Οι εμπλεκόμενοι στις υπόγειες διαδρομές ξεπλύματος μαύρου χρήματος, στις απάτες σε βάρος του Δημοσίου, των ΟΤΑ, ΝΠΔΔ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στη δωροδοκία και δωροληψία πολιτικών, δικαστών, στις παράνομες επιδοτήσεις των δημόσιων οργανισμών (ΟΠΕΚΕΠΕ), στις διασυνοριακές απάτες ΦΠΑ, κ.λπ., θα περιλαμβάνονται πλέον στο μικροσκόπιο του Ενιαίου Ψηφιακού Μητρώου Παρακολούθησης Υποθέσεων Διαφθοράς, που δημιουργεί ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης.
Η καινοτόμος πρωτοβουλία του υπουργού Δικαιοσύνης για τη δημιουργία της νέας πλατφόρμας αποσκοπεί στην πάταξη της διαφθοράς, στη διασφάλιση της αποτελεσματικότερης και ταχύτερης απονομής της Ποινικής Δικαιοσύνης και την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας δικαίου στους πολίτες, αφού οι παραβάτες θα είναι αντιμέτωποι με ποινές κάθειρξης και χρηματικές ποινές από 200.000 έως 4.000.000 ευρώ.
Με το νομοσχέδιο προβλέπεται η σύνταξη ετήσιας έκθεσης που θα είναι προσβάσιμη στους πολίτες μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Δικαιοσύνης.
«Ο χάρτης»
Το νομοσχέδιο για τη δημιουργία της πλατφόρμας παρουσίασε ο κ. Φλωρίδης στο Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη Τρίτη.
Στην πλατφόρμα θα συμμετέχουν και θα συνδράμουν όλοι οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς. Το Ψηφιακό Μητρώο θα απεικονίζει με κάθε λεπτομέρεια τον «Χάρτη της Διαφθοράς», όχι μόνο σε πανελλαδικό επίπεδο, αλλά και με τις ευρωπαϊκές προεκτάσεις της διαφθοράς, όπως είναι οι διασυνοριακές απάτες ΦΠΑ τύπου «καρουζέλ», κ.λπ., στις οποίες εμπλέκονται ελληνικές επιχειρήσεις, εταιρείες, φορείς και πολίτες.
Θα καταγράφει και θα παρακολουθεί βήμα-βήμα όλες τις υποθέσεις που σχετίζονται με τη διαφθορά από τα πρώτα στάδια της ανακριτικής έρευνας μέχρι το τελεσίδικο «διά ταύτα» των δικαστικών αποφάσεων.
Ειδικότερα, στο Ψηφιακό Μητρώο Παρακολούθησης Υποθέσεων Διαφθοράς θα αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία των εμπλεκόμενων προσώπων, εταιρειών, κ.λπ. Ομως, τα στοιχεία αυτά θα είναι ορατά μόνο σε όσους θα έχουν δικαίωμα εισόδου στην πλατφόρμα. Δηλαδή, στους φορείς που χειρίζονται και σχετίζονται με τη διερεύνηση των αδικημάτων της διαφθοράς, το υπουργείο Δικαιοσύνης φυσικά, τις εισαγγελικές, δικαστικές και αστυνομικές αρχές.
Με το πάτημα ενός κουμπιού και την καταγραφή του είδους της υπόθεσης ή το ονοματεπώνυμο εμπλεκόμενου προσώπου, θα υπάρχει στην οθόνη του υπολογιστή η όλη πορεία της υπόθεσης και η πλήρης εικόνα της.
Υπόχρεοι ενημέρωσης και καταχώρησης στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα θα είναι πιστοποιημένοι υπάλληλοι της Βουλής, των Εισαγγελιών, των δικαστηρίων, της Ελληνικής Αστυνομίας, της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, χωρίς να αποκλείεται να ενταχθούν και άλλοι κρατικοί φορείς, εφόσον κριθεί αναγκαίο.
Πέρα από την σύνταξη της ετήσιας έκθεσης προβλέπεται και η υποβολή της στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής προκειμένου η διαδικασία λειτουργίας του μητρώου να διέπεται από απόλυτη διαφάνεια και να υπόκειται, ως προς την αποτελεσματικότητά της, σε διαρκή αξιολόγηση. Ομως, στην έκθεση θα είναι ανωνυμοποιημένα τα στοιχεία των εμπλεκόμενων προσώπων, φορέων, εταιρειών, κ.λπ. Δηλαδή, δεν θα καταγράφονται τα ονοματεπώνυμα, οι επωνυμίες των φορέων και εταιρειών.
Το νομοσχέδιο μέσα στο επόμενο διάστημα θα κατατεθεί στη Βουλή αφότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης.
Ποιοι φορείς υπάγονται
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, στην έννοια του Δημοσίου υπάγονται οι φορείς και οι υπηρεσίες της γενικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, των επιχειρήσεών τους και των εποπτευόμενων από αυτούς ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, των κρατικών ΝΠΙΔ και των δημόσιων επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων, τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο ή είναι μέτοχος. Το νομοσχέδιο συνοδεύεται από παράρτημα στο οποίο καταγράφονται αναλυτικά σωρεία αδικημάτων, τα οποία υπάγονται στην έννοια της διαφθοράς και οι εμπλεκόμενοι με τα αδικήματα αυτά υποχρεωτικά θα καταχωρούνται στην πλατφόρμα του Ψηφιακού Μητρώου Παρακολούθησης Υποθέσεων Διαφθοράς.
Στον κατάλογο αυτόν γίνεται συχνή αναφορά στο άρθρο 159 του Π.Κ., που αφορά τη δωροληψία και δωροδοκία πολιτικών προσώπων. Ομως, στην έννοια των πολιτικών προσώπων, πλέον του πρωθυπουργού, των μελών της κυβέρνησης, βουλευτών, κ.λπ., περιλαμβάνονται περιφερειάρχες, δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι των ΟΤΑ και άλλοι.
Ο κατάλογος των αδικημάτων
Οι υποθέσεις που θα παρακολουθεί η πλατφόρμα είναι οι εξής:
■ Δωροληψία πολιτικών προσώπων.
■ Δωροδοκία πολιτικών προσώπων.
■ Δωροληψία υπαλλήλου.
■ Δωροδοκία υπαλλήλου.
■ Δωροληψία δικαστικών λειτουργών.
■ Δωροδοκία δικαστικών λειτουργών.
■ Εμπορία επιρροής – μεσάζοντες.
■ Δωροδοκία στον ιδιωτικό τομέα.
■ Δωροληψία στον ιδιωτικό τομέα.
■ Δωροληψία και δωροδοκία υπαλλήλου σχετική με τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
■ Δωροδοκία – δωροληψία για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα (άρθρο 132 ν. 2725/1999).
■ Κατάχρηση εξουσίας.
■ Πλαστογραφία σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. από πολιτικό πρόσωπο.
■ Υπόθαλψη – παρεμπόδιση Δικαιοσύνης από πολιτικό πρόσωπο κατά την έννοια του άρθρου 159 του Π.Κ., ή υπάλληλο.
■ Ψευδής βεβαίωση σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης από πολιτικό πρόσωπο.
■ Υπεξαίρεση σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. από πολιτικό πρόσωπο.
■ Απάτη σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. από πολιτικό πρόσωπο κατά την έννοια του άρθρου 159 του Π.Κ., ή υπάλληλο.
■ Απάτη σχετικά με τις επιχορηγήσεις από πολιτικό πρόσωπο κατά την έννοια του άρθρου 159 του Π.Κ., ή υπάλληλο.
■ Απιστία σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. από πολιτικό πρόσωπο.
■ Διασυνοριακή απάτη σχετική με τον ΦΠΑ (άρθρο 23 ν. 4689/2020).
■ Η ποινική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε.
Και κάθε άλλο αδίκημα στο οποίο συντρέχουν τα ακόλουθα κριτήρια:
■ Στρέφεται σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε.,
■ Τελείται από πολιτικό πρόσωπο κατά την έννοια του άρθρου 159 του Π.Κ. ή υπάλληλο,
■ Τελείται με σκοπό τον προσπορισμό περιουσιακού οφέλους του ιδίου ή τρίτου ή την πρόκληση βλάβης σε βάρος του Δημοσίου ή των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. και τιμωρείται με ποινή στερητική της ελευθερίας, της οποίας το ελάχιστο όριο είναι άνω των 3 μηνών,
■ Η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (άρθρα 2 και 4 ν. 4557/2018) και
■ Ευθύνη νομικών προσώπων για αδικήματα δωροδοκίας (άρθρο 134 ν. 5090/2024).
Στόχος αποτελεί η συλλογή αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων στο πλαίσιο συμμόρφωσης προς τις υποχρεώσεις της χώρας, οι οποίες πηγάζουν από διεθνή και ευρωπαϊκά κείμενα κατά της διαφθοράς και αποτιμώνται από τους αντίστοιχους μηχανισμούς αξιολόγησης και η συμβολή στην ενίσχυση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς.
