Σε καταγγελία προέβη 30χρονος πρόσφυγας από τη Συρία, ο οποίος φιλοξενείται στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Σάμου, για τη βία που έχει υποστεί από αστυνομικούς κατά τη διαμονή του στη χώρα μας.
«Παραπονεθήκαμε, επειδή ήταν πάρα πολλοί άνθρωποι στη σκηνή μας. Βγήκα έξω και (οι αστυνομικοί) με πήγαν στο γραφείο τους. Μου έβαλαν χειροπέδες και μου πίεζαν το κεφάλι μέσα στο περιπολικό. Στο γραφείο τους, συνέχισαν να μου πιέζουν το κεφάλι κάτω και έσβησαν το φως. Έσφιξαν τις χειροπέδες μέχρι που μάτωσαν οι καρποί μου, ύστερα πήδηξαν πάνω στην πλάτη μου κι άρχισαν να με κλωτσούν» αναφέρει στη μαρτυρία του.
Ενώ συνεχίζει, «μου έσπασαν τα πλευρά, έχω ακτινογραφία που το αποδεικνύει. Ήρθα να ζητήσω άσυλο εδώ, επειδή κινδύνευα στην πατρίδα μου, τώρα όμως κινδυνεύω πάλι. Οι αστυνομικοί εδώ είναι όπως στη Συρία. Έρχονται με γκλομπ και χτυπούν τους ανθρώπους. Αυτό είναι απάνθρωπο. Νιώθω σαν αιχμάλωτος πολέμου, όχι σαν πρόσφυγας».
Έκθεση που δημοσίευσαν οι «Γιατροί χωρίς Σύνορα» παρουσιάζει την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την ψυχική υγεία των αιτούντων άσυλο που εκτυλίσσεται στα ελληνικά νησιά. Κι αυτό, όπως αναφέρεται στην έκθεση είναι αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό των κακών συνθηκών διαβίωσης, της αμέλειας και της βίας.
Μάλιστα, η διεθνής ιατρική ανθρωπιστική οργάνωση καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τις ελληνικές αρχές να σταματήσουν να προκαλούν περισσότερη δυστυχία σε ανθρώπους που ήδη έχουν ψυχολογικά τραύματα και να μετεγκαταστήσουν αμέσως όλους τους αιτούντες άσυλο από τα νησιά στην ηπειρωτική χώρα, όπου έχουν περισσότερες πιθανότητες πρόσβασης σε κατάλληλη στέγαση και υπηρεσίες υγείας.
Με ανοιχτή, δε, επιστολή προς τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ο πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Χρήστος Χρήστου, υπογραμμίζει πως οι συνθήκες για τους πρόσφυγες στα νησιά επιδεινώνονται διαρκώς τους τελευταίους μήνες. «Καθώς βασικές ανθρώπινες ανάγκες δεν καλύπτονται ακόμα, παρατηρούμε τη δυστυχία των ανθρώπων αυτών να γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Ένα τεράστιο κύμα αβεβαιότητας και φόβου έχει κατακλύσει τα νησιά, βυθίζοντας ανθρώπους στην απελπισία. Οι συνάδελφοί μου που εργάζονται στη Λέσβο και τη Σάμο βλέπουν μόνο συντετριμμένους ανθρώπους. Στη διάρκεια του καλοκαιριού, κάθε εβδομάδα η κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Μυτιλήνη δεχόταν κατά μέσο όρο 6-7 σοβαρότατα περιστατικά ψυχικής υγείας, όπως απόπειρες αυτοκτονίας, αυτοτραυματισμούς και ψυχωσικά επεισόδια».
«Όλα αυτά τα περιστατικά έχουν όνομα και μια τραγική ιστορία να διηγηθούν. Σας ζητάμε να κάνετε ένα γενναίο βήμα προς την κατεύθυνση του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Σε αυτό το σημείο που βρισκόμαστε δεν υπάρχουν άλλες δικαιολογίες. (…) Σας καλούμε να επιτρέψετε τον απεγκλωβισμό των ανθρώπων από τα νησιά και την μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα διασφαλίζοντας αξιοπρεπείς συνθήκες και πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα που τόσο χρειάζονται», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επιστολή.
Αφού έπεσε θύμα βιασμού στο Κονγκό και στην Τουρκία, η Γκλόρια προσπάθησε στη Λέσβο να δώσει τέλος στη ζωή της, πίνοντας υγρό καθαρισμού. Την ίδια ημέρα, η Ράνια από τη Συρία, όντας σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, έκανε μια απελπισμένη απόπειρα αυτοκτονίας πιάνοντας ηλεκτρικά σύρματα. Ο Αφράν, Κούρδος από τη Συρία και πατέρας τριών παιδιών, βασανίστηκε στη Συρία, διέφυγε για να φτάσει στη Σάμο, όπου ζει τους τελευταίους 11 μήνες. Αν και έχει πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι είναι θύμα βασανιστηρίων, ο Αφράν παραμένει εγκλωβισμένος και μπορεί να απελαθεί ανά πάσα στιγμή στην Τουρκία, καθώς η αίτηση ασύλου του απορρίφθηκε για δεύτερη φορά. Κι αυτές είναι μερικές μόνο από τις περιπτώσεις που κ Χρήστου κοινοποίησε στον πρωθυπουργό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης, το 80% των νέων ασθενών ψυχικής υγείας των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2017 στη Λέσβο ανέφερε ότι είχε υποστεί βία, ενώ ένας στους τέσσερις ανέφερε ότι είχε υποστεί βασανιστήρια (16 από 59 ασθενείς). Έντεκα από τους συνολικά 59 ασθενείς ανέφεραν ότι είχαν υποστεί σεξουαλική βία. Όπως αναφέρεται στην Έκθεση, οι άνθρωποι είχαν υποστεί τη βία αυτή στη χώρα προέλευσής τους, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους αλλά και στην Ελλάδα.
Ένα από τα στοιχεία που σοκάρουν είναι ότι μόνο στη Λέσβο το ποσοστό των ασθενών με προβλήματα ψυχικής υγείας που πρέπει να παραπεμφθούν σε ψυχίατρο αυξήθηκε από το ένα τρίτο των νέων ασθενών στα τέλη του 2016 και το πρώτο εξάμηνο του 2017 (35 από 99 ασθενείς, σε διάστημα 9 μηνών) στα τρία τέταρτα σχεδόν των νέων ασθενών ψυχικής υγείας τον Αύγουστο του 2017 (22 από 30 ασθενείς, σε διάστημα ενός μήνα).
Στο μεταξύ, η βία φαίνεται να μην… αποχωρίζεται τους πρόσφυγες, αφού στη Σάμο, το 23,1% των ερωτώμενων είχε υποστεί βία στην Ελλάδα. Το 50% της βίας αυτής περιγράφηκε ως ξυλοδαρμοί, από τους οποίους το 45% διαπράχθηκε από την αστυνομία ή τον στρατό.
Παράλληλα, στη Λέσβο, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα περιέθαλψαν 213 θύματα σεξουαλικής βίας από τον Ιανουάριο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2017. Μόνο το διάστημα 1-19 Σεπτεμβρίου, η ιατρική ομάδα της οργάνωσης στη Λέσβο περιέθαλψε 30 θύματα σεξουαλικής βίας.
Συνολικά, οι μισοί από τους ασθενείς αυτούς έπεσαν θύματα σεξουαλικής βίας στη χώρα προέλευσής τους (112 ασθενείς), το ένα τέταρτο στην Τουρκία (61 ασθενείς), ενώ το 10% βιάστηκε επανειλημμένα (21 ασθενείς). Σχεδόν το 80% των θυμάτων σεξουαλικής βίας που περιέθαλψε η οργάνωση ήταν από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ερυθραία, την Αιθιοπία και το Καμερούν.
