Η διάθεση και χρήση του πλαστικού, επιβαρύνει σημαντικά τον πλανήτη και μας φέρνει όλους μας, προ των ευθυνών μας. Η Ελλάδα θεσμοθέτησε την οδηγία της ΕΕ για την απαγόρευση διάθεσης και χρήσης δέκα πλαστικών προϊόντων, όπως πχ καλαμάκια, στην προσπάθεια της Ευρώπης για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ο κ. Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος της WWF Ελλάς για θέματα πρόληψης αποβλήτων μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή γι’ αυτή τη σημαντική εξέλιξη, ενώ ανέφερε ότι στην Ελλάδα κάθε χρόνο χρησιμοποιούμε πάνω από 2,5 δις πλαστικά μπουκάλια νερού και αναψυκτικών, ρυπαίνοντας ουσιαστικά το έδαφος, αλλά και τις θάλασσές μας!
Παρόλη την απαγόρευση που υπάρχει για την προμήθεια και την πώληση πλαστικών συνεχίζεται η κατανάλωσή τους;
Ναι, δυστυχώς ο κόσμος ακόμη δεν το έχει κατανοήσει, ούτε έχει ενημερωθεί για τις αλλαγές που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται. Αυτό που προβλέπει ο νόμος, που είναι μια ευρωπαϊκή απαίτηση είναι ότι από 3 Ιουλίου απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά κάποιων πλαστικών μιας χρήσης, όχι όλων των πλαστικών. Απαγορεύεται η διάθεση των πλαστικών πιάτων και μαχαιροπίρουνων, καλαμάκια, αναδευτήρες, δοχεία και φιάλες από φελιζόλ, όχι όλες, όχι για παράδειγμα των ιχθυοπωλείων αλλά αυτά που είναι για κατανάλωση από εμάς, τους πολίτες και πλαστικές μπατονέτες. Αυτά είναι τα προϊόντα μιας χρήσης που απαγορεύονται να κυκλοφορούν. Βέβαια οι πολίτες εκτός ότι δεν το γνωρίζουν, πιθανά δεν θα καταλάβουν ότι ισχύει κάτι τέτοιο, γιατί ο νόμος ορίζει μια περίοδο χάριτος 10 μηνών που θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται αυτά τα προϊόντα μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων. πράγμα που σημαίνει ότι και αυτό το καλοκαίρι στις παραλίες του Βόλου και όχι μόνο, αλλά σε όλη την Ελλάδα θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε πλαστικά καλαμάκια και πλαστικές σακούλες εκεί δίπλα που κολυμπάμε.
Πόσο εύκολο είναι να απαλλαγούμε απ΄την χρήση των πλαστικών; Υπάρχουν πράγματα που αντικαθίστανται και εξυπηρετούνται ταυτόχρονα οι πολίτες;
Ειδικά για αυτά τα προϊόντα, υπάρχουν εναλλακτικές και μπορούμε να απαλλαγούμε εύκολα. Δεν λέω ότι αύριο ως … δια μαγείας θα πρέπει να παρατήσουμε το πλαστικό, γιατί σε μερικές χρήσεις του είναι ιδιαίτερα χρήσιμο κι απαραίτητο, όπως για ιατρικό εξοπλισμό. Για τα πλαστικά μιας χρήσης που σταματούν να κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν σήμερα ασφαλή εναλλακτικά. Γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε και προγραμμάτισε αυτή την απαγόρευση γνωρίζοντας ότι ο πολίτης μπορεί γι’ αυτή τη χρήση να βρει άλλα προϊόντα που δεν περιέχουν πλαστικό.
Για παράδειγμα το καλαμάκι, το οποίο αποτελεί σημείο προβληματισμού για όλους τους πολίτες με τους οποίους μιλάμε. Εμείς οι μεγαλύτεροι τόσα χρόνια, δεν χρησιμοποιούσαμε καλαμάκι σε καθετί, οπότε το πιο σημαντικό είναι να το περιορίσουμε σημαντικά. Ακόμη και τον καφέ μας θα μπορούσαμε να τον πίνουμε χωρίς καλαμάκι. Αν δεν μπορούμε ή αν είναι ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε καλαμάκι, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καλαμάκι που δεν περιέχει πλαστικό, όπως το χάρτινο ή από σιτάρι, ή ανοξείδωτο, γυάλινο, πάντα όμως έχοντας στο μυαλό ότι το πολλαπλών χρήσεων είναι ουσιαστικά πολλαπλών χρήσεων. να το χρησιμοποιούμε για 100, 200, 500 φορές.
Αν σήμερα σταματήσουμε αυτή τη χρήση των πλαστικών μιας χρήσης, πότε θα μπορούμε να πούμε ότι… θα απαλλαχτούμε από τον φόρτο που δέχεται το περιβάλλον;
Δεν είναι τόσο εύκολο να απαλλαχτούμε. Αυτή είναι μία πρώτη ενέργεια, ένα πρώτο βήμα που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτή η απαγόρευση των δέκα πλαστικών μιας χρήσης, θα αλλάξει ριζικά το παιχνίδι.
Κι αυτό γιατί υπάρχουν και πολλά άλλα πλαστικά, τα οποία μας προβληματίζουν, τα οποία πρέπει να απαγορευτεί η χρήση. Η πλαστική σακούλα δεν απαγορεύεται, αλλά έχει επιβληθεί μόνο ένα τέλος. Παραμένουμε από τις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση πλαστικής σακούλας και η πλαστική σακούλα εμφανίζεται κατά κόρον στο θαλάσσιο περιβάλλον, άρα κι εμείς δεν πρέπει να ξεχνάμε να πηγαίνουμε με τη δική μας τσάντα να ψωνίζουμε. Υπάρχουν κι άλλα πλαστικά όπως το ποτήρι του καφέ. Από τον Ιανουάριο του 2022 και το πλαστικό ποτήρι και το πλαστικό δοχείο του take away θα χρεώνονται, θα είναι 0,005 ευρώ το ποτήρι και το ίδιο το καπάκι. Η καλύτερη επιλογή που έχουμε και μπορούμε να την ξεκινήσουμε και από αύριο είναι να έχουμε το δικό μας ποτήρι και να το χρησιμοποιούμε πολλές, φορές κι αυτό μπορούμε να κάνουμε και με το μπουκάλι του νερού. Στην Ελλάδα έχει εκτιμηθεί ότι κάθε χρόνο χρησιμοποιούμε πάνω από 2,5 δις πλαστικά μπουκάλια κυρίως νερού αλλά και αναψυκτικών. Μπορούμε να περιορίσουμε τη χρήση του πλαστικού μπουκαλιού, χρησιμοποιώντας ένα θερμός, ενώ θα πρέπει να ξέρουμε πως στην Ελλάδα οι περισσότερες πόλεις έχουν καλής ποιότητας νερό.
Σε άλλες χώρες έχουν αρχίσει και χρησιμοποιούνται τα συστήματα επαναχρησιμοποίησης. Ακόμη κι αν κάποιος παραγγείλει από take away, του πηγαίνει τον καφέ του με ένα πολλαπλών χρήσεων σκεύος, το οποίο χρεώνεται κάτι παραπάνω και την επόμενη φορά που θα ξαναπαραγγείλει μόλις το επιστρέψει θα πάρει πίσω τα χρήματα.
Υπάρχουν κι άλλες αλλαγές πάνω σ’ αυτό τον τομέα του περιορισμού της κατανάλωσης πλαστικού;
Από 1η Ιανουαρίου του 2022 έρχεται η σημαντικότερη πρόβλεψη του νόμου για τα πλαστικά. Από τότε θα μπορούμε να πηγαίνουμε εμείς οι πολίτες να ψωνίζουμε στα σούπερ μάρκετ, στα παντοπωλεία, στα καφέ με το δικό μας σκεύος. Θα μπορούμε να πάμε στο σούπερ μάρκετ στη μαναβική, στο κρεοπωλείο κτλ και να βάλουμε τα προϊόντα στο δικό μας τάπερ. Δεν μπορούν να μας το απαγορεύσουν να το κάνουμε αυτό και ταυτόχρονα θα δικαιούμαστε και έκπτωση. Αν καταφέρουμε εμείς οι πολίτες να αγκαλιάσουμε αυτό το μέτρο, τότε θα δούμε τεράστια διαφορά και στην κατανάλωση των πλαστικών, τεράστια διαφορά στα απορρίμματα στο φυσικό περιβάλλον και θα δούμε τις ίδιες τις επιχειρήσεις να κινητοποιούνται περισσότερο και να δίνουν περισσότερες επιλογές σε μας τους πολίτες. Βλέπουμε ότι θα δημιουργηθούν ράφια με χύμα προϊόντα στα σούπερ μάρκετ. Αν θέλουμε να αγοράσουμε ρύζι, όσπρια, ζυμαρικά στο μάρκετ θα μπορούμε να μην παίρνουμε σε συσκευασία που δεν ανακυκλώνεται, αλλά στο δικό μας σκεύος.
