Ταξίδι σε προηγούμενα χρόνια… κατάδυση σε νερά που κρύβουν πραγματικούς θησαυρούς… αποκάλυψη μυστικών που εντυπωσιάζουν… Η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Ζαγοράς παρουσιάζει μια έρευνα επί του πεδίου και ιστορικών ντοκουμέντων σχετική με ναυάγια στο Ανατολικό Πήλιο. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα Σάββατο 22 Ιουλίου (8 μ.μ.) στη Ζαγορά και συνδιοργανώνεται από τη Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Ζαγοράς και την Ομάδα Εναλίων Αποτυπώσεων. Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι ο δύτης – ιστορικός ερευνητής, Νικόλας Σιδηρόπουλος και ο συγγραφέας – ερευνητής Άρης Μπιλάλης σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό, Βασίλη Αγιοπετρίτη.
Στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή μίλησαν οι κ.κ. Μπιλάλης και Σιδηρόπουλος σχετικά με τα ναυάγια του Πηλίου, την κρυμμένη ιστορία τους, αλλά και όλα όσα θα αναδειχθούν στην σημαντική αυτή παρουσίαση.
«Το πιο σημαντικό, πέρα από την ανάδειξη της ιστορίας του τόπου, είναι η συλλογή μαρτυριών. Προφορικές μαρτυρίες οι οποίες εάν δεν καταγραφούνε, χάνονται, αλλά και συλλογή των όποιων μαρτυριών υπήρχαν διάσπαρτες σε λογής πηγές αναφορικά με αυτά τα ναυάγια», ανέφερε ο κ. Μπιλάλης, σχετικά με τη διάσωση της προφορικής αυτής ιστορίας. Μάλιστα, ο ίδιος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρχουν κι άλλα ναυάγια.
« Όσο ασχολούμαστε με την ιστορία της ναυτιλίας μπορεί να έχουμε και νέα δεδομένα για άλλα ναυάγια. Αυτό όμως που ομορφαίνει την αφήγηση είναι το πως το είδαν αυτό οι άνθρωποι που ζήσαν τα γεγονότα, πως το θυμούνται», συμπλήρωσε.
Στην εκδήλωση λοιπόν οι ομιλητές θα επικεντρωθούν στα ναυάγια της Ζαγοράς και ειδικότερα στο «ΤΕΤΗ», που είναι στον Οβριό, ένα ελληνικό ατμόπλοιο που βυθίστηκε ενώ τελούσε στην υπηρεσία των Γερμανών στον πόλεμο, στο «Βύρων», το οποίο είναι στην παραλία του Μπάνικα, καθώς και σε ένα μικρό ατμόπλοιο αλιευτικό, που πρόσφατα εντοπίστηκε στην περιοχή του Χορευτού.
Οι κάτοικοι θεωρούν ότι έχουν μπροστά τους παλιοσίδερα
Από την πλευρά του ο κ. Σιδηρόπουλος μίλησε για τα ναυάγια, αλλά και τη χαρά που βιώνει όταν εντοπίζει κάτι ξεχασμένο στο βυθό της θάλασσας.
«Το πρόβλημα συνήθως είναι το γεγονός ότι οι κάτοικοι των περιοχών στις οποίες πηγαίνουμε, θεωρούν ότι μπροστά τους έχουν παλιοσίδερα, ότι δεν έχει καμία ιστορική αξία. Ποτέ δεν περιμένεις τι θα δεις μπροστά σου, δεν ξέρεις τι υπάρχει εκεί κάτω. Όσες φορές έχω βουτήξει κι έχω βρει κάτι καινούργιο αισθάνομαι σαν το παιδάκι που άνοιξε το δώρο και η χαρά είναι ανείπωτη, γιατί μπορεί να μην το έχει δει κάποιος άλλο, ή μπορεί να το έχει δει αλλά δεν το έχει εκτιμήσει», ανέφερε χαρακτηριστικά και η χαρά του αυτή αποτυπώθηκε και όταν βρήκε τον λέβητα ενός από τα βυθισμένα πλοία και ανακάλυψε τα κατασκευαστικά του σχέδια που χρονολογούνται κοντά στο 1890!
«Υπάρχουν και δυσκολίες. Η ορατότητα στη θάλασσα είναι διαφορετική. Μπορεί να πέσεις δίπλα στο ναυάγιο και να μην το δεις. Ιδανικές περιπτώσεις είναι όταν έχεις κάποιον , συνήθως κάποιον ψαράς ή κάποιον που κάνει ψαροντούφεκο, ο οποίος θα σε οδηγήσει κατευθείαν πάνω από το ναυάγιο», είπε ο κ. Σιδηρόπουλος.
Το Πήλιο έχει πολλά ναυάγια
Εξηγώντας ο κ. Μπιλάλης γιατί η περιοχή του Πηλίου μπορεί να «κρύβει» κι άλλα ναυάγια, σημείωσε πως το Πήλιο ήταν ένα συχνό ναυτικό πέρασμα, στον άξονα Θεσσαλονίκης- Αθήνας, που υπήρχε μεγάλη κυκλοφορία πλοίων και οι περισσότερες μεταφορές πριν 50-100 χρόνια γινόντουσαν δια θαλάσσης και δεύτερον είναι μια περιοχή που «βγάζει» συχνά άσχημες καιρικές συνθήκες που παλαιότερα, αλλά και ακόμη και σήμερα μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ναυάγιο.
Το «ΤΕΤΗ» και το «Βύρων» συνέβησαν κατά τη διάρκεια της κατοχής όταν μια γερμανική νηοπομπή αναχώρησε από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό το Τρίκερι κι έπειτα τον Πειραιά. Στην περιοχή της Ζαγοράς συνάντησαν εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες τη νύχτα. Εκείνη την περίοδο ήταν κλειστοί οι φάροι, για να μην δίνουν σημεία επαφής στις εχθρικές δυνάμεις, τα πλοία παρέκκλιναν από την πορεία τους και ναυάγησαν.
Ενδιαφέρον είναι ότι το φορτίο του «ΤΕΤΗ» που ήταν κυρίως πυρομαχικά, βενζίνη σε βαρέλια, προσπάθησαν με πολλούς τρόπους να πάρουν οι ντόπιοι είτε για να καλύψουν τις ανάγκες τους, είτε για να εφοδιάσουν τις αντάρτικες δυνάμεις, που οργανώνονταν στο Πήλιο και τα εκρηκτικά των Γερμανών βρέθηκαν στα χέρια των Ελλήνων», επεσήμανε ο κ. Μπιλάλης, σχετικά με την ιστορία των δύο ναυαγίων της Ζαγοράς. Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης: Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου.
Τα ναυάγια στο ανατολικό Πήλιο
Συγκεκριμένα στην παραλία Οβριού στο Πουρί έως την παραλία Μπάνικα στο Ανήλιο τα ναυάγια που εντοπίστηκαν είναι τα ΒΥΡΩΝ, ΤΕΤΗ και SOLFERINO, ενώ πιο νότια υπάρχει και το PLM 24.
Τα δύο πρώτα ήταν μέρος γερμανικής νηοπομπής, το ΤΕΤΗ μεγάλο φορτηγό ατμόπλοιο και το ΒΥΡΩΝ πρώην αλιευτικό που εκτελούσε χρέη περιπολικού, που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη για τους Ωρεούς. Το βράδυ, όμως, εκείνο επικρατούσαν άνεμοι ισχύος 10 μποφόρ με αποτέλεσμα τα δύο αυτά πλοία να τα «πετάξει» ο καιρός στην παραλία.
Το SOLFERINO ήταν πρώην ιταλικό αντιτορπιλικό, το οποίο οι Γερμανοί επίταξαν στην Κρήτη, το άφησαν για κάποιο διάστημα ακινητοποιημένο λόγω δυσκολιών συντήρησης και, όταν πια είχαν ξεμείνει στο Αιγαίο από αξιόπλοα πλοία, λόγω των επιθέσεων των συμμάχων στα πλωτά τους μέσα, το επανέφεραν σε υπηρεσία, αν και με μόνο τη μία μηχανή σε λειτουργία.
Το SOLFERINO διατάχθηκε να κατέβει στην Αργυρόνησο από τη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει 80 Γερμανούς ναυαγούς που βρίσκονταν επ’ αυτής.
Μέσα στη νύχτα εντοπίστηκε από τα ραντάρ βρετανικών αντιτορπιλικών, τα οποία περιπολούσαν στον δίαυλο Πηλίου – Σκιάθου και μετά από μάχη τελικά προσάραξε στις ακτές του Πηλίου, το πλήρωμά του μετά από σφοδρή μάχη παραδόθηκε.
Το PLM 24 ήταν ένα γαλλικό πλοίο επιταγμένο από τους Γερμανούς. Προσέκρουσε σε νάρκη που άφησε βρετανικό υποβρύχιο στο στενό Σκιάθου – Πηλίου. Ο καπετάνιος του PLM 24 κατάφερε να το ρίξει στους βράχους της παραλίας στην Πάλτση εν μέσω σφοδρής θαλασσοταραχής.
