Το χωριό της Θεσσαλίας που αποτελείται αποκλειστικά από βλαχόφωνους

Πηγή: Facebook Χειμάδι Λάρισας - Σουφλάρι

Το Χειμάδι ή Σουφλάρ, παλιότερα επί Τουρκοκρατίας βρίσκεται στη Λάρισα, σε υψόμετρο 96 μέτρων. Οι κάτοικοι είναι βλαχόφωνοι και έλκουν την καταγωγή τους από το Περιβόλι Γρεβενών. Ο πληθυσμός του χωριού αποτελείται αποκλειστικά από βλαχόφωνους, με καταγωγή από το Περιβόλι Γρεβενών. Το γεγονός αυτό καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την πολιτιστική ταυτότητά των κατοίκων.

Η μόνιμη εγκατάσταση των Βλάχων στην περιοχή έγινε μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881 καθώς αποχώρησαν από την περιοχή οι έως τότε Τούρκοι κάτοικοί της. Οι κάτοικοι του Χειμαδίου και του γειτονικού Καλοχωρίου καθώς και οι Βλάχικες οικογένειες του διπλανού χωριού (Νέσσων), παρότι ήταν Βλάχοι Περιβολιώτες στην καταγωγή, από τα μέσα του 19ου αιώνα έπαψαν να πηγαίνουν τα καλοκαίρια στο Περιβόλι με τα κοπάδια τους. Η μεγάλη αύξηση της κτηνοτροφίας σε συνδυασμό με το δύσβατο της περιοχής και την έλλειψη νομής ανάγκασε τους κατοίκους του Περιβολίου να χωριστούν σε δύο ομάδες κι έτσι εναλλάξ τα πρώτα χρόνια η μία ομάδα να πηγαίνει στο Περιβόλι και η άλλη σε κάποιο άλλο μέρος της Δ. Μακεδονίας όπου και νοίκιαζαν μέρος για τα κοπάδια τους. Από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα (1870 περίπου) η ομάδα των Περιβολιωτών επέλεξε ως μόνιμο θερινό προορισμό για τις οικογένειες και τα κοπάδια της, το όρος Γκαλισίτσα στην περιοχή της Αχρίδας στην ΒΔ Μακεδονία (σήμερα βρίσκεται στα όρια με τη Δημοκρατία των Σκοπίων).

Στη Γκαλισίτσα οι οικογένειες των Περιβολιωτών έμειναν σε δύο οικισμούς (από ξύλινες καλύβες) το Άνω Ιστόκ και το Κάτω Ιστόκ (κοντά στο 1χλμ. ήταν η απόσταση του ενός οικισμού από τον άλλον) κι ο κάθε οικισμός είχε την εκκλησία του, (Αγία Παρασκευή και Παναγία). Εκεί συνέχισαν να πηγαίνουν έως το 1925, οπότε για διαφόρους λόγους (1. πίεση από τους Σέρβους να διαλέξουν εθνότητα, 2. δασμοί και φόροι από την πλευρά των Σέρβων, 3. ληστεία και απαγωγές εκ μέρους των Αλβανών καθώς και άλλοι λόγοι) αναγκάστηκαν να σταματήσουν την εκεί θερινή τους διαβίωση. Έτσι κάποιες οικογένειες – μετά από χρόνια -επέστρεψαν πάλι στο Περιβόλι, ενώ άλλες συνέχισαν τις θερινές εξορμίσεις τους σ’ άλλες ορεινές περιοχές τις Δ. Μακεδονίας έως τη δεκαετία του 1950, οπότε και οι περισσότεροι κάτοικοι του Χειμαδίου και Καλοχωρίου ασχολήθηκαν συστηματικά με τη γεωργία (παράλληλα με την κτηνοτροφία οι περισσότεροι βέβαια) και οι θερινές εξορμήσεις στα βουνά σταμάτησαν για τις περισσότερες οικογένειες του χωριού. Η ηπειρώτικη και βλάχικη παραδοσιακή μουσική είναι από τα βασικά ακούσματα ενώ αντίστοιχα είναι και τα ήθη και έθιμα. Σημαντική εκδήλωση επίσης αποτελεί το καρναβάλι που διοργανώνεται κάθε Καθαρή Δευτέρα. Προστάτης του χωριού είναι ο Άγιος Γεώργιος. Αξιόλογη είναι η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Χειμάδι που πανηγυρίζει στις 23 Απριλίου. Πάνω σε λόφο του Χειμαδίου είναι τα ξωκλήσια του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Μαρκέλλας που συγκεντρώνουν πολλούς προσκυνητές την ημέρα της γιορτής στις 20 Ιουλίου και 22 Ιουλίου αντίστοιχα. Παραδοσιακά πανηγύρια διοργανώνονται τόσο στην εορτή του Αγίου Γεωργίου όσο και στην εορτή του Προφήτη Ηλία, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παράδοσής του Χειμαδίου. Στο κέντρο της πλατείας βρίσκεται το Ηρώο με τα ονόματα νεκρών. Αξιομνημόνευτες ήταν οι μουριές που υπήρχαν στο παρελθόν στην πλατεία του χωριού, ο οποίες λόγο γήρατος εκριζώθηκαν.

Τις Απόκριες μαγειρεύεται το πατροπαράδοτο «μπουρανί» και γίνεται η αναπαράσταση του «Βλάχικου γάμου». Την Κυριακή της Αποκριάς αναβιώνει το έθιμο του ανάμματος της φωτιάς, το οποίο σηματοδοτεί το τέλος του χειμώνα. Γύρω από το χωριό υπάρχουν 3-4 θέσεις προϊστορικής κατοίκησης του 6-5000 π.Χ. ενώ κοντά σε χωράφια στο γειτονικό Καλοχώρι προς Ελευθέριο βρίσκονται επιγραφές του 4ου- 2ου αι. π.Χ. που δείχνουν λατρεία Της Αρτέμιδος Θροσίας(=προστάτης του τοκετού) και του Ηρακλή. Υπάρχουν εναπομείναντα σε όχι τόσο καλή κατάσταση Οθωμανικά πυργόσπιτα, τα οποία αναφέρονται και ως «αμυντικοί πύργοι», αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα κτίρια ήταν πρώτιστα κατοικία.

Πηγή πληροφοριών: Βικιπαίδεια

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.