Βασικός στόχος της Συνταγματικής αναθεώρησης είναι η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του εκλογικού σώματος, ώστε να παρεμβαίνουν οι πολίτες, να προτείνουν Νόμους, να μπλοκάρουν με λαϊκή αρνησικυρία έναν Νόμο που η πλειοψηφία των πολιτών δεν θέλει και τον φέρνει η Βουλή, ανέφερε, μεταξύ άλλων ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και αντιπρόεδρος του ΑΣΕΠ Ηλίας Νικολόπουλος, που ήταν κύριος ομιλητής στην εκδήλωση της Ι.,Μ.Δ. και του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, για την γιορτή του προστάτη των νομικών Διονυσίου Αρεοπαγίτου.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι οι θεμελιώδεις διατάξεις δεν θα αλλάξουν και θα παραμείνουμε προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, αλλά στόχος είναι να διορθωθούν ορισμένα μειονεκτήματα που υπάρχουν κι έχουν κληρονομηθεί από το 1975, όπως το ισχύον αντιπροσωπευτικό σύστημα, που εκπροσωπεί τον απόντα λαό μέχρι τις επόμενες εκλογές.
Σύμφωνα με τον καθηγητή πρώτος στόχος της αναθεώρησης πρέπει να είναι η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του εκλογικού σώματος, ώστε να μπορούν οι πολίτες να παρεμβαίνουν, να προτείνουν Νόμους οι πολίτες να μπλοκάρουν με λαϊκή αρνησικυρία έναν Νόμο που η πλειοψηφία δεν τον θέλει των πολιτών και τον φέρνει η Βουλή. Ο κανονικός θεσμός, ανέφερε, πρέπει να είναι η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, δηλαδή οι πολίτες να προτείνουν συγκεκριμένα πράγματα και αν απορριφθούν από τη Βουλή ενδεχομένως να γίνει δημοψήφισμα την πρωτοβουλία για το οποίο θα έχουν οι πολίτες (Δημοψήφισμα λαϊκής πρωτοβουλίας).
Δεύτερος στόχος μιας σοβαρής αναθεώρησης πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος της Βουλής. Ο καθηγητής είπε ότι οι βουλευτές – αντιπρόσωποι του λαού δεν έχουν τόσα δικαιώματα όσα έπρεπε να έχουν να ενισχυθεί ο ελεγκτικός ρόλος της Βουλής, με αποτέλεσμα σήμερα να μπορεί η Βουλή να ελέγχει την Κυβέρνηση και όχι η κυβέρνηση την Βουλή.
Ένας τρίτος κι ίσως ο σημαντικότερος τομέας είναι τα θεμελιώδη δικαιώματα. Σε ορισμένα θέματα το δικό μας Σύνταγμα ασαφώς αλλά έμμεσα είναι πιο προοδευτικό από τη Χάρτα θεμελιωδών δικαιωμάτων, είπε ο καθηγητής. Όπως εξήγησε, το δικό μας Σύνταγμα έμμεσα αλλά όχι σαφώς, απαγορεύει την ανταπεργία, ενώ στην Ε.Ε. επιτρέπεται η ανταπεργία.
Επίσης ένα θέμα είναι η λειτουργία του πολιτεύματος με τις σχέσεις και τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας. «Επειδή το πολίτευμα είναι κοινοβουλευτικό ορθό είναι μία κατά την προσωπική μου άποψη, λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων ως ρυθμιστής του πολιτεύματος», είπε ο κ. Νικολόπουλος, φέροντας ως παράδειγμα τις επιλογές προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Καλό θα είναι, τόνισε, αφού προτείνουν οι ολομέλειες τρεις, από αυτούς τους τρεις να προτείνει και να επιλέγει έναν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ή τα μέλη των αρχών.
Αναφορικά με το επίκαιρο παράδειγμα του ΕΣΡ ανέφερε ότι υπάρχουν δυσκολίες να συγκροτηθεί το όργανο, ενώ αν υπήρχε διάταξη που να έλεγε ότι αρκούν τα 3/5 των προέδρων αντί των 4/5 συγκροτούν τις Αρχές και αν δεν υπάρχουν τα 3/5, αυτοί που προτάθηκαν επιλέγονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα μπορούσαν να ξεμπλοκάρουν πράγματα. Ο ίδιος θεωρεί ότι ως προς τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών, ο Νόμος είναι σύμφωνος με το Σύνταγμα, που δεν καθορίζει τον αριθμό των αδειών, πο υπλέον είναι θέμα της διάσκεψης των προέδρων, καθώς δεν υπάρχει ΕΣΡ.
Τέλος, ο καθηγητής ανέφερε ότι στόχος πρέπει να είναι να απλουστευτεί το σύστημα και να καθιερωθεί το σύστημα της απλής αναλογικής, ενώ πρόσθεσε ότι η επιτροπή αναθεώρησης θα καταλήξει κάπου, γιατί αφενός υπάρχει ανεξιθρησκεία αλλά από την άλλη πλευρά είναι δεδομένο ότι η επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η ανατολική ορθόδοξη εκκλησία.
Δεν υπάρχει θέμα ανεξιθρησκείας
Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος τόνισε ότι δεν μπορεί να προδικάσει το αποτέλεσμα της επιτροπής για τη Συνταγματική αναθεώρηση και εκτίμησε ότι είναι δύσκολη διαδικασία με πολλά εμπόδια, αν και η Εκκλησία έχει επενδύσει στο διάλογο και στην ελπίδα να βρεθεί συναλληλία ή ομοταξία.
Ο μητροπολίτης ανέφερε ότι για να προχωρήσει η Συνταγματική αναθεώρηση πρέπει να υπάρξει μεγάλη κοινοβουλευτική συναίνεση, που δεν φαίνεται να υφίσταται, ενώ το χαρακτήρισε εσωτερικό θέμα του Κοινοβουλίου και ότι της Εκκλησίας.
Για τα επίμαχα άρθρα ο κ. Χρυσόστομος τόνισε ότι δεν υπάρχει θέμα ανεξιθρησκείας ή θρησκευτικής ελευθερίας. Όπως είπε, το αρ.13 του Συντάγματος είναι στα μη αναθεωρητέα άρθρα γιατί θεωρείται θεμελιώδες άρθρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ για το αρ. 3, η Εκκλησία πιστεύει ότι δεν πρέπει να αναθεωρηθεί να παραμείνει στην μορφή που βρίσκεται εξυπηρετεί και τις σχέσεις της Εκκλησίας με την Ελληνική Πολιτεία και τις σχέσεις της Εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και της σχέσεις της Ελληνικής Πολιτείας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που πρέπει να είναι Συνταγματικά ρυθμισμένες κι όχι μόνο σε ένα απλό νομοθετικό πλαίσιο.
Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας χαρακτήρισε επικίνδυνη την πρόταση ότι το Κράτος πρέπει να είναι ουδέτερο «εάν σ’ αυτή την ουδετερότητα δεν περιγραφεί πρώτον ο σεβασμός της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας άσκησης των θρησκευτικών μας υποχρεώσεων και δυνατοτήτων κάτι που πιστεύω ότι θεμελιώνεται συνταγματικά στο αρ. 13 αλλά και πως κατανοείται αυτή η θρησκευτική ιδιαιτερότητα». Όπως ανέφερε, μπορεί να δημιουργήσει άλλες ετεροβαρείς σχέσεις προς αυτές τις άλλες θρησκείες στην Ελλάδα που θα φέρουν νέα προβλήματα πιο ουσιαστικά και πιο δύσκολα.
Να αλλάξουν ότι δημιουργούν προβλήματα
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου Λάζαρος Γαϊτάνης στον χαιρετισμό του είπε ότι η Ι.Μ.Δ. και ο Δ.Σ.Β. ανοίγουν τον διάλογο, για τη συνταγματική αναθεώρηση, αλλά τα πολιτικά κόμματα δεν φαίνονται έτοιμα ν‘ ανοίξουν παρότι είναι εκείνα που θα υλοποιήσουν την όποια συνταγματική αναθεώρηση.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι σήμερα αυτό που βιώνουμε καθημερινά, είναι το κλίμα της πόλωσης και πρόβλεψε ότι η δύσκολη διαδικασία της αναθεώρησης, καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής.
«Σε κάθε περίπτωση, πριν αρχίσει ο διάλογος μεταξύ κράτους και Εκκλησίας, χρειάζεται να επιδείξουν κάποιοι στις δηλώσεις τους λιγότερη αμετροέπεια. Ας καταλάβουν ότι το παγκαλίζειν ουκ εστί φιλοσοφείν. Γενικώς πάντως αλλάζεις κάτι, που ήδη σου δημιουργεί πρόβλημα. Όχι για να σου δημιουργήσει πρόβλημα στο μέλλον», κατέληξε ο πρόεδρος του ΔΣΒ.
Ο κ. Γαϊτάνης αναφέρθηκε στις υπό αναθεώρηση διατάξεις, όπως η διάταξη του άρθρου 86 για την ευθύνη των υπουργών. «Η σύντομη παραγραφή που προβλέπει, ακόμη και για κακουργηματικές πράξεις, αποτελεί κοινωνική πρόκληση», είπε και για το άρθρο 62 για την ασυλία των βουλευτών, τονίζοντας ότι κανείς βουλευτής δεν πρέπει να έχει αντιμετώπιση διαφορετική από τον απλό πολίτη. Για την αναθεώρηση του άρθρου 56, που θα απαγορεύει στους βουλευτές να εκλέγονται για πάνω από 2 συνεχόμενες βουλευτικές περιόδους ή πάνω από 8 συνεχόμενα χρόνια, ο πρόεδρος εκτίμησε ότι θα συναντήσει την αντίδραση των βουλευτών.
Μεγαλύτερους προβληματισμούς, ανέφερε ότι δημιουργούν οι αναθεωρήσεις των άρθρων του Συντάγματος 28 και 54. Στο άρθρο 28 η καθιέρωση δημοψηφίσματος για την κύρωση οποιαδήποτε συνθήκης μεταβιβάζει κυριαρχικές αρμοδιότητες του Κράτους, ακούγεται θετικά, είπε ο πρόεδρος του ΔΣΒ, ενώ στο άρθρο 54 η καθιέρωση μόνιμου εκλογικού συστήματος τόνισε ότι επίσης ακούγεται θετικά.
Ο Λάζαρος Γαϊτάνης τέλος ανέφερε ότι υπάρχει και μια διάταξη προς αναθεώρηση, που δημιουργεί διχασμό της κοινωνίας, όταν οι καιροί απαιτούν εθνική ενότητα. Στο άρθρο 3 η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού θα παραμείνει η κρατούσα θρησκεία, ανέφερε, αλλά θα προστεθεί ότι το κράτος είναι θρησκευτικά ουδέτερο.
