Γράφει ο Βασίλης Γιασλακιώτης *
Οι γυναίκες που έχουν HPV κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να φοβούνται ότι ο ιός HPV μπορεί να βλάψει το αγέννητο παιδί τους, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν θα επηρεάσει την ανάπτυξη του εμβρύου.. Ούτε η λοίμωξη από τον ιό HPV – η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με την μορφή κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, ούτε ένα μη φυσιολογικό τεστ Παπανικολάου – συνήθως αλλάζει τον τρόπο φροντίδας μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να ενημερώσετε τον μαιευτήρα σας εάν έχετε HPV.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες για τον HPV και την εγκυμοσύνη.
Περιπτώσεις- Σενάρια:
1. Προσπαθώντας να μείνετε έγκυος, χωρίς να έχετε ιστορικό HPV
Οι γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες ερωτούν συχνά εάν χρειάζονται κάποια εξειδικευμένη μοριακή εξέταση για τον HPV, μόνο και μόνο για να βεβαιωθούν ότι δεν έχουν μολυνθεί από τον ιό. Η απάντηση είναι όχι κάποια εξειδικευμένη, απλά ένα καλό τεστ Παπανικολάου.
Εάν μια γυναίκα έκανε τακτικά τεστ Παπανικολάου, τυχόν ανωμαλίες σε αυτά θα είχαν προειδοποιήσει το γιατρό της να ελέγξει περαιτέρω για HPV. Ένα τεστ χωρίς αλλοιώσεις σημαίνει ότι απλά ο τράχηλος δεν έχει βλάβη. ΔΕΝ εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχει ο ιός. Μπορεί να υπάρχει και να «κοιμάται», οπότε δεν εκδηλώνεται, ή, όντως δεν υπάρχει. Ιός που βρίσκεται σε λήθαργο δεν προκαλεί αλλοιώσεις και το τεστ Παπανικολάου είναι φυσιολογικό. Όταν η άμυνα του οργανισμού ελαττωθεί, τότε ο ιός αναζωπυρώνεται, με αποτέλεσμα αλλοίωση στον τράχηλο και τότε παθολογικό τεστ. Μόλις μια γυναίκα μείνει έγκυος, θα πρέπει να γίνει τεστ Παπανικολάου κατά την πρώτη προγεννητική επίσκεψη για γυναίκες που δεν είναι ενημερωμένες στον προληπτικό έλεγχο και που σε αυτή την περίπτωση ΔΕΝ έχουν κάνει τεστ τους τελευταίους μήνες. Εάν το τεστ Παπανικολάου εμφανίσει ανωμαλίες, τότε ο γιατρός θα ζητήσει υποχρεωτικά περισσότερες εξειδικευμένες εξετάσεις.
Οι πρόσθετες εξετάσεις περιλαμβάνουν HPV-DNA test και στην περίπτωση που αυτό βγεί θετικό για υψηλά ογκογόνο στέλεχος, θα ζητηθεί και Aptima RNA test. Ο HPV σχετίζεται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Μια όμως απλή HPV φλεγμονή στα πλαίσια μιας χαμηλόβαθμης δυσπλασίας ( LGSIL ), δεν χρειάζεται να φοβίσει ή να πανικοβάλλει την γυναίκα. ΔΕΝ αποτελεί κίνδυνο, παρά μόνον δυνητικά, αν ΔΕΝ παρακολουθείται και χωρίς στοιχειώδη αγωγή, αφεθεί να εξελιχθεί σε υψηλόβαθμη δυσπλασία ή και προδιηθητικό καρκίνωμα. Ο γιατρός μπορεί επίσης να αποφασίσει να κάνει μια κολποσκόπηση, ( όχι την απλή, αλλά βαθμονομημένη και αναλυτική ),στην οποία χρησιμοποιείται μια φωτιζόμενη συσκευή για την προσεκτική εξέταση του τραχήλου της μήτρας για μη φυσιολογικές αλλαγές ιστού.
2. Προσπαθώντας να μείνετε έγκυος, ενώ έχετε ΙΣΤΟΡΙΚΟ φλεγμονής από τον HPV
Οι γυναίκες με ιστορικό HPV θα πρέπει να είναι σίγουρες ότι ο γιατρός τους το γνωρίζει αυτό. Φυσικά είναι δεδομένο ότι οφείλει ο θεράπων Ιατρός τους να ζητήσει την πληροφορία στο ιστορικό. Θα πρέπει να ερωτηθούν και να ενημερώσουν τον γιατρό τους εάν έχουν ιστορικό κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, αλλαγές των ιστών στον τράχηλο (όπως σε ένα μη φυσιολογικό τεστ Παπ), ιστορικό χειρουργικής θεραπείας για μη φυσιολογικό ΠΑΠ ή άλλα προβλήματα. Ο γιατρός τους θα θέλει να τους παρακολουθεί στενά, γιατί μπορεί να συμβούν πιο γρήγορες κυτταρικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Βεβαίως η λοίμωξη από ΗPV, ακόμη και υψηλόβαθμη εάν ήταν, ΔΕΝ πτοεί ούτε την έγκυο και πόσο μάλλον ούτε τον Ιατρό της. Απλά στενότερη παρακολούθηση για την πιθανότητα της αναζωπύρωσης , οπότε τυποποιείται η βλάβη και αν χρειαστεί αντιμετωπίζεται μετά την κύηση.
3. Έγκυος, με HPV
Δεν έχει βρεθεί σχέση μεταξύ του HPV και της αποβολής, του πρόωρου τοκετού ή άλλων επιπλοκών της εγκυμοσύνης.
Επίσης, ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού στο μωρό θεωρείται πολύ χαμηλός.
Εάν μια έγκυος γυναίκα βγει θετική για τους τύπους HPV υψηλού κινδύνου, που σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο γιατρός θα την παρακολουθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ,για να παρακολουθεί τις αλλαγές στον ιστό του τραχήλου της μήτρας. Θα πρέπει επίσης να ενημερώσουν τον γιατρό τους εάν έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία του τραχήλου τους.
Προτείνεται:
Σε ορισμένες ( στις λιγότερες πάντως ) έγκυες γυναίκες με HPV, οι αλλαγές στους ιστούς μπορεί να αυξηθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν είναι δυνατόν, οι γιατροί αναβάλλουν τη θεραπεία με loop εκτομή, γιατί μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό.
Εάν μια έγκυος γυναίκα έχει κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, ο γιατρός θα παρακολουθεί για να δει εάν τα κονδυλώματα μεγαλώνουν. Ή εάν αυξάνουν σε αριθμό. Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να κάνουν τα κονδυλώματα να πολλαπλασιαστούν ή να μεγαλώσουν. Μερικές φορές τα κονδυλώματα αιμορραγούν.
Ανάλογα με την έκταση των κονδυλωμάτων, ο γιατρός μπορεί να αναβάλει τη θεραπεία για μετά τον τοκετό. Αλλά αν τα κονδυλώματα γίνουν τόσο μεγάλα που μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη στον κόλπο, μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν πριν από τον τοκετό.
Τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά, με χημική θεραπεία ή με ηλεκτρικό ρεύμα, laser.
4. HPV και τοκετός
Ο κίνδυνος μετάδοσης του HPV στο μωρό κατά τη διάρκεια του τοκετού είναι πολύ χαμηλός. Ακόμα κι αν τα μωρά μολυνθούν από τον ιό HPV, το σώμα τους συνήθως καθαρίζει τον ιό μόνο του.
Τις περισσότερες φορές, ένα μωρό που γεννιέται από γυναίκα με κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων δεν έχει επιπλοκές που σχετίζονται με τον HPV. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένα μωρό που γεννιέται από μια γυναίκα που έχει πολύ μεγάλο αριθμό κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, θα αναπτύξει κονδυλώματα στο φάρυγγα. Μπορεί να συμβεί καθώς το μωρό διέρχεται τον γεννητικό σωλήνα κατά τον φυσιολογικό τοκετό κι έρθει σε άμεση επαφή με τις αλλοιώσεις, που όμως θα πρέπει να είναι υπερβολικά πολλές και παραμελημένες. Τότε μόνον αποφασίζουμε καισαρική . Πάντως σε γυναίκες υπό παρακολούθηση και με ελεγχόμενη την κατάστασή τους, ο ιός υπό αυτές τις συνθήκες, ΔΕΝ επιβάλλει καισαρική τομή. Ο τοκετός μπορεί με ασφάλεια να προχωρήσει διακολπικά ως φυσιολογικός τοκετός. Αν όμως πρόκειται για παραμελημένη κατάσταση με πλήθος κονδυλωμάτων, μπορεί να συμβεί μια σοβαρή κατάσταση που ονομάζεται αναπνευστική θηλωμάτωση του νεογνού και απαιτεί συχνή χειρουργική επέμβαση με λέιζερ, για να αποτρέψει τα κονδυλώματα από το να μπλοκάρουν τις αναπνευστικές διόδους του νεογνού.
Ακόμη κι αν η μητέρα έχει έναν τύπο ιού HPV που είναι υψηλά ογκογόνος για τον τράχηλο της μήτρας, χωρίς βέβαια να της έχει προκαλέσει πολύ σοβαρή αλλοίωση μέχρι εκείνη την στιγμή, το μωρό μπορεί να γεννηθεί με ασφάλεια.
5. Διαχείριση του HPV μετά τον τοκετό
Εάν ένα τεστ Παπανικολάου ήταν ανώμαλο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο γιατρός πιθανότατα θα κάνει ένα άλλο τεστ Παπανικολάου λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό. Μερικές φορές, οι αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας υποχωρούν μετά τον τοκετό και δεν απαιτείται θεραπεία.
Μερικές φορές, τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων υποχωρούν επίσης. Εάν όχι, ο γιατρός μπορεί να συστήσει θεραπεία μετά τον τοκετό. Εννοείται πως μετά την λοχεία, τίθεται σε εφαρμογή το πρωτόκολλο της παρακολούθησης, τυποποίησης και θεραπείας όπου και όταν απαιτηθεί.
MD., PhD Ιατρός Χειρουργός Γυναικολόγος Μαιευτήρας – Βιολόγος
www.giaslakiotis.com, www.gynaika.top email : [email protected]
