Η Ένωση Προφορικής Ιστορίας, σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, διοργάνωσε πρόσφατα διεθνές συνέδριο με θέμα «Βιο-αφηγήσεις για τον κόσμο της εργασίας: Ρήξεις, καμπές, τροχιές», το οποίο διεξήχθη στην Πανεπιστημιούπολη του Γάλλου στο Ρέθυμνο.
H ιστορία της εργασίας με βάση τις προφορικές μαρτυρίες εργαζομένων σημάδεψε το διεθνές κίνημα της προφορικής ιστορίας από τη δεκαετία του 1970, με έμφαση ιδίως στην ανάδειξη των φωνών εργαζομένων της βιομηχανικής εποχής. Από το τέλος της δεκαετίας του 1980 όμως η μετάβαση στη μεταβιομηχανική εποχή ανέτρεψε συθέμελα μέσα σε μια γενιά την εμπειρία της εργασίας και τον ορίζοντα προσδοκιών του μελλοντικού εργασιακού βίου.
Παρόντες στο Συνέδριο που δίνει μια διαφορετική ματιά στην ιστορία, μέσα από τις αφηγήσεις και τις προσωπικές μαρτυρίας ήταν και ακαδημαϊκοί του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Μία από αυτούς η καθηγήτρια κοινωνικής Ανθρωπολογίας κ. Ρίκι Βαν Μπουσχότεν, η οποία είναι και μέλος της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου.
Συνέντευξη στον Ηλία Κουτσερή
«Ποιος ξέρει ότι στη Μύκονο υπήρχαν μεταλλεία στα οποία δουλεύανε κυρίως γυναίκες;»
Η κ. Βαν Μπουσχότεν μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και τη ΜΑΓΝΗΣΙΑ για το διεθνές συνέδριο επισημαίνοντας πως η εργασία στη ζωή των ανθρώπων είναι πολύ σημαντική, όμως συνήθως μελετάται μέσα από στατιστικές, οικονομικές αναλύσεις και όχι μέσα από τα βιώματα των ανθρώπων.
«Η προφορική ιστορία μπορεί να καλύψει αυτό το κενό και να δώσει μια πολύ πιο βαθιά κατανόηση αυτή του φαινομένου και των αλλαγών που φέρνουν στη ζωή των ανθρώπων τα τελευταία 30 χρόνια. Σε αυτές τις αλλαγές θέλουμε να εστιάσουμε που έχουμε ζήσει με την οικονομική κρίση, την παγκοσμιοποίηση και υπάρχουν κι άλλα θέματα, απρόσμενα συχνά σε σχέση με την εργασία», εξήγησε η ίδια.
Μάλιστα ανέφερε ότι η Μύκονος για παράδειγμα έχει συνδεθεί με έναν χλιδάτο προορισμό. «Ποιος ξέρει όμως ότι εκεί υπήρχαν μεταλλεία στα οποία δουλεύανε κυρίως γυναίκες;», ανέφερε η κ. Βαν Μπουσχότεν, τονίζοντας πως παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον η ιστορία μέσα από τις προσωπικές αφηγήσεις.
Στο συνέδριο έγινε και ειδική μνεία στις αλλαγές που έφερε η πανδημία στην εργασία κυρίως στον χώρο των τεχνών, με την κ. Βαν Μπουσχότεν να σημειώνει χαρακτηριστικά πως «οι πληροφορητές μας συχνά αναφέρουν και πως βλέπουν το μέλλον. Κάποιες επιπτώσεις της πανδημίας αφορούν στους νέους και είναι η απώλεια του μέλλοντος, γιατί δεν μπορούν να προβλέψουν πως θα πάει η ζωή τους, όπως μπορούσε να κάνει η προηγούμενη γενιά».
Στο διεθνές αυτό Συνέδριο η κ. Βαν Μπουσχότεν και ο κ. Αντωνίου αναφέρθηκαν και παρουσίασαν μαρτυρίες για την αποβιομηχάνιση του Βόλου με αναφορά στο κλείσιμο του εργοστασίου ΙΜΑΣ το 2016, ενώ η κ. Ελένη Μπαρμπουδάκη αναφέρθηκε στις μοδίστρες στον Βόλο.
