Τον τελευταίο καιρό, παρ’ όλη την έντονη δραστηριότητα των πολιτικών κομμάτων ενόψει τεσσάρων εκλογικών διαδικασιών, το φαινόμενο που κερδίζει τις εντυπώσεις είναι η εκκωφαντική σιωπή και αποχή των πολιτών από όλες τις πολιτικές διαδικασίες. Βέβαια, τους εμπλεκόμενους στις κομματικές διαδικασίες δείχνει να είναι το τελευταίο που τους ενδιαφέρει.
Πού πρέπει να αποδώσει κανείς το φαινόμενο; Στις κλειστές και κρυφές διαδικασίες που αποκλείουν κάθε συμμετοχή του πολίτη πέρα από το ρόλο του θεατή; Στη φοβική σχέση που έχουν οι πολιτικοί απέναντι στη γνώμη του πολίτη; Στη διαμόρφωση ενός πολιτικού προσωπικού που απλώς ανακυκλώνεται; Στη στενή σχέση των κομμάτων με επιχειρηματικά συμφέροντα, κάτι που αποδεικνύεται καθημερινά; Στο ότι τα μηνύματα που έρχονται από την Ευρώπη είναι κυρίως αρνητικά; Στην αποδεδειγμένη αδυναμία των πολιτικών στη χώρα μας να σταθούν απέναντι στη δύσκολη πραγματικότητα;
Βλέπουμε τις παρενέργειες αυτού του φαινομένου στην επαυξανόμενη κομματικοποίηση της αυτοδιοίκησης, στις εσωκομματικές ομαδοποιήσεις και αντεγκλήσεις, στην αποξένωση του πολίτη από τις δημοκρατικές διαδικασίες και στην έλλειψη εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα. Στην αναζήτηση λύσεων σε παρωχημένες πολιτικές και σε εξωγενείς για την πολιτική παράγοντες.
Βέβαια, όλα αυτά αποδεσμεύουν τον πολίτη από τη δημοκρατική αγωγή που απέκτησε στις τελευταίες δεκαετίες, επιτρέπουν να παρεισφρύσουν στην πολιτική εξωγενή στοιχεία, μετατρέπουν το λαϊκισμό σε “θεόσταλτο δώρο” της πολιτικής, τον άρτο και τα θεάματα σε πεμπτουσία. Βάζουν την αποκάλυψη του ταλαντούχου ηγέτη πάνω από τις πολιτικές και δημοκρατικές διαδικασίες. Εξοικειώνουν τον πολίτη με το απρόβλεπτο, το ασύμμετρο και το εξωθεσμικό. Σε τελική ανάλυση, και η παρανομία περνάει στα ψιλά, αν δεν ερμηνεύεται και σαν έκφραση οργής απέναντι στο σύστημα.
Το πρόβλημα επιδεινώνει η αμυντική στάση του παραδοσιακού πολιτικού προσωπικού, η αποξένωση μέσα στα κομματικά τείχη, που επιδίδονται σε ένα αγώνα διατήρησης των προνομίων τους, αφήνοντας το λαό στα χέρια κάθε εξ αποκαλύψεως δυνάστη.
Όμως το διαδίκτυο, η γραφή και η εικόνα, περνούν στα χέρια των πολιτών, και η εικόνα των γηραλέων, ανακυκλούμενων και ψηφοθηρικών πολιτικών περνάει στο περιθώριο. Η αδυναμία των σημερινών κυβερνώντων να επικοινωνήσουν με το κοινό τους δείχνει πόσο χειρότερο θα είναι το αύριο. Όσες μαγικές εξαγγελίες κι αν κάνουν οι πολιτικοί, οι πολίτες τους αγνοούν και εξευρίσκουν δικές τους λύσεις. Η πολιτική χρειάζεται αναθεώρηση από την κοινωνική της βάση, από τα πρόσωπα που την εκπροσωπούν και τις μεθόδους της απευθείας επικοινωνίας με τον πολίτη.
Το “κίνημα των κίτρινων γιλέκων” του Παρισιού, η αυθόρμητη δηλαδή εξέγερση των πολιτών μέσω του διαδικτύου, δείχνει την αποτυχία των πολιτικών και την αποδέσμευση των πολιτών από τα κόμματα και τους παραδοσιακούς μηχανισμούς. Ανοίγει νέες δυνατότητες αυτορρύθμισης της κοινωνικής ζωής.
