω ό,τι υπάρχει από γνώση και δεν κλείνω ποτέ την πόρτα στο ενδεχόμενο να επιστρέψω στην χώρα που αγαπώ», ήταν η απάντησή της.
Για το παρόν, η Χριστίνα Αλαμάνα επισκέπτεται μία ή δύο φορές το χρόνο την Ελλάδα και πάντα έρχεται στον Βόλο, για να δει την οικογένειά της.
«Τον Βόλο τον θεωρώ το σπίτι μου, αν και έχω ζήσει παντού! Η βάση μου είναι πάντα ο Βόλος», είπε χαρακτηριστικά.
Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου
