Ανήσυχη είναι η κοινωνία του Βόλου και όχι μόνο, μετά το περιστατικό bullying σε βάρος 7χρονου μαθητή στην πόλη. Το φαινόμενο δεν είναι σημερινό, ωστόσο σήμερα αναδεικνύεται πολύ περισσότερο με την σχολική αλλά και την επιστημονική κοινότητα να ασχολείται εντόνως. Η κ. Μαίρη Μπακατσέλου, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Αναπληρώτρια Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης «Πρόταση Ζωής», εδώ και 25 χρόνια ενημερώνει μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς για το ζήτημα, επισημαίνοντας πως ο ρόλος των σχολείων και της οικογένειας είναι πολύ σημαντικός στην αντιμετώπισή του.
Η κ. Μπακατσέλου μίλησε για το bullying στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή ξεκαθαρίζοντας τι είναι και τι όχι, αλλά και ποια θα πρέπει να είναι η στάση απέναντι στα παιδιά που ασκούν σχολική βία αλλά και σε αυτά που την υφίστανται.
Η έμπειρη επιστήμονας πάνω στις εξαρτήσεις των παιδιών και εφήβων αλλά και στη σχολική βία σημείωσε πως πλέον το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού συζητείται ανοιχτά και δεν υποτιμάται, καθώς παλαιότερα αποδίδονταν περιστατικά βίας στην ηλικία των παιδιών ή ακόμη και στην πλάκα.
Δεν είναι όλα bullying
«Αυτό που λέμε και στα παιδιά είναι ότι για να είναι κάτι πλάκα πρέπει να γελάνε και οι δύο. Αυτό αφορά και εμάς τους ενήλικες, γιατί σε ένα μεγάλο βαθμό επηρεάζουμε τα παιδιά. Από την άλλη δεν μπορούμε να δαιμονοποιήσουμε κάθε συμπεριφορά των παιδιών που μπορεί να είναι εκρηκτική, να είναι έντονη, δεν είναι όλα bullying. Για να είναι κάτι bullying πρέπει να γίνεται κάτι επίτηδες για να πονέσει, να στεναχωρήσει, να ταπεινώσει, να απομονώσει, να πληγώσει τον άλλο, πρέπει να είναι συχνό και να έχει έντονη αίσθηση.
Θα μου πείτε μία φορά δεν είναι αρκετή για να τραυματίσει κάποιον; Προφανώς και μια φορά είναι αρκετή για να κάνει ζημιά στον ψυχισμό του παιδιού, στο πως αντιλαμβάνεται το σχολείο και το περιβάλλον. Απλώς δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι bullying όταν κάτι είναι μια μεμονωμένη περίπτωση», εξήγησε η ίδια.
Δεν στοχοποιούμε τα παιδιά με όρους θύτη και θύματος
Η κ. Μπακατσέλου επεσήμανε πως πλέον η επιστημονική κοινότητα δεν χρησιμοποιεί τους όρους θύτης και θύμα, αλλά αυτός που ασκεί και αυτός που υφίσταται, καθώς δεν επιθυμεί να βάλει μία ταμπέλα θύτη ή θύματος, ιδίως σε μικρά παιδιά, τα οποία θα βάλουν τον όρο και τη στάση στον ψυχισμό τους και ίσως αυτό να τους ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή.
Σημείωσε δε, πως πολλές φορές ένα δυσάρεστο γεγονός αναπαράγεται μέσα από συζητήσεις, στα social, στον Τύπο αντί όπως σχολίασε η ίδια «να ξεφουσκώσει και να το διαχειριστούν όσοι πρέπει με ψυχραιμία και νηφαλιότητα. Φτάνουμε να το παρακάνουμε και να στιγματίζονται άνθρωποι και προσωπικότητες σε τόσο τρυφερές ηλικίες.
Πρέπει να νοιαστούμε για το παιδί, που για κάποιους λόγους κάνει τέτοιες πράξεις, αλλά και για το παιδάκι που υφίσταται αυτή την παραβίαση πάνω του, γιατί και το να σε βρίσω είναι παραβίαση. Είναι πολύ λεπτά θέματα, που όσο λεπτά είναι, τόσο καθημερινά είναι».
Το Κέντρο Πρόληψης και η συμβολή του
Η κ. Μπακατσέλου αναφέρθηκε και στη δράση του Κέντρου Πρόληψης το οποίο στελεχώνεται από κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και κοινωνιολόγους από το 1998 και καθημερινά στα στελέχη του βρίσκονται στα σχολεία, κάνουν βιωματικά εργαστήρια και τα εμπλέκουν σε δραστηριότητες, σε παιχνίδια που μέσα από αυτά μπορούν να μάθουν τρόπους διαχείρισης του εαυτού τους.
«Εκπαιδεύουμε και την εκπαιδευτική κοινότητα σε αντίστοιχα σεμινάρια και στους γονείς κάνουμε ομιλίες. Πιάνουμε όλο το φάσμα. Χρειαζόμαστε όμως αρωγούς γιατί οι επιμορφώσεις μας είναι λίγες ώρες, λίγες ημέρες και όλο αυτό πρέπει να μπαίνει στο πλαίσιο ενός σχολείο, που έχει πολύ σφιχτούς κανόνες, όχι τιμωρητικές συνέπειες, αλλά θέλουμε ένα σύστημα που να λειτουργεί προς την ίδια κατεύθυνση. Και η οικογένεια να είναι συντονισμένη και το σχολείο στο να «φτιάχνουμε» παιδιά που να έχουν σεβασμό προς τον εαυτό τους πάνω απ’ όλα. Γιατί όλα αυτά είναι θέμα εκπαίδευσης. Όπως μαθαίνουμε τα μαθήματά μας, έτσι πρέπει να μάθουμε πως να διαχειριστούμε τον εαυτό μας και τη ζωή μας», είπε χαρακτηριστικά η κ. Μπακατσέλου.
Εξαρτήσεις και διαδίκτυο
Η ίδια αναφέρθηκε και στο κομμάτι των εξαρτήσεων και του διαδικτύου, σημειώνοντας ότι το bullying μπορεί να συνδέεται.
«Συνήθως ο θύτης για να κάνει τέτοια πράγματα έχει σοβαρούς λόγους, οικογενειακούς, ψυχολογικούς και άλλους και το θύμα από την άλλη βιώνει την απομόνωση και στο μέλλον αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εξαρτήσεις για να καταπραΰνει τον ψυχικό του πόνο. Τα φαινόμενα αυτά με το διαδίκτυο γιγαντώνονται», συμπλήρωσε η ίδια και τόνισε πως τα σχολεία ανταποκρίνονται και κανένα αίτημα που δέχεται το Κέντρο Πρόληψης δεν μένει αναπάντητο.
Στοχευμένες όμως είναι οι δράσεις και με τους γονείς, με απογευματινές ομιλίες, στις οποίες ο γονιός μπορεί να αντιληφθεί εάν ή και γιατί συμβαίνει κάτι και όπως είπε η κ. Μπακατσέλου «χρειάζεται συνεργασία και με το σχολείο. Να μην βάζουμε το θέμα κάτω από το χαλί, να μην αποσιωπούμε, αλλά και να μην δαιμονοποιούμε. Όσο πέφτουμε οι ενήλικες με έναν απότομο και άγαρμπο τρόπο πάνω από τέτοια περιστατικά τραυματίζουμε τα παιδιά, που τώρα φτιάχνουν την ταυτότητά τους».
Τέλος, ανέφερε πως τα ζητήματα αυτά χρίζουν ψυχραιμίας καθώς για να φτάσει ένα παιδί να πειράξει έντονα ένα άλλο, μπορεί να συντρέχουν κι άλλοι λόγοι, μπορεί να έχει αναπτυξιακές δυσκολίες κτλ.. Τόνισε πως τα ζητήματα αυτά επιλύονται με τη συνεργασία όλων και του σχολείου και των οικογενειών και των ειδικών.
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου
