Δεν προσκρούει στο Σύνταγμα η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, όμως το ίδιο το Σύνταγμα θέτει περιορισμούς για τον τρόπο που θα περιοριστούν τα δικαιώματα των πολιτών, επεσήμανε μιλώντας στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Δημήτρη Καρεκλίδη, ο γνωστός Βολιώτης συνταγματολόγος και πρώην Νομάρχης Μαγνησίας κ. Απόστολος Παπατόλιας, σχολιάζοντας την θετική γνωμοδότηση του ΣτΕ στην υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού. Βέβαια ο κ. Παπατόλιας ξεκαθάρισε πως η αναλογικότητα είναι εκείνη, η οποία δείχνει πότε χρονικά είμαστε ώριμοι να προβούμε στην υιοθέτηση ενός τόσο αυστηρού, γενικευμένου και κατασταλτικού για τα δικαιώματα μέτρου, ενώ δεν απέφυγε τη σκληρή κριτική σε Κυβέρνηση και Αξιωματική Αντιπολίτευση για τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας για την πρώτη και για το θολό, όπως χαρακτήρισε, μήνυμα που εξέπεμψε η δεύτερη.
Ο κ. Παπατόλιας εξήγησε το σκεπτικό που οδήγησε το ΣτΕ ώστε να αποφασίσει ότι είναι συνταγματική η υποχρεωτικότητα σε συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων.
” Το Σύνταγμα ως υπέρτατος νόμος της πολιτείας και ως θεμελιώδης νόμος του κράτους δεν απαγορεύει τον εμβολιασμό, ούτε η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού προσκρούει ανοιχτά στο Σύνταγμα, διότι υπάρχουν διατάξεις που λένε ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια πρέπει να απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής τους, αναφέρει ο ίδιος και συνεχίζει πως το Σύνταγμα λέει επίσης ότι μπορεί η πολιτεία να παίρνει θετικά μέτρα για να προστατεύει την υγεία των πολιτών και πως το κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών, που σημαίνει ότι υπάρχει μια συνταγματικά επιβεβλημένη δημόσια μέριμνα για τη δημόσια υγεία.
“Εάν ο εμβολιασμός είναι ένα πρόσφορο και κατάλληλο μέσο για την προστασία της δημόσιας υγείας, τότε μπορούμε να πούμε ότι μπορεί να καταστεί υποχρεωτικός και να υποχωρήσουν άλλα ατομικά δικαιώματα, όπως η ελευθερία αυτοκαθορισμού του ανθρώπου σε θέματα προσωπικής του υγείας υποχωρεί απέναντι στο συλλογικό δικαίωμα στην υγεία”, ανέλυσε ο ίδιος για την αποδοχή του ΣτΕ περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού.
Ναι μεν υποχρεωτικότητα, αλλά…
Σύμφωνα με τον κ. Παπατόλια, η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού δεν αντίκειται στο Σύνταγμα, από την άλλη όμως το Σύνταγμα θέτει συγκεκριμένα όρια, βάζει περιορισμούς για τον τρόπο που θα περιοριστούν τα δικαιώματα των πολιτών. Αυτό σημαίνει, όπως εξήγησε ο ίδιος ότι δεν μπορείς με όποιο τρόπο θέλεις να περιορίζεις τα δικαιώματα , δεν μπορείς να βάζεις αυθαίρετα όρια. Το ίδιο το Σύνταγμα σου λέει ποια είναι τα όρια και αυτά είναι ο σεβασμός των δικαιωμάτων των εθνών , η αναλογικότητα, που είναι το σημαντικότερο απ’ όλα, είναι και οι αρχές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ισότητας και της ανθρώπινης αξίας που απαγορεύουν τον βίαιο εμβολιασμό. Η αναλογικότητα είναι εκείνη, η οποία δείχνει πότε χρονικά είμαστε ώριμοι να προβούμε στην υιοθέτηση ενός τόσο αυστηρού, γενικευμένου και κατασταλτικού για τα δικαιώματα μέτρου, είπε ο κ. Παπατόλιας και σημείωσε πως έμμεσους τρόπους εμβολιασμού, όπως αυτή του προστίμου, μπορεί να σκεφτεί η πολιτεία.
Χάθηκε η σοβαρότητα στο κομμάτι
της πειθούς για τον εμβολιασμό
Ο γνωστός συνταγματολόγος όμως προχώρησε όμως και στην πολιτική κριτική των κινήσεων τόσο της Κυβέρνηση όσο και της αντιπολίτευσης στο θέμα της διαχείρισης της πανδημίας, αλλά και των λεγομένων που ακούστηκαν στη Βουλή.
Ο κ. Παπατόλιας έκανε λόγο για υπαναχωρήσεις, πολιτικές αντιφάσεις, έλλειψη συνέπειας στην εξαγγελία των κεντρικών πολιτικών κατευθύνσεων για την αντιμετώπιση της πανδημία , σχολιάζοντας πως έγιναν παλινωδίες, ενώ σχολίασε πως χάθηκε η σοβαρότητα στο κομμάτι της πειθούς για τον εμβολιασμό, καθώς το μήνυμα απαιτούσε σοβαρότητα από την κορυφή.
Τα βέλη του όμως δεν στράφηκαν μόνο στην Κυβέρνηση, που έχασε σύμφωνα με τον ίδιο ένα κεφάλαιο αξιοπιστίας και σοβαρότητας ως προς την ενημέρωση και την υποχρεωτικότητα αλλά και στην αξιωματική αντιπολίτευση γιατί όπως είπε το μήνυμα που παρήγαγε στην Βουλή ήταν με κομψούς όρους θολό.
“Από τη μια τάσσεται υπέρ της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών, από την άλλη δεν εξηγεί ποια είναι η δική της προοδευτική αντίληψη περί της υποχρεωτικότητας, φέρνοντας παραδείγματα από τις καλές πρακτικές της Γαλλίας με το υγειονομικό πάσο, της Γερμανίας, της Ιταλίας. Αντί να σταχυολογήσει τέτοιες καλές πρακτικές για να δείξει ότι η κυβέρνηση προχωρεί άνευ όρων σε συνεχείς αντιφάσεις σε ένα σκληρό μοντέλο καταστολής και αυταρχισμού χωρίς να έχει εξαντλήσει τις προηγούμενες λύσεις , παράγει ένα μήνυμα ότι μήπως η επιβολή του προστίμου είναι λάθος, αλλά δεν προτείνει και κάτι άλλο. Ας μην ανακαλύψει την Αμερική, ας τις πάρει από τις άλλες χώρες και ας σχηματοποιήσει”, υπογράμμισε ο κ. Παπατόλιας σχολιάζοντας και τη στάση της Αξιωματικής αντιπολίτεσης.
Συνταγματική “κοτσάνα” του Πρωθυπουργού
τα περί μη αναλογικότητας του προστίμου
Ο συνταγματολόγος συνέχισε τη σκληρή κριτική του χαρακτηρίζοντας “συνταγματική κοτσάνα” όταν ο Πρωθυπουργός είπε στον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ότι κάνει λάθος περί αναλογικότητας και τα πρόστιμα δεν είναι αναλογικά.
“Όταν γίνεται μια παράβαση στον ΚΟΚ το ίδιο πρόστιμο πληρώνει ο φτωχός το ίδιο και ο πλούσιος. Εκείνο που λησμονεί όμως είναι ότι η επιβολή του προστίμου από μόνη της γενικώς και αδιακρίτως χωρίς να σεβόμαστε συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, με άνισες επιπτώσεις για τον καθένα από τους πολίτες, από μόνη της η απόφαση προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας. Προτού όμως φτιάξεις το πρόστιμο έχεις σκεφτεί ότι πολλοί από αυτούς που τους επιβάλεις το πρόστιμο, όπως έχει πει και ο Χρυσόγονος, δεν έχουν κανένα κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, γιατί ζουν αποτραβηγμένοι στα σπίτια τους; “, είπε ο κ. Παπατόλιας επισημαίνοντας πως δεν εξαντλήθηκε η βεντάλια των θετικών μέτρων, για να παρθεί η απόφαση της υποχρεωτικότητας που συνοδεύεται και από το αντίστοιχο πρόστιμο.
Συνέχισε δε πως εκτός από το ότι δεν εξάντλησε όλα τα περιθώρια των μέτρων η κυβέρνηση δεν μπήκε σε διάλογο με την αντιπολίτευση έτσι ώστε να παραχθεί μια γενικότερη κοινωνική συναίνεση για να εμπεδωθεί η αξία του υποχρεωτικού εμβολιασμού, γιατί η συλλογική ανοσία είναι ένα δημόσιο αγαθό. Η αντιπολίτευση έκανε το πρώτο βήμα, όπως είπε ο κ. Παπατόλιας και είπε ότι θέλει να συμμετάσχει. Η Κυβέρνηση έπρεπε να αξιοποιήσει αυτή την “πάσα” κι από κοινού να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο συμφωνίας για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.
“Αντ΄ αυτού και μια ωραία πρωία έρχεται ως κεραυνός εν αιθρία ένα υποχρεωτικό πρόστιμο, το οποίο τουλάχιστον από πλευράς ισότητας και αναλογικότητας είναι ιδιαίτερα προβληματικό γιατί δεν εξυπηρετεί τον σκοπό της προστασίας της δημόσιας υγείας, αυτή είναι η αναλογικότητα. Με το ζόρι δεν μπορούσε κανείς να τους εμβολιάσει, αλλά δεν φαίνεται να εξυπηρετεί κάποιο σκοπό πια, είναι άστοχο το μέτρο. Δυσανάλογο και άστοχο”, εξήγησε ο συνταγματολόγος.
Τόνισε δε πως οι περιορισμοί των δικαιωμάτων πρέπει να επιβάλλονται σε σεβασμό στην αρχή της ισότητας της αξίας του ανθρώπου και της αναλογικότητας και σημείωσε πως “όλοι πρέπει με έναν ίδιο τρόπο να υποκείμεθα σε αυτούς τους περιορισμούς κι όχι κάποιοι που είναι στην πρώτη γραμμή κι έρχονται σε συνεχή επαφή με τους πολίτες να τη γλιτώνουν γιατί δεν θέλουμε να τους δυσαρεστήσουμε”, αναφερόμενος στο γεγονός πως στους αστυνομικοί που ελέγχουν τους ανεμβολίαστους, δεν έχει επιβληθεί το μέτρο της υποχρεωτικότητας. Παράλληλα, υποστήριξε πως τα μηνύματα στην κοινωνία δικαιολογημένα είναι συγκεχυμένα, ενώ σημείωσε η υποχρεωτικότητα μπορεί να επεκταθεί ειδικά σε κατηγορίες που είναι στην πρώτη γραμμή , όμως αυτό θέλει την τήρηση των όρων και συνθήκες κοινωνικής συναίνεσης και τις κοκορομαχίες, όπως τις χαρακτήρισε, στη Βουλή.
Σημείωσε δε, θα πρέπει να είναι γνωστά στους πολίτες τα δεδομένα που στηρίζεται ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, τονίζοντας πως “ο ανθρώπινος φόβος νικιέται με την ενημέρωση”.
Στον “γύψο” έχουν μπει πολλά παραδοσιακά δικαιώματα
Όμως όλοι αυτοί οι περιορισμοί, μπορούν να αφήσουν τα κατάλοιπά τους όταν ολοκληρωθεί η πανδημία; Ο κ. Παπατόλιας ανέφερε πως στη σύγχρονη εποχή της διακινδύνευσης με τον πολλαπλασιασμό των ασύμμετρων απειλών πολλά δικαιώματα, παραδοσιακά δικαιώματα που συνδέονται με τον πυρήνα του κράτους δικαίου μπαίνουν στον γύψο και στη θέση τους μπαίνει ένα υπερδικαίωμα στην ασφάλεια το οποίο νομιμοποιεί πάσης φύσεως περιορισμούς χωρίς να σεβόμαστε αυτές τις αρχές και τις προϋποθέσεις .
“Βλέπουμε ότι το δικαιωματικό αυτό μοντέλο του κράτους δικαίου τίθεται σε αναστολή κι αυτό είναι μεγάλος κίνδυνος, όπως κίνδυνος είναι και ο Μιθριδατισμός που σταδιακά συνηθίζουμε να αποδεχόμαστε, αυτό το δηλητήριο περιορισμού των δικαιωμάτων και χωρίς σοβαρή αιτιολόγηση με αόριστη επίκληση της ασφάλειας, που είναι βούτυρο στο ψωμί των κυβερνώντων για να επιβάλλουν από τα πάνω αυταρχικές λύσεις διακυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών. Αντίδοτο στην κυρίαρχη αυτή τάση είναι η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, η προστασία της δημόσιας υγείας αλλά όχι από τα πάνω, αλλά με δίκτυα που θα οργανώνονται από τα κάτω θα συνεργάζονται με τη δημόσια εξουσία έτσι ώστε να μην αισθάνεται πολίτης ξένος κι απομονωμένος μέσα στα δίκτυα της εξουσίας”, όπως εξήγησε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
