Σε μια εποχή όπου οι ρυθμοί της καθημερινότητας γίνονται ολοένα και πιο ασφυκτικοί και η τεχνολογία κυριαρχεί ακόμη και στην ανθρώπινη έκφραση, υπάρχουν άνθρωποι που επιμένουν να κρατούν ζωντανή τη φλόγα του πολιτισμού. Ανάμεσά τους, ο κ.Γιάννης Κόκορης, γιατρός- εντατικολόγος, διευθυντής στη ΜΕΘ του «Αχιλλοπούλειου» Νοσοκομείου Βόλου, που βρέθηκε χθες στο στούντιο του Ράδιο ΈΝΑ, και που με το έργο και τη στάση του, υπενθυμίζει πως η τέχνη και η ευαισθησία δεν είναι… «πολυτέλεια», αλλά ανάγκη.
«Η εντατική σε φέρνει καθημερινά, μπροστά στο θαύμα και στο τέλος»
Συνέντευξη στον Ηλία Κουτσερή
Η πρόσφατη βράβευσή του, με το πρώτο βραβείο ανάμεσα σε εκατοντάδες συμμετέχοντες, στον 15ο Διεθνή Διαγωνισμό Ποίησης και Πεζόμορφου Στοχασμού του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας και Κύπρου, έρχεται ως αναγνώριση αυτής της στάσης ζωής.
ΣίσσυΣιγιουλτζή: «Αναδεικνύονται πανανθρώπινες αξίες»
Η φετινή διοργάνωση, με θέμα τη σχέση του ανθρώπου —και ιδιαίτερα του παιδιού— με τη φύση, ανέδειξε την ανάγκη επανασύνδεσης με τη «μεγάλη μητέρα» Γη, που μας τρέφει, μας προστατεύει και μας εμπνέει. Όπως τόνισε σε παρέμβασή της στο Ράδιο Ένα 102,5η πρόεδρος του Συνδέσμου, κα Σίσσυ Οσία Σιγιουλτζή- Ρουκά, ο θεσμός αυτός «αναδεικνύει πανανθρώπινες αξίες και υπενθυμίζει ότι ευθύνη όλων μας είναι να παραδώσουμε έναν βιώσιμο, δίκαιο και φωτεινό κόσμο στις επόμενες γενιές».
«Μέσα σε αυτό το πνεύμα, το έργο του κ.Κόκορη ξεχώρισε για τη βαθιά ευαισθησία και τον στοχασμό του, αποτυπώνοντας με συγκινητικό τρόπο τον δεσμό του ανθρώπου και της φύσης», όπως τόνισε η ίδια.
Ένας γιατρός που γράφει για την ψυχή
Ο Γιάννης Κόκορης δεν είναι απλώς ένας άνθρωπος των γραμμάτων, αλλά και της πρώτης γραμμής. Καθημερινά έρχεται αντιμέτωπος με τον ανθρώπινο πόνο, τη δοκιμασία, την ελπίδα και τον θάνατο. Ίσως γι’ αυτό, η γραφή του αποκτά μια σπάνια αμεσότητα και ανθρωπιά. Για εκείνον, η ποίηση είναι τρόπος να αντέξεις• μια βαλβίδα εκτόνωσης που μετατρέπει το βαρύ συναίσθημα σε φως.Η επαφή του με τους ανθρώπους στο πιο εύθραυστο σημείο της ύπαρξής τους, τον οδηγεί, όπως ο ίδιος παραδέχεται, στο να «διαβάζει» τη ζωή αλλιώς. «Η εντατική σε φέρνει καθημερινά μπροστά στο θαύμα και στο τέλος», λέει. Αυτή η εμπειρία, όπως φαίνεται και στους στίχους του, καλλιεργεί μια ωριμότητα που δεν είναι θεωρητική, αλλά βιωματική. Κάθε ποίημα μοιάζει σαν μικρό ξέσπασμα τρυφερότητας απέναντι στην ωμότητα της πραγματικότητας.
Η ποίηση ως κοινή γλώσσα
Ο κ. Κόκορης πιστεύει ότι η ποίηση δεν είναι προνόμιο των δημιουργών, αλλά μια εν δυνάμει ικανότητα όλων. «Όλοι έχουμε ανάγκη από ποίηση», λέει. «Ακόμα κι όταν δεν τη γράφουμε, τη ζούμε». Το βλέμμα του, όταν μιλά, μαρτυρά πως γι’ αυτόν η ποίηση υπάρχει παντού — σε ένα βλέμμα, σε μια πράξη καλοσύνης, σε ένα τραγούδι, σε μια ανάμνηση παιδική.«Όλοι μέσα μας κρύβουμε ένα παιδί, όσο χρονών κι αν είμαστε», τονίζει. Η παιδική ηλικία, για εκείνον, δεν είναι απλώς μια περίοδος του παρελθόντος, αλλά μια δεξαμενή μνήμης και καθαρότητας από την οποία αντλεί την έμπνευσή του. Μέσα από αυτή την οπτική, το έργο του συνομιλεί με το φετινό θέμα του διαγωνισμού: το παιδί και η φύση ως καθρέφτες του αύριο.
Από τον στίχο στη… μουσική
Αν και ο ίδιος δεν έχει μουσικές γνώσεις, η γραφή του διακρίνεται από μουσικότητα και ρυθμό. Γράφει πάντα με ομοιοκαταληξία, κάτι που, όπως λέει, «γεννά φυσικά τον ήχο». Ίσως γι’ αυτό συνθέτες έχουν επιλέξει να μελοποιήσουν τους στίχους του. Με συγκίνηση αναφέρεται στους φίλους και συνεργάτες του — τον Θανάση Κατεργάρη, τον Νίκο Παρθένη, τον Γιώργο Αποστολόπουλο και την Περσεφόνη Χατζηνικολάου — που έχουν ερμηνεύσει ή μελοποιήσει αντίστοιχα, τραγούδια του, διαθέσιμα στο YouTube.«Μπορεί να μην παίζω κάποιο όργανο», λέει, «αλλά μέσα από τον ρυθμό των λέξεων, μπορώ να νιώσω τη μουσική που κρύβει ο στίχος». Αυτή η συνεργασία, βασισμένη στην εμπιστοσύνη και στη δημιουργική ανταλλαγή, είναι για εκείνον μια μορφή επικοινωνίας που θυμίζει παλιές εποχές, τότε που «εν αρχή ήταν ο λόγος». Μέσα από τη μουσική, οι στίχοι ταξιδεύουν, γίνονται τραγούδια και αποκτούν ζωή στα χείλη του κόσμου.
Φύλακες των Θερμοπυλών του πολιτισμού
Ο συμπολίτης γιατρός, αναγνωρίζει πως η μουσική βιομηχανία έχει αλλάξει ριζικά μορφή και κατεύθυνση. Ωστόσο, πιστεύει πως ακόμη υπάρχουν άνθρωποι που «φυλάνε Θερμοπύλες». «Εμείς υπηρετούμε ένα είδος που μας εκφράζει και το αγαπάμε», λέει χαρακτηριστικά.
Ο λόγος ως πράξη πολιτισμού
Αναφερόμενος στη φετινή βράβευση, ο κ. Κόκορης χαρακτηρίζει τον διαγωνισμό «πράξη πολιτιστικής ενότητας και εξωστρέφειας». Η τελετή, που θα πραγματοποιηθεί στις 24 Οκτωβρίου στην Αθήνα, θα είναι, όπως λέει, «μια πραγματική γιορτή του πολιτισμού», με απονομές, βραβεύσεις και έργα που προβάλλουν τη γλώσσα, το ήθος και τη δημιουργικότητα του ελληνικού πνεύματος διεθνώς.«Σε μια εποχή οικολογικής κρίσης και κοινωνικής έντασης, η ποίηση, μας θυμίζει ότι η σχέση του ανθρώπου με τη φύση είναι ιερή και αδιάρρηκτη», σημειώνει. «Η φύση είναι η μεγάλη μητέρα μας. Μας τρέφει, μας προστατεύει, μας εμπνέει. Αν δεν τη σεβαστούμε, χάνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό».
Πολιτισμός σημαίνει ανθρωπιά
Μέσα από τη δράση του, ο ίδιος στηρίζει την τοπική πολιτιστική ζωή και τονίζει τη σημασία της διάδοσης της ποίησης και της τέχνης στην κοινωνία. «Η κοινωνία έχει ανάγκη από πολιτισμό», λέει, «από φορείς και ανθρώπους που δίνουν βήμα στη δημιουργία. Μόνο έτσι μπορούμε να γίνουμε λίγο καλύτεροι, λίγο πιο ευαίσθητοι».Για τον ίδιο, η τέχνη δεν είναι αποκομμένη από την πραγματικότητα, αλλά βαθιά συνδεδεμένη με αυτήν. «Όταν γράφω», εξηγεί, «δεν αποτυπώνω μόνο τα δικά μου βιώματα. Μπαίνω και στη θέση των άλλων. Η ποίηση απαιτεί ενσυναίσθηση• αν δεν αγγίζει πολλούς, δεν έχει λόγο ύπαρξης».
Η ποίηση ως βάλσαμο και καθαρτήριο
Η καθημερινότητα του εντατικολόγου είναι γεμάτη ένταση και ευθύνη. Ο θάνατος, η απώλεια, η ελπίδα για ζωή — όλα αυτά αφήνουν το αποτύπωμά τους. «Η ποίηση με βοηθά να διαχειριστώ αυτή τη σκληρή πραγματικότητα», εξομολογείται. «Μετά από κάθε γραφή νιώθω πιο ανάλαφρος, σαν να μοιράζομαι το βάρος με το χαρτί».Για τον κ. Κόκορη, η ποίηση είναι ένας τρόπος αυτοθεραπείας αλλά και ένας δίαυλος επικοινωνίας με τον κόσμο. Όπως λέει, «ο σκοπός ενός ποιήματος ή ενός τραγουδιού είναι να κάνει τον άνθρωπο να αναγνωρίσει μέσα του κάτι δικό του».
Ανάμεσα στην επιστήμη και το όνειρο
Στο πρόσωπό του, η επιστήμη και η τέχνη δεν συγκρούονται — συνυπάρχουν. Ο γιατρός χρειάζεται τον ρεαλισμό, ο ποιητής χρειάζεται τη φαντασία. Μα και οι δύο αναζητούν την αλήθεια του ανθρώπου. «Η επιστήμη μας είναι ανθρωποκεντρική• σκάβεις βαθιά στην ψυχή του άλλου. Η ποίηση, από την άλλη, είναι εκεί που η φαντασία συναντά το συναίσθημα» ανέφερε στο Ράδιο Ένα.Στον λόγο του κυριαρχεί ένας ρομαντισμός σχεδόν παλαιάς κοπής. «Αλίμονο αν έλειπε ο ρομαντισμός», λέει με ένα χαμόγελο. «Είναι αυτός που δίνει ζωή στη δημιουργία».
Το μέλλον του πολιτισμού
Ο Γιάννης Κόκορης ανήκει σε εκείνη τη μικρή αλλά πολύτιμη κατηγορία ανθρώπων που συνεχίζουν να παράγουν πολιτισμό με σεμνότητα, πάθος και συνέπεια. Για εκείνον, η δημιουργία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά πράξη συλλογική. «Χρειαζόμαστε ανθρώπους και φορείς που να στηρίζουν τη δημιουργία, να δίνουν βήμα σε νέες φωνές», σημειώνει, μεταφέροντας και στο Ράδιο Ένα, τις ευχαριστίες και τα συγχαρητήριά του, για τον τρόπο που λειτουργεί. «Γιατί ο πολιτισμός δεν είναι τίποτε άλλο από την πιο ανθρώπινη πλευρά της ύπαρξής μας»…
Απόδοση ραδιοφωνικής συνέντευξης : Αλίκη Γεωργοπούλου, Μαριάνθη Λίκαϊ
