Τι θα συμβεί, με έδρες και συμμαχίες, στην πρώτη ή και τη δεύτερη κάλπη

Πλήρης ανάλυση στη ΜΑΓΝΗΣΙΑ, του Δρ. Πολιτικής Επιστήμης, Παναγιώτη Κουστένη

Μια πλήρη ανάλυση καταθέτει στη «ΜΑΓΝΗΣΙΑ», ο Δρ. Πολιτικής Επιστήμης κ. Παναγιώτης Κουστένης, αναφορικά με τα επικρατέστερα σενάρια, σε σχέση με την επόμενη ημέρα των εκλογών της 21ης Μαΐου, τι θα συμβεί, με έδρες , συμμαχίες, πρώτη ή και δεύτερη κάλπη, τι ρόλο θα παίξει η αποχή, η ψήφος των ομογενών, αλλά και οι νέοι ψηφοφόροι .

Ιδιαίτερο το ενδιαφέρον, αλλά και οι εξηγήσεις που δίνει, σε σχέση με τις εκτιμήσεις και πιθανά σενάρια, αναφορικά με το τι θα συμβεί με τις πέντε πλέον έδρες στη Μαγνησία, εάν μείνουμε στην πρώτη κάλπη ή πάμε σε δεύτερη Κυριακή .

Όπως σημειώνει εξάλλου στη συνέντευξή του, ο Δρ. Πολιτικής Επιστήμης, είναι «αδιανόητο και υπερβολικό να οδηγηθούμε σε τρίτες κάλπες άμεσα», ενώ ξεκαθαρίζει, ότι «όλες οι συζητήσεις για πιθανές συνεργασίες, είναι καταρχήν αριθμητικές, υπό την αίρεση της πολιτικής λειτουργικότητάς τους»

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΑ ΚΟΥΤΣΕΡΗ

 

Με βάση τα σημερινά δεδομένα, η αυτοδυναμία μέσω της πρώτης κάλπης, δεν είναι εφικτή;  Μέχρι πότε μπορεί να φθάσουμε χρονικά, να κάνουμε εκλογές; 

Νομίζω ότι αν δεν δοθεί κυβερνητική λύση με το αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου, στις επόμενες εκλογές, που αυτονόητα θα προκηρυχθούν για τις αρχές Ιουλίου, θα υπάρξει κυβέρνηση. Πόσο ευσταθής θα είναι αυτή, δεν γνωρίζω, αλλά θεωρώ αδιανόητο και υπερβολικό να οδηγηθούμε σε τρίτες κάλπες άμεσα, ή τουλάχιστον όχι σύντομα. Μόνο εκνευρισμό και περαιτέρω απαξίωση μπορεί να προκαλέσει στους πολίτες

 

Πως λειτουργεί το σύστημα της απλής αναλογικής, πόσο δίκαιο είναι και που μπορεί να μας οδηγήσει; 

Μέχρι τώρα, από το 2007 το εκλογικό σύστημα προέβλεπε μπόνους πλειοψηφίας, δηλαδή ένας αριθμός των εδρών να παραχωρείται απευθείας στο πρώτο κόμμα και οι υπόλοιπες να κατανέμονται αναλογικά στα κόμματα που περνάνε το φράγμα του 3%, με βάση το εθνικό ποσοστό τους.

Το μέγεθος του μπόνους ήταν σταθερό, αρχικά 40 και αργότερα 50 έδρες, δημιουργώντας μια προφανή ωφέλεια για το πρώτο κόμμα, εις βάρος ισομερώς όλων των υπολοίπων και διαμορφώνοντας συνήθως το όριο για την αυτοδυναμία σε ένα 37%-38% ποσοστό των ψήφων, ανάλογα και με τι ποσοστό μένει συνολικά εκτός βουλής.

Για τις αμέσως επόμενες εκλογές, το μπόνους καταργείται, με αποτέλεσμα τώρα να μοιράζεται απολύτως αναλογικά στα κόμματα το σύνολο των εδρών. Από αυτήν την άποψη, το σύστημα είναι θεωρητικά πιο δίκαιο, χωρίς καμιά ιδιαίτερη εύνοια για κανένα κόμμα. Εντούτοις, εγείρει πολλά ερωτήματα ως προς την κυβερνησιμότητα του πολιτικού συστήματος, αφού πλέον χρειάζεται ένα 45%-46% για να δημιουργηθεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία, πράγμα που καθιστά την αυτοδυναμία αδύνατη.

Με τα αποτελέσματα του 2019, η ΝΔ με 40% θα έπαιρνε 130 έδρες και θα μπορούσε ίσως να κάνει συμμαχία με το ΚΙΝΑΛ (27 έδρες), καθώς από κοινού θα άθροιζαν 48% των ψήφων. Αλλά αυτό είναι το μόνο δικομματικό σχήμα που θα μπορούσε να προκύψει. Διαφορετικά θα χρειαζόταν μια συμμαχία τουλάχιστον 4 κομμάτων. Όλα εξαρτώνται από τους νέους εκλογικούς συσχετισμούς που θα διαμορφωθούν, αλλά και πάλι ακόμα και στενά αριθμητικά μιλώντας, η συμπλήρωση μιας κυβερνητικής συμμαχίας είναι αμφίβολη, ή στην καλύτερη περίπτωση θα είναι εξαιρετικά οριακή.

 

Οπότε, στη δεύτερη κάλπη, πάμε με την ενισχυμένη αναλογική, που μπορεί να μας … βγάλει από ποια αδιέξοδα; Είναι σημαντικές οι διαφορές με την απλή; 

 Πιθανότατα αυτό θα συμβεί, διότι επανέρχεται το μπόνους, αλλά αυτή τη φορά σε μία κλιμακωτή μορφή. Το μέγεθός του δηλαδή δεν θα είναι σταθερό και προκαθορισμένο, αλλά θα εξαρτάται από το ποσοστό ψήφων που θα λάβει το πρώτο κόμμα, με το απαιτούμενο όριο για την αυτοδυναμία να ξανακατεβαίνει όμως κοντά στο 38%. Έτσι αν αυτό λάβει 40% (και με 8% εκτός βουλής, όπως στην περίπτωση της ΝΔ 2019), θα έπαιρνε και πάλι 158 έδρες. Αν όμως λάβει 36%, θα πάρει πάνω από 140 έδρες θα χρειαζόταν έναν σύμμαχο με τουλάχιστον 3%. Αν πάλι λάβει 34%, τότε οι έδρες του θα πέσουν περίπου σε 135 και θα χρειάζεται έναν κυβερνητικό εταίρο με δύναμη άνω του 6%. Σε κάθε περίπτωση αυτά τα σενάρια, από τεχνικής πλευράς είναι απολύτως εφικτά.

 

Ποια μπορεί να είναι τα σενάρια συνεργασίας αλλά και τα όρια της αυτοδυναμίας; 

Νομίζω ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα προκύπτει εν μέρει από τις προηγούμενες. Όλες οι συζητήσεις για τις πιθανές συνεργασίες είναι καταρχήν αριθμητικές, υπό την αίρεση της πολιτικής λειτουργικότητάς τους. Για παράδειγμα, είναι σαφές ότι κεντρικός θα είναι ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ, ως ενδιάμεσου χώρου. Όμως, οι δυνατότητες σύγκλισής του με τη ΝΔ είναι αμφίβολες, ειδικά μετά το ζήτημα των υποκλοπών, τη στιγμή δε που το κυβερνών κόμμα, έχει ως πρώτο διακηρυγμένο στόχο την αυτοδυναμία. Από την άλλη πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται πιο κοντά στο ΠΑΣΟΚ, με την συνύπαρξή τους όμως να μην δείχνει ανέφελη, ακόμα και αν καταστεί τελικά εφικτή. Μετατρέπεται όμως σε ιδιαίτερα προβληματική και ακόμα περισσότερο ασύνεκτη ιδεολογικά, αν χρειαστεί η σύμπραξη και τρίτου κόμματος, όπως π.χ. του Μέρα 25.

Αλλά και στη δεύτερη κάλπη, η υπόθεση της αυτοδυναμίας δεν μοιάζει εύκολη, αν αναλογιστεί κανείς ότι η ΝΔ το 2019, έλαβε 40% και ο ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε έχει βρεθεί πάνω από 36%. Αλλά ακόμα και αν κάποιο κόμμα πετύχει στις επαναληπτικές εκλογές την αυτοδυναμία, αυτή ενδέχεται να είναι εξαιρετικά οριακή. Από την άλλη πλευρά, αν το πρώτο κόμμα ξεπεράσει το 35%-36% και τις 140 έδρες, δύσκολα θα του αρνηθεί άλλο κόμμα τη συνεργασία. Διότι σε αντίθετη περίπτωση, το κόμμα αυτό παίρνει το βάρος των τρίτων εκλογών, πράγμα που σίγουρα θα του κοστίσει.

 

Πόσο μεγάλο ρόλο θα παίξει σε αυτές τις εκλογές, η ψήφος των απόδημων, η αποχή, αλλά και το ποσοστό των νέων που θα ψηφίσουν; 

Σχετικά με την εγγραφή των αποδήμων στους εκλογικούς καταλόγους, δεν υπάρχει το μαζικό κύμα που αναμενόταν. Από την άλλη πλευρά, δεδομένου ότι έχει μεσολαβήσει μια πλήρης τετραετία από τις προηγούμενες εκλογές, 440.000 νέοι ψηφοφόροι εισέρχονται στο εκλογικό σώμα, εντούτοις ο βαθμός συμμετοχής τους, αποτελεί ερωτηματικό, την ίδια στιγμή που συνολικότερα λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, η αριθμητική σημασία των νεότερων ψηφοφόρων έχει περιοριστεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Συνολικά πάντως, η έκταση της αποχής δεν αναμένεται να μεταβληθεί αισθητά. Στον βαθμό που κάτι τέτοιο συμβεί, το ζήτημα είναι αν αυτή η μεταβολή θα εκφράζει αδιαφορία και ηττοπάθεια ή διαμαρτυρία και δυσαρέσκεια. Αναλόγως, θα εξαρτηθεί ποιόν θα πλήξει περισσότερο: την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση, τα μεγάλα κόμματα ή τα μικρότερα.

 

Κύριε Κουστένη, είχαμε αλλαγές στην κατανομή των εδρών, λόγω της πρόσφατης απογραφής. Η Μαγνησία από εξαεδρική έγινε πενταεδρική. Ποια τα επικρατέστερα σενάρια κατανομής των εδρών στη Μαγνησία σε σχέση με τα κόμματα και τι μπορεί να παίξει ρόλο; Ποιος και πως μπορεί να πάρει την 5η έδρα στη Μαγνησία που συνήθως πήγαινε σε ένα μικρότερο κόμμα;

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι 3 από τις 5 έδρες θα μοιραστούν ανά μία σε ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ.

Τις υπόλοιπες δύο, στις εκλογές της Απλής Αναλογικής θα τις διεκδικήσουν το ΠΑΣΟΚ και το Μέρα 25, εφόσον αυτά πλησιάσουν στο νομό το 8,5% και το 5% αντίστοιχα. Ειδάλλως οι έδρες θα καταλήξουν στον ΣΥΡΙΖΑ και στην ΝΔ, με την προτεραιότητα μάλιστα να ανήκει στον ηττημένο των εκλογών, ανεξάρτητα αν θα πλειοψηφεί τοπικά ή όχι. Όμως σε περίπτωση δεύτερων εκλογών, με το κλιμακωτό μπόνους, οι δύο αυτές αδιάθετες έδρες θα καταλήξουν με βεβαιότητα στα μεγάλα κόμματα, ενδεχομένως και οι δύο στον εθνικό νικητή των εκλογών, εφόσον αυτός εξασφαλίσει μια διακριτή υπεροχή (άνω του 4%-5%) έναντι του ηττημένου, διαμορφώνοντας δηλαδή μια τελική κατανομή 2-2-1 ή 3-1-1.

 

 

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.