Η Αμαλία Μουτούση έχει εντρυφήσει στο χώρο του αρχαίου δράματος και με την ερμηνεία της ως «Ιοκάστη» στην τραγωδία του Σοφοκλή “Οιδίποδας Τύραννος” κέρδισε τις εντυπώσεις με τον Δημήτρη Λιγνάδη. Η κ. Μουτούση μίλησε στον Ηλία Κουτσερή και το Ράδιο ΕΝΑ 102,5 για την καλοκαιρινή περιοδεία που ξεκίνησε με απόλυτη επιτυχία από την Επίδαυρο και ανέλυσε με συναισθηματισμό και λογική ταυτόχρονα, τον σπουδαίο ρόλο της Ιοκάστης, μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη.
Έχετε κάποια ιδιαίτερη σχέση με τον Βόλο, μέσω προσώπων, καταστάσεων ή στιγμών;
Δεν έχω, αλλά τον αγαπώ πολύ τον Βόλο. Έρχομαι κάθε φορά με τις παραστάσεις σ’ αυτό το γνωστό θέατρο. Αλλά αυτό, είναι πάντα το πρόβλημα με εμάς, ότι δεν προλαβαίνουμε, καθώς παίζουμε μία παράσταση και φεύγουμε. Μπορεί να μας λείπει, να κάνουμε όλα αυτά που δεν προλαβαίνουμε σε μία πόλη, να δούμε λίγο τον τόπο, αλλά γίνεται συμπυκνωμένο την ώρα της παράστασης και παίρνουμε πολλή χαρά.
Περιοδεύετε με την τραγωδία του Σοφοκλή, που χαρακτηρίζεται το τελειότερο του αρχαίου δράματος και το οποίο εξακολουθεί να αγγίζει και να προσελκύει το θεατρόφιλο κοινό…
Αυτό το βλέπουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό, από την αρχή της περιοδείας μας. Στην Επίδαυρο είχε πάρα πολύ μεγάλη ανταπόκριση, αλλά κάπου μετά με την περιοδεία δεν μπορούσαμε να ξέρουμε. Μετά όμως από αρκετές παραστάσεις και την ανταπόκριση του κόσμου, έχω χαρεί ιδιαιτέρως. Βλέπω πόση ανάγκη έχει ο κόσμος από τον ίδιο τον Σοφοκλή. Είναι το “γάλα” του, η “τροφή” του. Ο κόσμος θέλει να δει μία τέτοια παράσταση και υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση.
Πως προέκυψε η συνεργασία σας με τον Δημήτρη Λιγνάδη;
Προέκυψε για πολύ καλή μου τύχη, όταν μου έκανε την πρόταση ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης και μου είπε ότι θα είναι ο Δημήτρης Λιγνάδης στο ρόλο του Οιδίποδα. Ήταν ένας πολύ καλός λόγος για να επιστρέψω, καθώς είχα αρκετό καιρό να κατέβω με αρχαίο δράμα στην Επίδαυρο. Βέβαια έκανα αρχαίο δράμα, αλλά σε κλειστό χώρο στην Αθήνα. Δεν είχα ξαναδουλέψει με τον Δημήτρη, αν και όλα αυτά τα χρόνια τον έβλεπα και τον παρακολουθούσα. Τον εκτιμώ πολύ ως ηθοποιό και γενικότερα.
Ήταν επιλογή σας, όπως θυμάμαι, να μη συμμετέχετε σε περιοδείες κάποια καλοκαίρια…
Ήταν αναγκαστική επιλογή, επειδή δούλευα με δύο ή και τρία πράγματα μέσα στο χειμώνα που είχαν μεγάλη δυσκολία, έπρεπε το καλοκαίρι να μαζεύω δυνάμεις γι’ αυτό που θα ετοίμαζα το χειμώνα.
Πόσο διαφορετική είναι η ματιά του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη στο έργο; Θέλησε να περάσει κάτι πιο συγκεκριμένο ως σκηνοθέτης;
Νομίζω ότι ο Κωνσταντίνος και ήταν ξεκάθαρο αυτό από την αρχή, θέλησε να κάνει μία παράσταση βασισμένη στα στερεότυπα, αλλά πολύ στοχευμένα και με άποψη. Ουσιαστικά ήθελε να προσπαθήσει να αποφύγει νεοτερισμούς και πρωτοτυπίες. Ήθελε να είναι κοντά στο πνεύμα του Σοφοκλή, να μην φοβηθεί τα στερεότυπα, να μην φοβηθεί την περπατημένη. Αυτό μπορεί να ακούγεται σε κάποιους ότι …δεν είναι και κάτι δύσκολο. Κι όμως δεν είναι έτσι. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να εμβαθύνει κανείς στα στερεότυπα και να βάζει αυτό το “φρένο” στον εαυτό του, να λέει ότι δεν θα κάνω του κεφαλιού μου, δεν θα αυθαιρετήσω, θα προσπαθήσω να πάω κατά γράμμα. Είχαμε μία μετάφραση, του Γιάννη Λιγνάδη- αδερφού του Δημήτρη Λιγνάδη- που βοηθούσε πολύ σ’ αυτή την αντιμετώπιση, η οποία σε πηγαίνει σαν «τρένο». Δηλαδή τον ηθοποιό τον βοηθά η ίδια η γλώσσα να καταλάβει πως πρέπει να παίξει. Σου δίνει ακριβώς το μέτρο και τον τρόπο και το ύφος και σ’ αυτό ήταν και ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης πάρα πολύ ανοιχτός κι άφησε τη μετάφραση να δώσει ένα χαρακτήρα στην παράσταση. Φυσικά το κεντρικό πρόσωπο που παίζει ο Δημήτρης Λιγνάδης και μέσα από τα υπόλοιπα πρόσωπα που φωτίζουν το κεντρικό, νομίζω ότι έγινε μία παράσταση που και από την ανταπόκριση βλέπω πως είχε ανάγκη ο κόσμος. Είναι καθαρή και έχει μία διαύγεια.
Εσείς υποδύεστε την Ιοκάστη. Τι σας έκανε να νιώσετε, ο ρόλος αυτός;
Πολλά νιώθω στις παραστάσεις, κάθε μέρα και διαφορετικά. Είναι κάπως δύσκολο να τα εξωτερικεύσω με λόγια, γιατί αυτά που νιώθω τα εξωτερικεύω μέσα από τα λόγια της Ιοκάστης. Είναι πραγματικά μοναδικός αυτός ο ρόλος. Όλοι ξέρουμε ποια είναι η Ιοκάστη, ότι είναι παντρεμένη με τον Οιδίποδα, χωρίς να ξέρει ότι αυτό είναι το παιδί της, και το μαθαίνει στο τέλος και αυτοκτονεί. Από κει και πέρα ο τρόπος που αποδίδεται ένας χαρακτήρας, ο οποίος από την αρχή ως το τέλος παραμένει στο σκοτάδι και μάλιστα από την αρχή του έργου, όταν ο Οιδίποδας αρχίζει την έρευνα και θέλει να “ξεκουκουλώσει” πράγματα, η Ιοκάστη είναι αυτή που του λέει «μην αγγίζεις». Είναι αυτή που και ως μάνα- χωρίς να το ξέρει- και ως βασίλισσα που έχει την εξουσία και άρα τον έλεγχο και πρέπει το βασίλειο να σταθεί όρθιο και να μην καταρρεύσει, έχει την εξυπνάδα να καταλάβει ότι όλο αυτό που ξεκινά ο Οιδίποδας έχει κάτι πολύ σκοτεινό και το οποίο δεν θέλει η Ιοκάστη να το αγγίξει, γιατί ξέρει ότι είναι μία τεράστια απειλή. Είναι μία γυναίκα που με τη δύναμή της και τον σκεπτικισμό της καλύπτει αυτά που ο Οιδίποδας προσπαθεί να ανακαλύψει, προκειμένου να αποφύγει μία καταστροφή.
Εσείς έχετε αφιερωθεί στο θέατρο. Τι πιστεύετε ότι έχετε κερδίσει μέσα από αυτή σας την ενασχόληση;
Το αρχαίο δράμα μπορώ να πω ότι είναι η πραγματική υπέρβαση των δυνάμεων και των δυνατοτήτων στον ηθοποιό. Είναι ο δρόμος προς το Έβερεστ με την έννοια της συνεχούς εξέλιξης. Δεν μπορείς, παρά να εξελίσσεσαι και να διευρύνεις τα όριά σου, τις δυνατότητές σου, το μυαλό σου, τον τρόπο σκέψης σου και να βάζεις κυριολεκτικά τον εαυτό σου στην υπηρεσία ενός πράγματος που σε ξεπερνάει. Αυτό συμβαίνει με το αρχαίο δράμα, νιώθεις από την αρχή την ανεπάρκεια που έχεις και δεν έχει να κάνει ούτε με το χάρισμά του, ούτε με το ταλέντο. Έχεις απόλυτη ανεπάρκεια απέναντι σ’ αυτό που είναι μεγαλύτερο από σένα και πρέπει να το μεταδώσεις. Άρα γίνεσαι ένας αγωγός. Αυτό είναι ένα πανέμορφο συναίσθημα, όσο εξοντωτικό κι αν είναι, που εμένα προσωπικά με κρατά ζωντανή σ’ αυτή τη δουλειά. Με το αρχαίο δράμα αισθάνομαι ότι επιστρέφω στο κέντρο μου, ότι κάπως σα να αυτοπροσδιορίζομαι. Είναι ένα πεδίο έρευνας που δεν θέλω ποτέ να το αφήσω.
