Φροντίζοντας… τον φροντιστή

Γράφει η κα Βλάχου Άννα, Ψυχολόγος-Επιστημονικό μέλος Κε.Συ.Σ.Ε.

Αρκετά συχνά μιλάμε για την αναγκαιότητα της στήριξης και φροντίδας του ατόμου που νοσεί από το οικογενειακό του περιβάλλον. Η προσαρμογή στο πρόβλημα, η συναισθηματική ισορροπία, η διαχείριση καθημερινών, πρακτικών ζητημάτων αποτελούν τομείς της καθημερινότητας του αρρώστου που χρήζουν της υποστήριξης από το συγγενικό περιβάλλον.
Εξίσου σημαντικό, ωστόσο, αν και ορισμένες φορές παραλείπεται, είναι να λαμβάνουν στήριξη τα άτομα που φροντίζουν τους άρρωστους συγγενείς τους. Τα μέλη των οικογενειών ατόμων που νοσούν μπορεί να είναι το παιδί, ο γονιός ή ένα άλλο συγγενικό πρόσωπο. Η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή, ωστόσο οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να αντιμετωπίζουν σημαντικά σωματικά, συναισθηματικά, οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα. Θέτοντας πρωταρχικής σημασίας ζήτημα την φροντίδα του αρρώστου, συχνά το άτομο παραλείπει βασικές του ανάγκες όπως ο ύπνος, η ξεκούραση, μια σωστή διατροφή, χάνει το ενδιαφέρον του για καθημερινές ασχολίες που άλλοτε τον ευχαριστούσαν, εκφράζει συναισθήματα απελπισίας και θυμού, ενώ επίσης εκδηλώνονται και οικογενειακές συγκρούσεις.
Πολλά άτομα που φροντίζουν τους συγγενείς τους, έχουν επιπρόσθετα οι ίδιοι μια απαιτητική επαγγελματική απασχόληση, πολλές υποχρεώσεις και ευθύνες. Καλούνται να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις υποχρεώσεις και παράλληλα να αντιμετωπίσουν το άγχος και την αβεβαιότητα για το μέλλον του αγαπημένου τους προσώπου.

Βλέπουμε, λοιπόν, πως τα άτομα που φροντίζουν χρόνια πάσχοντες χρειάζονται προσοχή, στήριξη και καθοδήγηση. Η παροχή φροντίδας σε άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας, που ζουν περισσότερα χρόνια χάρη στην πρόοδο της ιατρικής, είναι μια δύσκολη υπόθεση, ένα αυξανόμενο κοινωνικό πρόβλημα, για το οποίο οι γνώσεις και η ενημερότητα χρειάζονται ανάπτυξη.
Στην προσπάθεια καλύτερης διαφώτισης και στήριξης των ανθρώπων που φροντίζουν άλλους με χρόνια νοσήματα, τόσο η ψυχολογική υποστήριξη σε ατομικό επίπεδο όσο και η συμμετοχή σε ομάδες αλληλοβοήθειας με άλλα άτομα που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση, μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη. Σε τέτοιες ομάδες συζητιούνται και μοιράζονται οι προσωπικές εμπειρίες, τα βιώματα και προβλήματα όπως η συμπεριφορά των ασθενών με χρόνιο πρόβλημα υγείας, η εξέλιξη των σχέσεων με το αγαπημένο πρόσωπο που λαμβάνει τη φροντίδα, τα αισθήματα κατάθλιψης που νιώθουν, ο φόβος απώλειας του αγαπημένου προσώπου και άλλα ζητήματα πρακτικής φύσης. Με την καθοδήγηση του ψυχολόγου, εκπαιδεύονται στην εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης, σε στρατηγικές αντιμετώπισης καθημερινών ζητημάτων, στην υιοθέτηση ενός περισσότερο λειτουργικού τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς. Είναι σημαντικό, αυτοί που φροντίζουν άρρωστους συγγενείς τους, να ζητούν την στήριξη από τον επαγγελματία ψυχικής υγείας για να αντεπεξέρχονται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Πρέπει να χρησιμοποιούν οποιαδήποτε ευκαιρία ή υπηρεσία που τους προσφέρεται από το κοινωνικό δίκτυο.
Οφείλουν πρώτα για τους ίδιους και ύστερα για τους άρρωστους συγγενείς τους, να φροντίζουν τους εαυτούς τους, να εξασφαλίζουν ελεύθερο χρόνο για ξεκούραση, να εστιάζονται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχει το αγαπημένο τους πρόσωπο, ιδιαίτερα όταν έρχονται δύσκολες στιγμές και να αισθάνονται περήφανοι για τις λύσεις που προσφέρουν. Επίσης, είναι καλό να μην επηρεάζονται μόνο από τα αρνητικά γεγονότα που συμβαίνουν, αλλά να αναγνωρίζουν και τα θετικά βήματα προόδου, επιβραβεύοντας τον ασθενή αλλά και τον εαυτό τους.
Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ξανά ότι ο αριθμός των ατόμων που φροντίζουν άρρωστους συγγενείς, παιδιά ή ενήλικες, αυξάνεται και χρήζει αποτελεσματικότερης παρέμβασης και αντιμετώπισης καθώς και ενημέρωση των ατόμων στην αναζήτηση βοήθειας.

Το Κέντρο Συμβουλευτικής Στήριξης και Ενημέρωσης Βόλου αποτελεί έναν κοινωνικό διεπιστημονικό φορέα, δράση του οποίου είναι η παροχή ψυχολογικής υποστήριξης τόσο σε άτομα που πάσχουν από χρόνια ζητήματα υγείας όσο και σε μέλη οικογενειών που πλήττονται από χρόνια νοσήματα.

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.