Γιορτάζουμε φέτος 154 χρόνια από το ολοκαύτωμα της ιερής μονής Αρκαδίου. Δυστυχώς οι σημερινές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, δεν μας επιτρέπουν να τιμήσουμε όπως πρέπει την θυσία των ψυχών των ηρωικά ολοκαυθέντων στην Ιερά Μονή Αρκαδίου .
«Τα κρητικά τα χώματα με την βελόνα σκάψεις
Αίμα θα βρεις παλικαριών κόκαλα θα ξεθάψεις»
Με αυτούς τους απλούς στίχους ο ανώνυμος μαντιναδολόγος έρχεται να κάνει μνεία και ταυτόχρονα να τιμήσει, τους αγώνες και τις θυσίες των κρητικών για πατροπαράδοτες αξίες και ιδανικά. Δεν χρειάζεται να κάνει συγκεκριμένη αναφορά σε χρόνο και τόπο γιατί αφ’ ενός, πάντοτε και οπουδήποτε χρειάσθηκε οι κρητικοί δήλωσαν «Παρόν» και αφ’ ετέρου, γιατί η αναφορά στον τόπο έρχεται πάντα, σε δεύτερη μοίρα μπροστά στο γεγονός.
Η Κρητική Αδελφότητα Βόλου «το Αρκάδι» δεν πήρε το όνομα της επειδή ένα μικρό μοναστήρι με αυτό το όνομα βρίσκεται κάπου στο νομό του Ρεθύμνου. Το πήρε επειδή στο μικρό αυτό μοναστήρι, η αδούλωτη κρητική ψυχή, ύψωσε το ανάστημα της και το Αρκάδι, με το ολοκαύτωμα του, έστειλε δυνατό μήνυμα σε ολόκληρο τον κόσμο για το ποιες είναι οι ύψιστες αξίες τις οποίες πρέπει να υπηρετούμε και για τις οποίες πρέπει να αγωνιζόμαστε και αν χρειαστεί, να θυσιαζόμαστε. Γι’ αυτή τη θυσία σκύβουμε ευλαβικά σήμερα εδώ και φέρνουμε στη μνήμη μας το ιστορικό γεγονός. Να δεηθούμε για την ανάπαυση της ψυχής των θυσιασθέντων και να αντλήσουμε διδάγματα από τη θυσία τους
Βρισκόμαστε στο 1866. Το πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται στη περιοχή είναι ιδιαίτερα σύνθετο, όπως πάντα, ανάμεσα σε μια οθωμανική αυτοκρατορία που φθίνει, τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης να επιζητούν ρόλο στη περιοχή και τη Κρήτη να βρίσκεται ακόμη στο τουρκικό ζυγό.
Οι Τούρκοι για λόγους ουσίας αλλά και γοήτρου, αναζητούν μια επιτυχία και ο κλήρος πέφτει στη μονή του Αρκαδίου. Σ’ αυτή έχουν κλειστεί 950 περίπου άτομα. 650 γυναικόπαιδα, φρουρά από 250 αγωνιστές, με επικεφαλής τον υπολοχαγό Δημακόπουλο και οι μοναχοί και το προσωπικό της μονής. Ο Μουσταφά Πασάς, διοικητής της Κρήτης και επικεφαλής στρατιωτικής δύναμης 20 και πλέον χιλιάδων ανδρών, από τις αρχές του Μάη έχει αρχίσει τις επιχειρήσεις του από τα Χανιά και βρίσκεται ήδη κοντά στο Αρκάδι. Στέλνει μήνυμα στον Ηγούμενο της μονής Γαβριήλ και ζητά η φρουρά να παραδώσει τα όπλα της. Η απάντηση λιτή, μεστή και αντάξια του ρόλου ενός ηγέτη αλλά και του ιερού σκοπού του αγώνα. «Όρκος και σύνθημα μας είναι η ένωσις της Κρήτης μετά της Ελλάδος και πλέον τούτου δεν θέλομεν ν’ ακούσωμεν τίποτε άλλο». Για τον ελεύθερο άνθρωπο δεν υπάρχει άλλος τρόπος ζωής από την ελευθερία. Ακόμη κι αν αυτός περνά μέσα από το θάνατο.
Στις 6 Νοεμβρίου από τους λόφους δυτικά της μονής ο Μουσταφά Πασάς με το στρατό του αρχίζει την πολιορκία και τον βομβαρδισμό της Μονής. Η επίθεση λυσσαλέα αλλά και η άμυνα ηρωική. Οι επιχειρήσεις συνεχίζονται για δυο μέρες. η δυτική Πύλη της μονής δεν αντέχει άλλο, γκρεμίζεται και οι τούρκοι περνούν στην αυλή του μοναστηριού. Η μάχη συνεχίζεται πια στην αυλή του μοναστηριού, με την ίδια ένταση αλλά είναι σώμα με σώμα. Τη θέση των πυροβόλων έχουν πάρει τα σπαθιά και τα κοντομάχαιρα. Ταυτόχρονα με το πέρασμα των εχθρών από τη γκρεμισμένη πύλη στην αυλή και η μονή Αρκαδίου περνά στην Ιστορία αφού όχι μόνο δεν πέφτει αλλά ανυψώνεται στους ουρανούς και η λάμψη από την ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης, που ακολούθησε, φώτισε τις συνειδήσεις των λαών για τις πανανθρώπινες αξίες της τιμής και της λευτεριάς. Οι πολιορκημένοι λοιπόν επέλεξαν το θάνατό τους. Συνειδητά και εθελούσια. Εμψυχωμένοι από τα υψηλότερα ανθρώπινα ιδανικά, μετέτρεψαν τον πόλεμο σε Καθαρτήριο και την Ιστορία σε ανώτερο δραματουργό. Στις 8 Νοεμβρίου 1866, στη γιορτή των Αγγέλων, στο Κρητικό Αρκάδι, μεσουράνησε η θυσία για την ελευθερία. Το Αρκάδι παρέδωσε στις νεότερες γενιές ένα ολόφωτο στεφάνι, μια δόξα κι έναν έπαινο, αλλά και ένα χρέος, βαρύ και δυσβάστακτο. Ας μην ξεχνάμε ποτέ πως ο τόπος που γεννηθήκαμε και αγαπάμε έχει το άρωμα της ελευθερίας που κατακτήθηκε, έχει τη δύναμη της ζωής που αντιστάθηκε, έχει την ορμή της δικαιοσύνης που ξεχύθηκε και τη λάμψη της αλήθειας που δικαιώθηκε.
Ηρωικοί υπερασπιστές της μονής Αρκαδίου, ας είναι όλων σας η μνήμη αιωνία.
*Εκπαιδευτικός – Πρόεδρος Κρητικής Αδελφότητας Βόλου το ΑΡΚΑΔΙ
