Μια συγκλονιστική βιωματική εμπειρία είχαν στις 3 Δεκεμβρίου 2025 οι μαθητές του Εσπερινού Γενικού Λυκείου Βόλου, οι οποίοι επισκέφθηκαν την περιοδική έκθεση “ΣΤΑ ΣΥΡΜΑΤΑ” – Μαγνησιώτες στα κάτεργα του Τρίτου Ράιχ στο Μουσείο Πόλης του Βόλου.
Η έκθεση, αποτέλεσμα πολυετούς μελέτης και έρευνας της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου, φωτίζει μια άγνωστη και συχνά αποσιωπημένη πτυχή της τοπικής και ευρωπαϊκής ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εστιάζοντας κυρίως στη μοίρα εκατοντάδων Μαγνησιωτών που στάλθηκαν ως όμηροι στη ναζιστική Γερμανία, σε στρατόπεδα εξοντωτικής καταναγκαστικής εργασίας.
Προηγήθηκε επιμορφωτική ημερίδα, που διοργάνωσε η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου σε συνεργασία με τους “Πολίτες για το Μουσείο της Πόλης”. Η φιλόλογος του σχολείου, Αθανασία Παππά, παρακολούθησε την ημερίδα και μετέφερε το υλικό στους μαθητές, αφιερώνοντας επιπλέον μία διδακτική ώρα στην τάξη με έμφαση σε ζητήματα όπως η απώλεια ταυτότητας, η ναζιστική προπαγάνδα και η σημασία της ιστορικής μνήμης.
Ακολούθησε η επίσκεψη στην έκθεση, με ξενάγηση από την κ. Μένη Τσίγκρα, μέλος της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου, η οποία παρουσίασε το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο: πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι υποχρεώθηκαν να εργαστούν στα κάτεργα της ναζιστικής Γερμανίας, εκ των οποίων 13 εκατομμύρια στο Τρίτο Ράιχ και 7 εκατομμύρια στις κατεχόμενες χώρες.
Οι μαθητές γνώρισαν την άγνωστη ιστορία των Μαγνησιωτών ομήρων μέσα από ηχογραφημένες μαρτυρίες επιζώντων, αρχειακά τεκμήρια, σπάνιες φωτογραφίες και αντικείμενα, τα οποία φωτίζουν τις προσωπικές διαδρομές και τα συναισθήματα των εκτοπισμένων.
Μέσα από τις προσωπικές μαρτυρίες έξι Μαγνησιωτών ομήρων, όπως καταγράφηκαν από την Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου, οι μαθητές κατανόησαν τις σκληρές συνθήκες που βίωσαν οι όμηροι: την απώλεια της προσωπικής ταυτότητας, την καταναγκαστική εργασία, την πείνα, τις αρρώστιες, τις πορείες θανάτου και τον δύσκολο δρόμο της επιστροφής στην πατρίδα. Αυτή η συγκλονιστική ιστορική διαδρομή προκάλεσε έντονα συναισθήματα, βαθύ προβληματισμό και σιωπηλό δέος, γεννώντας βαθύτατο σεβασμό και αίσθημα τιμής προς τα “ξεχασμένα” θύματα του ναζισμού.
Ο διευθυντής του Εσπερινού Γενικού Λυκείου, Χρήστος Παπαϊωάννου, ευχαρίστησε θερμά την κ. Μένη Τσίγκρα και τόνισε την ανεκτίμητη προσφορά της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου, η οποία με υπομονή και πάθος διασώζει μνήμες και τεκμηριώνει την κοινωνική ιστορία του τόπου. Όπως σημείωσε, η βιωματική ιστορική μνήμη των επιζώντων λειτουργεί ως «φάρος για το μέλλον», κρατώντας την κοινωνία σε εγρήγορση απέναντι στην επανεμφάνιση του φασισμού και στα εγκλήματα που αναπόφευκτα θα φέρει, αν εμείς ως πολίτες μένουμε αδρανείς.
Το Εσπερινό Γενικό Λύκειο Βόλου εκφράζει τη βαθιά εκτίμησή του στα μέλη της Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου, που με υπομονή, μεθοδικότητα και εθελοντική προσφορά διασώζουν μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και αναδεικνύουν πτυχές της ιστορίας που διαφορετικά θα χάνονταν στη λήθη του χρόνου.
