Ποιες είναι οι θύμησες του καθενός από εμάς για τις προηγούμενες Πασχαλιές; Ποιες οι παιδικές κυρίως αναμνήσεις και εικόνες; Τι θα θέλαμε ενδεχομένως να ξαναζήσουμε, εάν δίνονταν η ευκαιρία; Τι θα θέλαμε να ευχηθούμε ; Ερωτήματα, που ίσως κάποια από αυτά, να τα σκεφτόμαστε τούτες τις ημέρες που διανύουμε, βαδίζοντας προς το Πάσχα… Ερωτήματα, που θελήσαμε να θέσουμε και εμείς, σε κάποιους ανθρώπους, που αγαπούμε, ως αναγνώστες, ως ακροατές, ως τηλεθεατές… , μιας που μπορεί να είναι ερμηνευτές, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, παραγωγοί, αλλά και επιστήμονες. Ξεχωρίσαμε και … συμφωνήσαμε για κάποιους από αυτούς, που μας έκαναν την τιμή και τη χαρά να ανταποκριθούν και να μας πουν, με λίγα λόγια, ποιο είναι «Το Πάσχα που θυμούνται…» καθώς και «Τι εύχονται για την Ανάσταση»…
Ρεπορτάζ: ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΤΣΕΡΗΣ
Σταμάτης Κραουνάκης συνθέτης, στιχουργός, τραγουδιστής, συγγραφέας
Καλησπέρα ένα δύσκολο Πάσχα που θυμάμαι είναι στην τετάρτη δημοτικού αν δεν κάνω λάθος, που έπαθε η μαμά γαστρορραγία ανήμερα των Βαΐων και κινδύνεψε. Ήταν ένα Πάσχα χωρίς τη μαμά. Μου αποτυπώθηκε η θέση μου δίπλα στο μπαμπά στο αυτοκίνητο γυρνώντας από το νοσοκομείο που η μαμά την είχε γλυτώσει στο τσακ. Από τότε πολλά υπέροχα.
Για φέτος εύχομαι ο καθένας από μας μαζί με την άμεση και έμμεση οικογένειά του να τραβήξουμε ευθεία στο φως και να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση να μην ξανά επιτρέψουμε ποτέ σε κανέναν να κάνει τη ζωή μας τόσο δύσκολη. Είναι μεγάλη στιγμή , για αυτή τη σπουδαία χώρα ο λαός της να την βάλει στη θέση της. Καλή ανάσταση. Σε όλους και σε όλες και θάρρος και αγάπη …
Θανάσης Κουρλαμπάς ηθοποιός
Πάντα αυτές οι μέρες του Πάσχα σε γυρνάνε πίσω στις μικρές σου ηλικίες! Παρόλα αυτά, θυμάμαι έντονα το πρώτο Πάσχα με την κόρη μας στην πανέμορφη αρχαία Ολυμπία, ένα υπέροχο χωριό δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο. Άνοιξη, πρωτόγνωρα συναισθήματα ως νέοι γονείς και μια ξενοιασιά…Ελπίζω το φετινό Πάσχα να είναι η Ανάσταση που περιμένει ο καθένας μας! Με Πρώτη ευχή την υγεία για όλους! Καλό Πάσχα!
Κατερίνα Κυρμιζή συνθέτης, στιχουργός , ερμηνεύτρια
Από το ’89 και μετά όλα τα αξιομνημόνευτα Πάσχα συμβαίνουν στο σπίτι μας στην Πάλτση. Θα ξεχώριζα εκείνο του ‘92 όπου είχαμε μαζευτεί πάνω από τέσσερις οικογένειες. Ο πατέρας μου, αρχιερέας στις τρέλες και στο κέφι όπως πάντα και η μητέρα μου με την γιαγιά Ειρήνη να κρατούν το ίσο με τις προετοιμασίες και την φιλοξενία. Τα παιδιά, παίζαμε κυνήγι πασχαλινών αυγών, οι μεγάλοι έψηναν, χορεύαν, έτρωγαν κι έπιναν εναλλάξ, τα ηχεία έπαιζαν δυνατά και αντιλαλούσαν τα βουνά από τα γέλια και τις μουσικές. Μακάρι σε κάθε σπιτικό, σε κάθε οικογένεια να υπάρχει η χαρά, η ανεμελιά, η αφθονία που έζησα εκείνο το Πάσχα. Αυτό βέβαια το εξασφαλίζει η ειρήνη, η υγεία και η ευμάρεια, ζητούμενα όλα εν έτη 2022. Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα σε όλους.
Βασιλική Καρακώστα τραγουδίστρια
Πάσχα στο Μούρεσι Πηλίου. Το λατρεύω αυτό το βουνό, ένας επίγειος παράδεισος. Εκείνη την περίοδο προετοιμάζαμε με τον κύριο Δ. Σαββόπουλο την παράσταση «Βαλκανικά Ποδήλατα» και θα έπρεπε να μάθω συμβολικά το τραγούδι «συννεφούλα» στα αλβανικά. Έτσι τα πρωινά της Μ. Εβδομάδας πήγαινα με τα πόδια στην Τσαγκαράδα, να συναντήσω μια εξαιρετική φιλόλογο αλβανικών. Μου άρεσε να περπατάω, να αναπνέω βαθιά και να παρατηρώ τα χρώματα του δάσους. Κύλισαν οι μέρες με βυζαντινούς ύμνους, συζητήσεις και πρόβες.
Την Μεγάλη Παρασκευή στάθηκα πλάι στο ψαλτήρι της Αγίας Τριάδος ακολουθώντας τους ψάλτες στους ύμνους. Συγκλονιστική η στιγμή που ακολουθήσαμε τον επιτάφιο μέσα στο δάσος, στο σκοτεινό δρομάκι με τα κεράκια να λάμπουν και τις θεϊκές ψαλμωδίες να ηχούν μέσα στην ψυχή μου. Κατάνυξη. Η Ανάσταση μας βρήκε στην πλατεία του χωριού με γνωστούς και άγνωστους αγκαλιά, να λέμε Χριστός Ανέστη! Αυτό εύχομαι και φέτος, να συναντηθούμε, χαρούμενοι, με πίστη και ελπίδα σε έναν καλύτερο, φωτεινό εαυτό!
Σπύρος Μιχαλόπουλος, σκηνοθέτης
Το Πάσχα που θυμάμαι είναι ένα από τα ανοιξιάτικα Πάσχα στην Πρέβεζα τη δεκαετία του 70. Θυμάμαι την κατάνυξη, την απλή λαμπάδα, τις μυρωδιές από τα μαγειρέματα. Την προσμονή για το μεγάλο κυριακάτικο τραπέζι, με όλη την οικογένεια συγκεντρωμένη γύρω από αυτό. Τα γέλια, τις χαρές, τους καυγάδες για τα πολιτικά, εν μέσω δικτατορίας, τις μουσικές, τους χορούς. Το Πάσχα στην επαρχία είναι πάντα ιδιαίτερο. Θυμάμαι το φώς του ήλιου, σε μια πιο καθαρή ατμόσφαιρα, το φώς από τις λαμπάδες στον επιτάφιο. Τη συγκέντρωση των επιταφίων στη πλατεία της πόλης, και τον άτυπο διαγωνισμό του ωραιότερου στολίσματος.
Για το φετινό Πάσχα, η ευχή μου θα ήταν μία. Να μην ζήσουμε πολέμους, δυστυχίες, αρρώστιες, να ξαναβρούμε τη χαμένη νιότη μας και να μπορέσουμε να αρχίσουμε να γελάμε με ωραίες παρέες και ωραίους ανθρώπους. Να είναι ένα Πάσχα ανακούφισης και ψυχικής ανάτασης. Όπως κάποτε, που όλα ήταν αθώα και όμορφα.
Σαββέρια Μαργιολά ερμηνεύτρια
Το Πάσχα που θυμάμαι…με την ευωδιά απ’ τ’ ανθισμένα γιασεμιά να μου χαρίζουν την «άνοιξη». Μιαν άνοιξη γεμάτη ελπίδα, βαδίζοντας την ανηφόρα της Μεγάλης Εβδομάδας, εκείνη που η πίστη της μάνας μου , μου έμαθε να ανεβαίνω απ’ όταν ήμουν παιδί, ψάχνοντας το μεγάλο λυτρωτικό ζητούμενο. Σε μια ανθρωπότητα που βαδίζει στ’ ανάποδα και ολοένα χάνει το δρόμο της, εύχομαι και ελπίζω το φετινό αλλά και κάθε Πάσχα να είναι το « πέρασμα» σ’έναν καλύτερο κόσμο, το «πέρασμα» στον καλύτερο εαυτό μας, προσωπικά και συλλογικά, που θα μας φέρνει στην κάθαρση του νου και της ψυχής και θα «γεννάμε» μόνο Αγάπη.
Ελένη Ανδρεάδη συγγραφέας
Το Πάσχα που θυμάμαι είναι στα Ζαγοροχώρια, όπου ακόμα η ανάμνηση είναι μια ανθισμένη ζωγραφιά, όταν διασχίσαμε το φαράγγι του Βίκου για πρώτη φορά. Οι πιο όμορφες διακοπές μου ήταν πάντα δίπλα στη φύση. Για το φετινό Πάσχα εύχομαι να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να βρεθούν έξω στη φύση και να εκτιμήσουν τι μεγάλο δώρο είναι να μπορείς να βρεθείς κοντά της – ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τι περνούν συνάνθρωποι μας σε εμπόλεμες ζώνες αυτές τις ημέρες. H γενιά των σημερινών παιδιών αποκαλείται και η «γενιά του εσωτερικού χώρου», μια γενιά που κάθεται μπροστά σε μια οθόνη οκτώ ώρες την ημέρα, όσο οι ενήλικες δουλεύουν. Τα παιδιά σήμερα ξοδεύουν λιγότερο από τον μισό χρόνο έξω που ξοδεύαμε εμείς οι γονείς τους. Αυτό που με ανησυχεί είναι πως τα παιδιά σήμερα δεν γνωρίζουν τη φύση. Για να την αγαπήσουν, για είναι ευγνώμονες για τον κόσμο μας και να θέλουν να τον υπερασπιστούν, πρέπει να γνωρίσουν τη φύση. Το διακοπές του Πάσχα, και η άνοιξη, αποτελεί μια καταπληκτική ευκαιρία.
Δήμητρα Ιωάννου συγγραφέας
Πάντα θα θυμάμαι το Πάσχα στην Πρέβεζα. Η μυσταγωγία του Θείου Πάθους και η άφατη χαρά της Ανάστασης. Αντάμωμα με αγαπημένους φίλους. Η οικογένεια μου. Η αγκαλιά του πατέρα. Η αγάπη της μάνας. Τα λαχταριστά τσουρέκια, τα μυρωδάτα κουλούρια και τα κόκκινα αυγά. Το άρωμα από τα λουλούδια και το κομμένο γρασίδι στον κήπο. Ξέγνοιαστες βόλτες στα στενά. Η αλμυρή αύρα του Ιόνιου στο Μονολίθι και η δροσερή σκιά των πεύκων στο δάσος του Μύτικα. Εικόνες που πάντα φυλάω στην καρδιά μου σα θησαυρό. Επιστρέφοντας στο παρόν και ιδιαίτερα για το φετινό Πάσχα, εύχομαι να διαλυθούν τα σύννεφα και να δούμε ξανά το γαλάζιο του ουρανού. Εύχομαι να κυριαρχήσει ο σεβασμός, η λογική και η αγάπη προς το συνάνθρωπο. Εύχομαι ειρήνη και αρμονία σε όλο τον κόσμο και σε όλο τον πλανήτη. Γιατί κανένας άνθρωπος δεν πρέπει ποτέ να υποφέρει! Σας εύχομαι από καρδιάς καλές γιορτές με ψυχική δύναμη, υγεία και άφθονες χαρές!
Κωνσταντίνα Πάλλα τραγουδοποιός
Το Πάσχα που θυμάμαι ήταν ανέμελο. Και ήταν ανέμελο γιατί τότε, στα παιδικά μου χρόνια, ο χρόνος δεν είχε πάρει ακόμη κάποιο αγαπημένο μου πρόσωπο μακριά μου. Είχαμε μαζευτεί όλη η οικογένεια από Τρίκαλα και Αθήνα στο χωριό. Θυμάμαι το βράδυ της ανάστασης μετά το «Χριστός Ανέστη» να χάνομαι στις αγκαλιές των δικών μου και να δίνουμε όλοι το φιλί της ανάστασης, με τον παππού μου να με ανεβάζει στους ώμους του για να βλέπω τα πυροτεχνήματα. Από τότε σε κάθε ανάσταση, ανυπομονώ για το πρώτο «Χριστός Ανέστη» ώστε να γυρίσω και να αγκαλιάσω στα αγαπημένα μου πρόσωπα που είναι τώρα δίπλα μου. Για το φετινό Πάσχα εύχομαι όλος ο κόσμος να μπορέσει να αγκαλιάσει ελεύθερα τους ανθρώπους που αγαπάει, να κάτσουν όλοι μαζί σε ένα γιορτινό τραπέζι, (από εκείνα που ψάχνουμε έστω και ένα σκαμπό για να βολευτούμε όλοι μαζί) και να γεμίσουν οι καρδιές με γέλια και αγάπη.
Λίνα Ροδοπούλου, μουσικός καλλιτέχνης
“Το Πάσχα που θα θυμάμαι , είναι ένα από αυτά που περνώ στην ιδιαίτερη πατρίδα μου την Ικαρία. Η ομορφιά της φύσης που κάθε χρόνο ανθίζει την εποχή εκείνη, σε συνδυασμό με όλα τα Ελληνικά έθιμα, μου δημιουργούν ένα συνοθύλευμα αναμνήσεων πλούσιων σε χρώματα, αρώματα αλλά και ήχους. Τα βεγγαλικά τη μέρα της ανάστασης κάνουν τη νύχτα μέρα, και όλα τα σπιτικά ευωδιάζουν από τα πασχαλινά εδέσματα που ετοιμάζονται. Κάθε φορά λοιπόν που βρίσκομαι στο νησί απολαμβάνω όλα τα παραπάνω με τη συντροφιά των αγαπημένων μου ανθρώπων που κάθε χρόνο με περιμένουν. Για το φετινό Πάσχα εύχομαι κυρίως υγεία για όλους , μιας και θεωρώ ότι αποτελεί το υπέρτατο αγαθό. Θα ήθελα επίσης αυτές τις άγιες μέρες να αναλογιστούμε όλοι τι πραγματικά αξίζει περισσότερο σε αυτή τη ζωή και να προσπαθήσουμε να κάνουμε το κόσμο γύρω μας καλύτερο.”
Νοέλ Μπάξερ συγγραφέας
Το Πάσχα που θυμάμαι είναι μια Ανάσταση στο εξωτερικό, σε εκκλησία άλλου δόγματος που φιλοξένησε την ορθόδοξη λειτουργία. Ήμασταν χωρίς τους Αγίους μας, χωρίς ψαλμωδίες, χωρίς κερί. Ήταν ένα άδειο Πάσχα, βυθισμένο στην εξοχή. Η καμπάνα σιωπηλή. Τίποτα δεν θύμιζε εκκλησία του τόπου μας κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα. Όλα ξένα, κρύα κι απόμακρα. Ως και το Χριστός Ανέστη, το χιλιοτραγουδισμένο, έφτασε στα αυτιά μας άγνωστο, γιατί ο παπάς ήταν φάλτσος. Μετά σκορπίσαμε. Επιστρέφοντας, στο αυτοκίνητο αρχίσαμε με τον σύζυγό μου να ψάλλουμε και να ξαναψάλλουμε το Χριστός Ανέστη, στην αρχή σιγανά και κατόπιν δυνατά και περήφανα, και μόνοι μας, δυο πιστοί μονάχοι, καλέσαμε την κατάνυξη που απουσίασε. Έτρεχε το αυτοκίνητο στη λεωφόρο, τρέχαμε κι εμείς προς το νόημα και τα μηνύματα της Ανάστασης. Έτσι γέμισε το Πάσχα μας, με περιεχόμενο πολύτιμο, κι αυτό, απευθυνόμενη ιδιαίτερα στους ανθρώπους που είναι μόνοι, εύχομαι για το φετινό Πάσχα: να είναι «γεμάτο».
Πολυξένη Καράκογλου τραγουδοποιός, ερμηνεύτρια, δασκάλα φωνητικής
Το Πάσχα που θυμάμαι διαδραματίζεται στο Αλεποχώρι. Εκεί περνούσα όλα μου τα καλοκαίρια και τις γιορτές, οι γονείς μου είχαν αγοράσει ένα τροχόσπιτο το οποίο είχαμε μέσα σε camping. Κάθε Πάσχα σήμανε την αρχή της χρωματιστής περιόδου , τα λουλούδια, τις παπαρούνες , τα ανθισμένα χαμομήλια και τα στάχυα που μοσχομύριζαν. Ένα από τα πολλά Πάσχα είχαμε μαζευτεί όλοι οι φίλοι και κατασκηνωτές και είχαμε ψήσει 10 αρνιά, όλοι είχαν μαγειρέψει και όλοι μου οι φίλοι ήταν εκεί! Παίζαμε σαν τρελοί πάνω κάτω και όλο και τσιμπούσαμε κρυφά της πέτσα που ψηνόταν. Παιδική ηλικία μια εποχή που λάμπει και φωτίζει το παρόν. Το φετινό Πάσχα εύχομαι να είναι ήρεμο, γεμάτο αγάπη, και με ένα μαγικό ραβδί να σταματήσει την ασχήμια της εποχής , τον πόλεμο, την φτώχεια , το θυμό και τη θλίψη.
Σοφία Δημοπούλου συγγραφέας
« Το Πάσχα που θυμάμαι έντονα, είναι εκείνο του 1991 που μόλις είχε γεννηθεί ο μεγάλος μου γιος. Ανάσταση στο Μαιευτήριο από την τηλεόραση, με το βρέφος μου αγκαλιά, μιας μέρας παιδί, κρατώντας λαμπάδα που την ανάψαμε για λίγο, για το καλό. Και την επομένη, με τους αγαπημένους μου επίσκεψη, να τσουγκρίζουμε αυγά μπροστά στα νυσταγμένα μάτια του μωρού μας και να είμαι τόσο ευτυχισμένη μπροστά στο δικό μου θαύμα της ζωής! Εύχομαι και το φετινό Πάσχα να μας οδηγήσει σε θαύματα, να μας φανερώσει το αληθινό, την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, την αγάπη, την αλλαγή. Καλό Πάσχα σε όλους!»
Φρόσω Φωτεινάκη- Συμβουλευτική Ψυχολόγος – Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια- Συγγραφέας
Το Πάσχα που θυμάμαι πολύ ζεστά είναι ένα Πάσχα της παιδικής μου ηλικίας, στο αγαπημένο μου χωριό, τη Μεσσήνη Μεσσηνίας. Στο τραπέζι της Λαμπρής ήμασταν όλοι εκεί, νιώθαμε ασφαλείς να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε, να μοιραστούμε τους πεντανόστιμους μεζέδες, να χορέψουμε, να κρατηθούμε χέρι με χέρι. Νιώθαμε ασφαλείς να συνδεθούμε και στα παιδικά μου μάτια όλα ήτανε γιορτή. Το φετινό Πάσχα εύχομαι να αισθανθώ και να αισθανθούμε ξανά κάτι από εκείνη την αυθεντική σύνδεση, την έξω από κάθε φόβο και αγωνία σύνδεση. Εύχομαι να προσφέρω στα παιδιά μου κάτι από εκείνες τις εικόνες, μα περισσότερο κάτι από εκείνα τα ξέγνοιαστα συναισθήματα. Εύχομαι τα παιδιά του κόσμου να έχουν ένα γιορτινό τραπέζι, μια αγκαλιά, ένα ασφαλές μέρος να γιορτάζουν, να γελούν, να ονειρεύονται.
Βάνα Μαυρίδου – Αρχιτέκτων Μηχανικός-Συγγραφέας
Το Πάσχα που θυμάμαι είναι το περσινό. Το τελευταίο Πάσχα που η μαμά μου ήταν στη ζωή, μα ήταν ήδη χτυπημένη από τον καρκίνο. Ήμαστε όλοι εκεί. Σε ένα κλασικό ελληνικό Πάσχα, που, όταν ανοίγεις τα μάτια, σου δίνουν να δοκιμάσεις κοντοσούβλι και αντί για καφέ πίνεις κρασί. Η σούβλα γύριζε, εμείς πηγαινοερχόμασταν, γέλια και χαρές και υποσχέσεις ότι του χρόνου θα μαζευτούμε πάλι όλοι μαζί. Και μια που εγώ δεν κατάφερα να τηρήσω την υπόσχεσή μου, το φετινό Πάσχα εύχομαι σε όλους να σταματήσουν να μετρούν απώλειες και η ζωή να τους φυλάει μόνο χαρές! Ας πούμε στους αγαπημένους μας όσα θέλουμε και νιώθουμε κι ας φυλάξουμε όλες αυτές τις στιγμές καλά κρυμμένες στην καρδιά μας.
Βαγγέλης Γιαννίσης-Συγγραφέας
Θυμάμαι ένα Πάσχα στο Ανήλιο. Την κατανυκτική Ανάσταση στον Άγιο Αθανάσιο, το κρύο εκείνο το βράδυ και τη λιακάδα το αμέσως επόμενο πρωί. Το αρνί που σουβλιζόταν και μοσχοβολούσε στην αυλή του κυρίου Γιάννη και τη μουσική που δεν σταμάτησε ποτέ. Όπως δεν σταματούσαν ποτέ και τα χαμόγελα. Λογικά τότε πρέπει να σχηματίστηκε η πρώτη ρυτίδα από χαμόγελο στο πρόσωπό μου, παρόλο που ήμουν γύρω στα δέκα. Το χαμόγελο δεν εξαφανίστηκε ακόμη κι όταν κατάλαβα πως ο λόγος που ο πατέρας μου είχε σπάσει τρεις φορές το αυγό μου στο τσούγκρισμα ήταν πως χρησιμοποιούσε ξύλινο κόκκινο αυγό. Αντίθετα, έγινε ακόμα πιο πλατύ. Μακάρι το φετινό Πάσχα να έχει λίγη από την ξεγνοιασιά εκείνου. Εύχομαι πλούσιο τραπέζι, πλουσιότερες καρδιές, υγεία, τύχη και ειρήνη. Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα!
Δημήτρης Χατζηκωνσταντίνου συγγραφέας
Γεννήθηκα στη Χάλκη, ένα από τα χωριά που ζώνουν περιμετρικά τη Λάρισα. Πάσχα για μένα είναι οι ευχές των ανθρώπων, τα τραγούδια τους, η τσίκνα από το αρνί και το κοκορέτσι να διαχέεται στον ουρανό και το τσίπουρο να δοκιμάζει τις αντοχές των πιοτήδων. Το πρώτο μου Πάσχα στο Ηράκλειο, μένω σαράντα περίπου χρόνια στο νησί, πίστεψα ότι θα βίωνα την ίδια εμπειρία. Στην αυλή του σπιτιού μου το αρνί, το κοκορέτσι και οι μεζέδες ήταν έτοιμα να υποδεχτούν τους φίλους που είχα καλέσει. Μια ησυχία παράξενη επικρατούσε στην πόλη. Περνούσε η ώρα και δεν εμφανιζόταν κανείς. Μέχρι στο δρόμο βγήκα αναζητώντας κάποιον γνωστό για να τον φέρω στην αυλή. Τίποτα. Η γυναίκα μου και τα παιδιά μου προσπάθησαν να με παρηγορήσουν. Ήπια κάμποση ρακή κι έφυγα με την απογοήτευση ζωγραφισμένη στο πρόσωπό μου. Όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς: Εύχομαι οι « Μεγάλοι» του κόσμου τούτου να αφουγκραστούν τη λαχτάρα των λαών για Ειρήνη…
