Παρά τον διακηρυγμένο στόχο της Ευρώπης για απεξάρτηση από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, η κατασκευή τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού μπλοκ παρουσιάζει σημαντική επιβράδυνση, με πολλές χώρες να ακυρώνουν ή να αναστέλλουν έργα.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για την Οικονομία της Ενέργειας και την Χρηματοοικονομική Ανάλυση (IEEFA), η κατασκευή τερματικών σταθμών εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη χάνει δυναμική, με τους αναλυτές του IEEFA να επισημαίνουν πως τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι ευρωπαϊκές χώρες υπερεκτίμησαν τη μελλοντική ζήτηση για φυσικό αέριο.
Συγκεκριμένα, η επαναεριοποίηση LNG στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά 13% το 2023 και κατά 8% το 2024, όμως για το 2025 αναμένεται αύξηση μόλις 2%, σύμφωνα με την ανανεωμένη έκθεση «European LNG Tracker». Η επιβράδυνση αυτή συμπίπτει με τις εκτιμήσεις του IEEFA ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου και οι εισαγωγές LNG στην Ευρώπη θα μειωθούν κατά 15% και 20% αντίστοιχα, την περίοδο 2025–2030.
«Μόλις στο 2% η χρήση του σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη»
Μέχρι στιγμής φέτος, η Γερμανία έχει κλείσει ή «παγώσει» έργα για τερματικούς σταθμούς. Η μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU) στο Μούκραν σταμάτησε τη λειτουργία της μόλις ένα χρόνο μετά την έναρξή της. Καθυστερήσεις στην έναρξη λειτουργίας στον τερματικό σταθμό του Στάντε, οδήγησαν τελικά στην υπενοικίασή της πλωτής μονάδας στην Ιορδανία.
Στη Γαλλία, δικαστική απόφαση διέταξε την απομάκρυνση τερματικού σταθμού από το λιμάνι της Χάβρης, λόγω χαμηλής χρήσης και μείωσης της εθνικής κατανάλωσης αερίου. Η μονάδα της TotalEnergies είχε τεθεί σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2023, αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε καθόλου από τον Αύγουστο του 2024.
Χαρακτηριστική είναι και η εικόνα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την έκθεση του IEEFA στην Αλεξανδρούπολη, τερματικός σταθμός που ξεκίνησε το τέταρτο τρίμηνο του 2024, ανέστειλε τη λειτουργία του τον Ιανουάριο του 2025 λόγω τεχνικού προβλήματος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο σταθμός να έχει ποσοστό χρησιμοποίησης μόλις 2% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025. Η εταιρεία διαχείρισης, Gastrade, δήλωσε ότι οι υπηρεσίες επαναεριοποίησης επανεκκίνησαν τον Αύγουστο του 2025, αλλά με μειωμένη δυναμικότητα.
«Υψηλό ρίσκο η επένδυση σε υποδομές LNG»
«Η Ευρώπη έχει εγκαταστήσει ή επεκτείνει 19 τερματικούς σταθμούς LNG από τις αρχές του 2022, στην προσπάθειά της να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών. Όμως οι πρόσφατες ακυρώσεις και κλεισίματα σταθμών δείχνουν ότι οι χώρες υπερέβαλαν στις προβλέψεις για τη ζήτηση LNG», δήλωσε η Ana Maria Jaller-Makarewicz, επικεφαλής αναλύτρια ενέργειας για την Ευρώπη στο IEEFA.
«Οι χώρες που συνεχίζουν να χτίζουν ή να επεκτείνουν τερματικούς σταθμούς LNG ρισκάρουν να επενδύσουν σε υποδομές που ενδέχεται να μην χρειαστούν, καθώς επιταχύνεται η ενεργειακή μετάβαση», πρόσθεσε.
Η Ευρώπη αύξησε την εξάρτησή της από τις εισαγωγές LNG μετά τη διακοπή των ροών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας. Οι ΗΠΑ ενίσχυσαν τη θέση τους ως ο βασικός προμηθευτής LNG της Ευρώπης, με τις ευρωπαϊκές εισαγωγές αμερικανικού LNG να αυξάνονται κατά 46% το πρώτο εξάμηνο του 2025 και πλέον να καλύπτουν το 57% των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG.
«Η βιομηχανία του LNG προβάλλει συχνά τους τερματικούς σταθμούς ως βασικά στοιχεία για την ενεργειακή ασφάλεια. Όμως τα πρόσφατα περιστατικά καθυστερήσεων και τεχνικών προβλημάτων στην Ευρώπη αμφισβητούν αυτόν τον ισχυρισμό. Η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια», σχολίασε η Jaller-Makarewicz.
Ρεκόρ εισαγωγών στην ΕΕ για το ρωσικό LNG
Εν τω μεταξύ, καθώς το αμερικανικό LNG είναι αρκετά ακριβότερο από το ρωσικό – και παρά τις κυρώσεις κατά της ρωσικής βιομηχανίας LNG – πολλά ευρωπαϊκά κράτη συνεχίζουν να προμηθεύονται υγροποιημένοι αέριο από τη Ρωσία και μάλιστα να αυξάνουν τις εισαγωγές τους. Συγκεκριμένα οι ευρωπαϊκές εισαγωγές ρωσικού LNG αυξήθηκαν κατά 2% το πρώτο εξάμηνο του 2025, αγγίζοντας ιστορικό υψηλό για εξάμηνο, και κατά 7% σε ετήσια βάση.
Σημειώνεται πως βάσει του σχεδιασμού της ΕΕ, οι εισαγωγές LNG από τη Ρωσία θα απαγορευτούν οριστικά από τον Ιανουάριο του 2027.
Από τα στοιχεία του IEEFA η Γαλλία κάλυψε το 41% αυτών των εισαγωγών, ακολουθούμενη από το Βέλγιο (28%), την Ισπανία (20%), την Ολλανδία (9%) και την Πορτογαλία (2%). Από τις αρχές του 2022 έως και τον Ιούνιο του 2025, οι χώρες της ΕΕ έχουν δαπανήσει περίπου 120 δισεκατομμύρια ευρώ για εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, είτε μέσω αγωγών είτε σε μορφή LNG.
Πηγή: https://www.ieidiseis.gr/
