Πολλοί ξέρουν ότι το κολυμβητήριο του ΕΑΚ Βόλου φέρει το όνομα «Ιάσων Ζηργάνος». Λιγότεροι όμως είναι αυτοί, κυρίως οι πιο παλιοί ή οι πιο… περίεργοι που γνωρίζουν ότι ο Ιάσων Ζηργάνος ήταν από τους πρώτους υπεραθλητές της Ελλάδας με καταγωγή μάλιστα από τον Βόλο, έχοντας κάνει τον διάπλου της Μάγχης, εγχείρημα ακόμη και σήμερα δύσκολο, στις 19 Σεπτεμβρίου 1948. Σαν σήμερα δηλαδή 74 χρόνια πριν…
Ο Ιάσων Ζηργάνος υπήρξε κορυφαίος κολυμβητής μεγάλων αποστάσεων με πολλά ρεκόρ στο ενεργητικό του. Έχοντας κάνει τον διάπλου της Μάγχης τέσσερις φορές, ήταν επίσης ο πρώτος Έλληνας που έκανε τον γύρο του Μανχάταν κολυμπώντας, καθώς επίσης και τον διάπλου του Βοσπόρου.
Ο Ζηργάνος γεννήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1909 στον Βόλο, ξεκινώντας μάλιστα τον αθλητισμό από τον τοπικό Γυμναστικό Σύλλογο, επιμένοντας να βρίσκεται σε κάθε ευκαιρία στα νερά του Παγασητικού. Στα 20 του χρόνια εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός του πυροβολικού, ενώ ακολούθησε η συμμετοχή του στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 και παρασημοφορήθηκε.
Ακόμη και εκεί, ο Βολιώτης υπραθλητής ολυμπούσε στα παγωμένα νερά των ποταμών της Πίνδου για να διατηρείται σε καλή φυσική κατάσταση.. Πέρα από κολυμβητής, υπήρξε αθλητής και στον ακοντισμό, το μονόζυγο, την ελληνορωμαϊκή πάλη, την ξιφασκία και την ιππασία.
Στα τέλη του ’40 με αρχές του ’50, παραιτήθηκε από το στρατό με το βαθμό του ταγματάρχη. Τον χειμώνα του 1948, προπονείτο υπό συνθήκες δριμύτατου ψύχους στον ποταμό Αώο και στη Λίμνη των Ιωαννίνων και ήδη είχε μπολιαστεί μέσα του η ιδέα του διάπλου της Μάγχης αλλά και άλλων θαλασσών…
Η Μάγχη… έπεσε!
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1949, ο Ζηργάνος πέτυχε το μεγάλο του όνειρο και κατάφερε να διασχίσει τη θάλασσα της Μάγχης για πρώτη φορά στη ζωή του. Ξεκίνησε από το ακρωτήρι Γκρι Νε της Γαλλίας και έφτασε στην αγγλική ακτή του Φαν Μπέι κοντά στο Ντόβερ.
Ο Τύπος αποθέωσε τον Έλληνα κολυμβητή. «Είναι ένα μεγάλο αθλητικό κατόρθωμα. Ένα κατόρθωμα πού ξεπερνάει τα όρια μιας αθλητικής επιτυχίας. Ο άθλος του Ζηργάνου τιμά γενικότερα τη ράτσα μας», ήταν το διθυραμβικό σχόλιο της «Ελευθερίας».
Ο ανταποκριτής του «Έθνους» έγραψε: «Η παλίρροια καί αι κακαί καιρικαί συνθήκαι εδυσχέραινον κατά πολύ τήν προσπάθειαν τού Έλληνος κολυμβητού. Ο Ζηργάνος ηγωνίσθη με άφθαστον ψυχικό σθένος καί επέδειξεν εξαιρετικήν αντοχήν, ως εδήλωσε και ο λιμενάρχης του Ντόβερ κ. Σάνσον».
Έτσι, ο Ιάσων Ζηργάνος έγινε ο δεύτερος Έλληνας που διέπλευσε το στενό της Μάγχης, μετά τον Μανώλη Βελισσάριο, που το κατόρθωσε τον Ιούνιο του 1930.
Οι επόμενες μεγάλες επιτυχίες
Στις 22 Αυγούστου 1950, ο Ζηργάνος πέρασε τη Μάγχη για δεύτερη φορά. Οι θαυμαστές του του έδωσαν το παρατσούκλι «ρυμουλκό» λόγω της σωματικής του διάπλασης.
«Κατέκτησε» το στενό της Μάγχης άλλες δύο φορές, τον Αύγουστο του 1951 και τον Αύγουστο του 1954. Επιχείρησε το ίδιο το 1952 και το 1959, αλλά δεν τα κατάφερε. Στη δε τελευταία εγκατέλειψε, όπως και οι περισσότεροι συναθλητές του, «λόγω σφοδράς θαλασσοταραχής».
Εκτός από το στενό της Μάγχης, διέπλευσε δύο φορές τον Βόσπορο και ισάριθμες τον Νείλο και έκανε τον περίπλου του νησιού του Μανχάταν στη Νέα Υόρκη. Κολύμπησε, ακόμη, στις λίμνες Οντάριο του Καναδά και Γουίντερμερ της Σκωτίας.
Τον Απρίλιο του 1952, σε μία από τις προσπάθειές του να «κατακτήσει» τον Βόσπορο, ο Ζηργάνος «υπέστη συμφόρηση εκ ψύξεως». Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και χρειάστηκε εισπνοές οξυγόνου για να συνέλθει. Η πρώτη φράση που είπε στους γιατρούς ήταν «κρυώνω», σύμφωνα με τα ρεπορτάζ.
«Έφυγε» ανάμεσα σε Σκωτία και Βόρεια Ιρλανδία
Στις 27 Σεπτεμβρίου 1959, έναν μήνα μετά την τελευταία ανεπιτυχή απόπειρά του να διασχίσει τη Μάγχη, ο Ζηργάνος αποπειράθηκε να κολυμπήσει στο Βόρειο Κανάλι, από το Ντονάχαντι της Βόρειας Ιρλανδίας στο Πορτ Πάτρικ της Σκωτίας. Μετά από 16 και πλέον ώρες κολύμπι, του έμενε ένα μίλι για να τερματίσει.
Ο κόσμος τον περίμενε εναγωνίως, όμως μια απροσδόκητη παλίρροια τον τράβηξε πίσω. Ο Έλληνας υπεραθλητής έχασε τις αισθήσεις του στα παγωμένα νερά της παλίρροιας. «Τά απρόβλεπτα ισχυρά ρεύματα κατέστησαν τό τελευταίον μέρος τής διαδρομής σισσύφειον προσπάθειαν», σύμφωνα με τα δημοσιεύματα.
Οι γιατροί προσπάθησαν να τον κρατήσουν στη ζωή με μαλάξεις, αλλά η καρδιά του τον είχε «προδώσει». Ο Ζηργάνος πέρασε στην αιωνιότητα τρεις ημέρες πριν συμπληρώσει μισό αιώνα ζωής.
Με πληροφορίες και στοιχεία από mixanitouxronou.gr/Wikipedia/openwaterpedia
