Τις τελευταίες εβδομάδες στη σελίδα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αναρτώνται ενημερώσεις σχετικά με την κήρυξη σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης δήμων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα σχετικά με τη λειψυδρία.
Συνολικά 14 δήμοι της χώρας έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μεταξύ των οποίων είναι πέντε δήμοι της Κρήτης, η Σίφνος, η Σέριφος, η Λέρος, ο Πόρος, οι Σπέτσες, ο δήμος Σάμης στην Κεφαλονιά αλλα και περιοχές σε Αλεξανδρούπολη, Κόρινθο, και Ξάνθη.
Οι δήμοι που ανήκουν στην Περιφέρεια Θεσσαλίας φαίνεται να μην αντιμετωπίζουν πρόβλημα μέχρι στιγμής με βάση τις ενημερώσεις του υπουργείου ωστόσο όπως αναφέρει στo larissanet.gr ο Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Εδαφοϋδατικών Πόρων του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» Ανδρέας Παναγόπουλος σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουν από το δίκτυο που διατηρούν στη λεκάνη της Αγιάς, υπάρχει έντονη πτώση στάθμης στα υπόγεια νερά σε σε σχέση με την περσινή περίοδο.
«Φέτος έχουμε λιγότερες βροχοπτώσεις και πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες. Αυτά τα δυο σε συνδυασμό ειδικά τη θερινή περίοδο έχουν σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό των διαθέσιμων επιφανειακών νερών, τον περιορισμό της τροφοδοσίας των υπόγειων νερών και την υπερβολική εξάτμιση των νερών από τους ταμιευτήρες. Αυτό μεταφράζεται σε πολύ αυξημένες ανάγκες άρδευσης» μας αναφέρει αρχικά για το πρόβλημα ο κ. Παναγόπουλος.
Τα σημαντικά έργα
Στη συνέχεια μας εξηγεί πως μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα επισημαίνοντας την ανάγκη να εξασφαλιστεί όσο το δυνατόν περισσότερο νερό μέσα στην υγρή περίοδο. Για να γίνει αυτό χρειάζονται όλα τα έργα όπως τονίζει.
«Χρειάζονται και τα έργα μηχανικού τα οποία αποταμιεύουν μεγάλους όγκους νερού στα υψηλά της λεκάνης. Χρειαζόμαστε όμως και μικρά έργα ταμίευσης μέσα στη λεκάνη, διάσπαρτα. Επίσης χρειαζόμαστε και έργα ανάσχεσης της επιφανειακής απορροής. Με αυτά καθυστερούμε την απορροή του νερού για να προλαβαίνει να απορροφηθεί από το έδαφος και να τροφοδοτήσει τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες. Ένα άλλο έργο το οποίο χρειαζόμαστε και είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη Θεσσαλία αλλά δεν το έχουμε προκρίνει μέχρι τώρα ιδιαίτερα, είναι ο τεχνητός εμπλουτισμός των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων. Υπάρχουν περιοχές στη Θεσσαλία αρκετές στις οποίες έχουν γίνει μελέτες και προκύπτει ότι η γεωλογία και η υδρολογία είναι εξαιρετικά ευνοϊκές στο να μπορέσουνε να δεχθούν αυτές τις μεθόδους. Με αυτό τον τρόπο τα νερά που το χειμώνα φεύγουν ανεκμετάλλευτα, εκτός από το ότι μπορούμε να τα αποταμιεύσουμε σε επιφανειακούς ταμιευτήρες, οι οποίοι δυστυχώς είναι επιρρεπείς στην εξάτμιση, μπορούμε να τα διοχετεύσουμε και στους υδροφόρους ορίζοντες ώστε να τους τροφοδοτήσουμε τεχνητά» αναφέρει ο κ. Παναγόπουλος.
Ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ» επισημαίνει παράλληλα πως ακόμα και για το πρόβλημα της εξάτμισης των υδάτων στους ταμιευτήρες υπάρχει λύση. Συγκεκριμένα αναφέρει πως μπορούν να καλυφθούν είτε με φωτοβολταϊκά είτε με σφαίρες μεγάλου ειδικού βάρους οι οποίες επιπλέουν στην επιφάνεια του ταμιευτήρια και δεν αφήνουν το νερό να εξατμιστεί.
Οι απαντήσεις από το REXUS
Τα τελευταία χρόνια υλοποιείται το ευρωπαϊκό πρόγραμμα REXUS το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων προτάσεις αποτελεσματικής διαχείρισης του Συστήματος Νερού-Ενέργειας-Αγροδιατροφής-Περιβάλλοντος και την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή στη λεκάνη απορροής του Πηνειού ποταμού.
Όπως τονίζει ο κ. Παναγόπουλος πολλά από τα μέτρα που μας ανέφερε προηγουμένως έχουν προκριθεί από το το έργο REXUS, το οποίο παρουσιάστηκε και στη Λάρισα, και αναμένεται να δοκιμαστούν συστηματικά από την 1η Σεπτεμβρίου σε μια τεράστια έκταση στη Θεσσαλία από παραγωγούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η επένδυση φτάνει γύρω στα 2.5 εκατομμύρια ευρώ σε έργα τα οποία περιλαμβάνουν την συστηματική υλοποίηση βελτίωσης της ικανότητας αποθήκευσης του εδαφικού νερού.
«Μέσα σε αυτά τα μέτρα εκείνα που προκρίνονται είναι το πως μπορούμε να διατηρήσουμε την υγρασία του εδάφους σε βέλτιστη κατάσταση έτσι ώστε να καταναλώνουμε το ελάχιστο δυνατό νερό, να μην χάνουμε νερό προς τα βαθύτερα στρώματα του εδάφους και παράλληλα να διατηρούμε το έδαφος σε μια κατάσταση υγρασιακή που δεν θα καταστρέφεται η δομή του, δεν θα καταστρέφονται τα θρεπτικά του και και το φυτό θα παίρνει ακριβώς αυτό που χρειάζεται».
Αυτό σύμφωνα με τον κ. Παναγόπουλο θα γίνει μέσω προγραμματισμού άρδευσης χρησιμοποιώντας είτε πραγματικά δεδομένα μέτρησης της εδαφικής υγρασίας με αισθητήρες που θα εγκατασταθούν σε μια σειρά χωραφιών είτε μετρώντας τις μετεωρολογικές συνθήκες του τόπου υπολογίζοντας την εξατμισοδιαπνοή δηλαδή την ποσότητα νερού που χρειάζεται να καταναλώσει ένα φυτό τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή και μετατρέποντας αυτή τη ποσότητα σε ποσότητα άρδευσης.
Η δεύτερη δέσμη μέτρων προσθέτει ο κ. Παναγόπολος αφορά τη διαχείριση της βιομάζας στο χωράφι και την προστασία του εδάφους μέσω της συστηματικής εφαρμογής ανάταξης φυτοφρακτών και ζωνών περιμετρικής προστασίας. Η τρίτη δέσμη μέτρων έχει να κάνει με ημιορεινές περιοχές και στόχος είναι η αναβίωση των αναβαθμίδων που υπάρχουν στις επικλινείς περιοχές.
Οι περιοχές παρεμβάσεων
Το πρόγραμμα που θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο αφορά τον ΤΟΕΒ Ταυρωπού, την Αναπτυξιακή Τρικάλων όπου οι παρεμβάσεις γίνονται κατα μήκος της παλαιοκήτης του Ληθαίου ποταμού και αφορούν κυρίως παρεμβάσεις αντιπλημμυρικής προστασίας. Ο τρίτος εταίρος στο πρόγραμμα είναι ο δήμος Αγιάς και αφορά την πεδινή περιοχή και ο τέταρτος εταίρος είναι ο συνεταιρισμός Μελιβοίας και αφορά τις νότιες και ανατολικές περιοχές του Κισσάβου και κυρίως τα καστανοχώραφα.
Πηγή: Larissanet.gr
