Πέρασαν περίπου δύο εβδομάδες από τότε που ο Νίκος Πλακιάς παρέλαβε τυπωμένο το κατηγορητήριο για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Ενας βαρύς τόμος, πάνω από 1.200 σελίδες. Εχει ήδη διαβάσει αρκετά σημεία. Παρότι γνώριζε τα περισσότερα, ήθελε να τα ξαναδεί, όσο επώδυνες κι αν είναι για τον ίδιο οι λεπτομέρειες. «Είναι δύσκολο να διαβάζεις για τα παιδιά σου», λέει. «Και θα γίνει ακόμη πιο δύσκολο στο δικαστήριο».
Η δίκη στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων έχει οριστεί για τις 23 Μαρτίου 2026. Θα διεξαχθεί σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο 600 τ.μ. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ο κ. Πλακιάς προσμένει πλέον αυτή την ημέρα. Θα βρίσκεται εκεί, σε κάθε συνεδρίαση. Στα Τέμπη έχασε τις δίδυμες κόρες του, Χρύσα και Θώμη, και την ανιψιά του, Αναστασία. «Θα ακούσουμε ηχητικά αρχεία και κάποιες μαρτυρίες για πρώτη φορά, θα δούμε φωτογραφίες που δεν έχουν βγει στη δημοσιότητα», λέει. «Θα γίνει ένα πισωγύρισμα στο ψυχολογικό κομμάτι που ο καθένας θα πρέπει να διαχειριστεί μόνος, ανάλογα με τις δικές του δυνάμεις».
Εχει επίγνωση ότι αυτή η πορεία θα είναι χρονοβόρα, τονίζει όμως ότι για τον ίδιο θα είναι και λειψή. Δεν θα τον καλύψει πλήρως, ακόμη κι αν προσδοκία του είναι ότι θα ακουστούν αρκετές φορές τα «ισόβια» όταν πλέον φτάσει η ώρα των ποινών. «Κουτσουρεμένη δίκη», την αποκαλεί, γιατί στο εδώλιο μεταξύ των 36 κατηγορουμένων δεν περιλαμβάνονται και πολιτικά πρόσωπα. Είναι διαφορετική η ποινική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη για εκείνα.
Στα χρόνια μετά το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών ο Νίκος Πλακιάς έχει μιλήσει αρκετές φορές για πολιτικές ευθύνες, για αλλοίωση του πεδίου του δυστυχήματος και για συγκάλυψη. Ακολούθησε διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με άλλους συγγενείς θυμάτων στο θέμα των αιτίων της πυρόσφαιρας, διαχώρισε τη θέση του δηλώνοντας πεπεισμένος για την απουσία ύποπτου φορτίου στην εμπορική αμαξοστοιχία. Επισημαίνει ότι μιλάει μόνο για τη δική του οικογένεια, ότι δεν εκπροσωπεί άλλες. «Εχω έρθει σε σύγκρουση αρκετές φορές και με δικηγόρους και με πραγματογνώμονες, οπότε η δίκη είναι κάτι που προσμένω. Θέλω να δω πώς θα αντιδράσει η ελληνική Δικαιοσύνη και έπειτα ο καθένας θα κρίνει τις επόμενες νομικές κινήσεις του», υπογραμμίζει.
Αυτές τις ημέρες τού έχει ζητηθεί πολλές φορές να σχολιάσει τις πρόσφατες δηλώσεις της Μαρίας Καρυστιανού για το ενδεχόμενο εμπλοκής της στην πολιτική ζωή του τόπου. Αλλοι συγγενείς, μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου Ατόμων Πληγέντων Δυστυχήματος Τεμπών, με ανακοίνωσή τους αποστασιοποιήθηκαν. Ανέφεραν ότι οι όποιες δηλώσεις έχουν γίνει από την πρόεδρο του συλλόγου τους δεν τους εκφράζουν και ότι παραμένουν προσηλωμένοι στον αγώνα τους για τιμωρία των υπευθύνων, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται. «Δεν μπορώ να κρίνω κανένα συγγενή. Οταν κάποιος συγγενής κατέβει στην πολιτική, θα αντιμετωπίζεται έπειτα σαν πολιτικό πρόσωπο», τονίζει στην «Κ» για αυτό το ζήτημα ο κ. Πλακιάς. «Εμένα η πολιτική με αφήνει αδιάφορο».
Στα χρόνια που ακολούθησαν το δυστύχημα ο κ. Πλακιάς, όπως και άλλοι άνθρωποι που βρέθηκαν στη δική του θέση, κλήθηκε να επωμιστεί ρόλους που δεν θα έπρεπε να του αναλογούν. «Ο ρόλος μας δεν ήταν να γίνουμε αστυνομικοί, ντετέκτιβ, πυροσβέστες ή εισαγγελείς, να μαζέψουμε στοιχεία και να τα προσκομίσουμε στον ανακριτή και στις δικαστικές αρχές. Το μόνο που έπρεπε να κάνουμε ήταν να θρηνήσουμε τους δικούς μας και να προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε τη ζωή μας, όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό», επισημαίνει.
Εβλεπε, όμως, ότι εκ των πραγμάτων δεν είχαν άλλη επιλογή.
Η δεύτερη ταφή
Τον Οκτώβριο του 2023, οκτώ μήνες μετά τη μετωπική σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών, ο κ. Πλακιάς και άλλοι συγγενείς βρέθηκαν στη θέση Κουλούρι, όπου είχαν μεταφερθεί κάποια από τα συντρίμμια. Ηθελαν να διαπιστώσουν πού βρίσκονταν οι οικείοι τους, όταν έχασαν τη ζωή τους. Η πλήρης χαρτογράφηση της απώλειας, ειδικά στις μαζικές καταστροφές, πέρα από τη σημασία που μπορεί να έχει έπειτα στην ποινική διαδικασία, είναι απαραίτητη και για τους πενθούντες. Εάν δεν επιτευχθεί, μπορεί να τους αφήσει μετέωρους, με σημαντικά κενά και βασανιστικά ερωτήματα. Οπως έχει επισημανθεί από συγγενείς θυμάτων, στα Τέμπη οι αρμόδιες αρχές δεν είχαν κάνει κάποια σχετική ενέργεια.
«Βλέπαμε πράγματα των παιδιών μας. Τετράδια, σκισμένα ρούχα, προσωπικά αντικείμενα, ήταν όλα εκεί παρατημένα στο Κουλούρι επί οκτώ μήνες. Ηταν πειστήρια εγκλήματος, αλλά δεν ενδιαφέρθηκε κανείς να τα συλλέξει και να τα παραδώσει στο εγκληματολογικό. Οκτώ μήνες. Θα είχε λυθεί ο γρίφος από τι προήλθε ο θάνατος πάρα πολλών επιβατών, γιατί δεν ήταν και για τους 57 ίδια η αιτία. Θα είχαν δοθεί απαντήσεις σε ερωτήματα τα οποία ορισμένοι συγγενείς θα κουβαλήσουν μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής τους», λέει. Εκεί, σε αυτή την ερημική τοποθεσία περίπου 13 χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο του δυστυχήματος, εντοπίστηκε και βιολογικό υλικό που ανήκε στις κόρες του. «Περιμέναμε ότι θα βρίσκαμε κάτι, γιατί το βαγόνι δεν είχε διαλυθεί ολοσχερώς. Δυστυχώς η υποψία επαληθεύτηκε», τονίζει. Τους παρέδωσαν τα ευρήματα, έκαναν ακόμη μία ταφή.
Οπως ξεκαθαρίζει, για τον ίδιο η αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος έγινε για πολιτικούς και επικοινωνιακούς λόγους. «Το μόνο άγχος ήταν πότε θα τελειώσει η διαμόρφωση του χώρου για να λειτουργήσει ξανά ο σιδηρόδρομος και να μη φαίνεται αυτό το “χάλι” ενόψει των επερχόμενων εκλογών. Η κυβέρνηση φοβήθηκε να μην έχει ένα δεύτερο Μάτι», επισημαίνει. Αυτή η παρέμβαση στο σημείο και η μη συλλογή και άλλων στοιχείων από την επίμαχη περιοχή συσκότισε έπειτα και τις έρευνες για την πυρόσφαιρα. «Φτάσαμε σε ένα σημείο να λέει ο καθένας τι πιστεύει. Ακούσαμε πολλά σενάρια συνωμοσίας, για πολεμικό υλικό, για 20 τόνους ξυλόλιο, ενώ επέμενα με τους δικηγόρους μου ότι τα πάντα έγιναν για την πολιτική κάλυψη της κυβέρνησης. Αυτό πιστεύω μέχρι και τώρα», σχολιάζει.
Στον Αρειο Πάγο
Τον περασμένο Σεπτέμβριο μαζί με τον αδελφό του ο κ. Πλακιάς κατέθεσε στην αρεοπαγίτη ανακρίτρια που χειρίζεται την έρευνα για τον πρώην υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο και άλλα επτά πρόσωπα σχετικά με την αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος. Ζήτησε να αναβαθμιστεί το κατηγορητήριο από πλημμέλημα σε κακούργημα. Το ίδιο έπραξε και τον Νοέμβριο, δηλώνοντας υποστήριξη κατηγορίας και κατά του πρώην υπουργού Μεταφορών Κώστα Αχ. Καραμανλή. «Χάσαμε τα παιδιά μας από τη στιγμή που έβαλαν τα πόδια τους σε αυτά τα τρένα-φέρετρα», λέει. «Εάν υπήρχε τηλεδιοίκηση, αυτή τη στιγμή δεν θα μιλούσαμε. Δυστυχώς ο σιδηρόδρομος είχε εγκαταλειφθεί στο έλεος».
Στις 28 Φεβρουαρίου 2026 θα έχουν συμπληρωθεί τρία έτη από το δυστύχημα, για τον κ. Πλακιά όμως ο χρόνος κυλάει διαφορετικά. «Είναι σαν να πέρασαν τρεις ώρες. Το μυαλό είναι εκεί, πρωί – βράδυ, στα παιδιά μας. Προσπαθούμε να κάνουμε μικρά βηματάκια, όχι προς το μέλλον, αλλά για να σταθούμε στα πόδια μας, να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας και στο άλλο μας παιδί και στα άλλα παιδιά της οικογένειας του αδελφού μου», περιγράφει.
«Κακό όνειρο»
Οι πιο δύσκολες στιγμές σε αυτή την πορεία ήταν για τον ίδιο τις πρώτες ημέρες. Δεν μπορούσε ακόμη να συνειδητοποιήσει τι είχε συμβεί, τον τρόπο που χάθηκαν οι κόρες τους, ότι οι ταφές, οι τελετές γίνονταν για εκείνες. Ηταν δύσκολο να βγει από το σπίτι, όσο κι αν η τοπική κοινωνία στην Καλαμπάκα, όπου ζει, προσπάθησε να στηρίξει τον ίδιο και την οικογένειά του. «Τώρα που πρέπει να συνεχίσουμε τη ζωή μας καταλαβαίνουμε ότι δεν θα ξαναδούμε τα παιδιά μας, γιατί στην αρχή νομίζαμε ότι ήταν ένα κακό όνειρο», λέει.
Παράλληλα με το πένθος και τον θυμό που του προκαλούσε η συγκάλυψη, όλα αυτά τα χρόνια παρατήρησε και απόπειρες εκμετάλλευσης του δυστυχήματος. «Είδα πολλούς πολιτικούς με ψεύτικα μάτια που κοιτούσαν να πάρουν ένα κομμάτι από τα Τέμπη για να το ρευστοποιήσουν έπειτα σε ποσοστά», τονίζει.
Κατά καιρούς διάφοροι έχουν επιχειρήσει να βάλουν κομματικό πρόσημο και στα δικά του λόγια, να ερμηνεύσουν αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ανάλογα με τα δικά τους συμφέροντα, να τον χρωματίσουν πολιτικά. «Με είπαν δεξιό, αριστερό, τα πάντα. Μιλάω με γνώμονα την αλήθεια από όπου κι αν προέρχεται», ξεκαθαρίζει ο ίδιος. «Μια φορά γίνομαι αρεστός στους αριστερούς, την άλλη στους δεξιούς. Δεν είμαι εδώ, όμως, για να είμαι αρεστός σε κανέναν. Δεν είμαι ούτε δεξιός ούτε αριστερός. Είμαι ένας πατέρας που έχασε δύο παιδιά και αυτό θα είμαι μέχρι το τέλος της ζωής μου».
Οι συγγενείς και η πολιτική
Δεν μπορώ να κρίνω κανένα συγγενή. Οταν κάποιος συγγενής κατέβει στην πολιτική, θα αντιμετωπίζεται έπειτα σαν πολιτικό πρόσωπο. Εμένα η πολιτική με αφήνει αδιάφορο. Δεν θέλω να είμαι αρεστός
Δεν είμαι εδώ για να είμαι αρεστός σε κανέναν. Δεν είμαι ούτε δεξιός ούτε αριστερός. Είμαι ένας πατέρας που έχασε δύο παιδιά και αυτό θα είμαι μέχρι το τέλος της ζωής μου.
Πηγή: kosmoslarissa.gr (από το ρεπορτάζ του Γιάννη Παπαδόπουλου στην Καθημερινή)
